De emoties rond complicaties na het gebruik van valproïnezuur tijdens de zwangerschap verdoezelen de ernst van de aandoening waarvoor het geneesmiddel in de eerste plaats werd voorgeschreven. Daarom leek het ons nuttig om het debat opnieuw wat in de juiste context te plaatsen en om de bakens uit te zetten voor de toekomst.
Sedert een twintigtal jaar hecht de internationale medische gemeenschap meer belang aan de rol van multivitamines bij de preventie van congenitale misvormingen...
Lupuspatiënten moeten nauwgezet worden gevolgd, niet alleen voor en tijdens de zwangerschap, maar ook het eerste jaar na de bevalling.
Antenatale toediening van corticoïden heeft gunstige effecten in geval van sterke vroeggeboorte, zelfs als ze pas enkele uren voor de bevalling worden toegediend.
Een doeltreffende antistollingstherapie is geïndiceerd om trombo-embolische accidenten bij patiënten met een mechanische kunstklep te voorkomen.
Zwangerschap bij vrouwen met een voorgeschiedenis van juveniele artritis houdt een hoger risico op complicaties in … voor moeder en kind.
Klinische en laboratoriummarkers van astma bij de ouders vóór de bevruchting voorspellen astma en allergische rinitis bij de kinderen.
Een Noorse cohortstudie heeft de invloed van een hoge inname van foliumzuur tijdens de zwangerschap onderzocht op het risico op astma bij het kind.
Zijn de geneesmiddelen die het vaakst worden gebruikt om zure reflux te behandelen wel veilig genoeg?
Supplementen van polyonverzadigde langeketen-n3-vetzuren tijdens het derde trimester van de zwangerschap verminderen het risico op wheezing en astma bij kinderen.
Kunnen een laag geboortegewicht en roken tijdens de zwangerschap de longfunctie van het kind beïnvloeden?
Vitamine D-supplementen tijdens de zwangerschap zouden een preventieve werking hebben op de wheezingepisodes bij het kind.
Elke huisarts of gynaecoloog zal vanaf drie maanden voor de zwangerschap – en bij een reeds ingezette zwangerschap onmiddellijk – foliumzuursuppletie opstarten. We leggen er de nadruk op bij een consultatie i.v.m. zwangerschapswens foliumzuur bij te nemen van zodra de pil gestopt wordt. Waarom doen we dat dan ook niet met jodium? We praatten erover met dr. Karin De Ridder, senior onderzoeker bij het team Voeding en Gezondheid van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid in het kader van de onlangs verschenen voedingsrichtlijnen van de Hoge Gezondheidsraad.
Schildklierhormonen zijn essentieel voor de ontwikkeling van de foetale hersenen, maar de foetus kan zijn eigen hormonen pas vanaf het tweede trimester aanmaken. Dat is een probleem als de moeder hypothyreoïdie vertoont, wat het geval is in 2-3% van de beginnende zwangerschappen. Wil dat zeggen dat die vrouwen een substitutiebehandeling met levothyroxine moeten krijgen?
Uit meerdere epidemiologische studies is gebleken dat vrouwen met een laag vitamine B12-gehalte meer risico lopen op een hoge BMI, een kind met een laag geboortegewicht en met een hoge cholesterolconcentratie. De kinderen van die moeders vertonen ook meer insulineresistentie en daardoor een risico op type 2-diabetes.
Er is een significant hoger risico op neonatale adipositas bij vrouwen met een lichte vorm van zwangerschapsdiabetes en een overdreven gewichtstoename tijdens de zwangerschap.
Jonge volwassenen met antecedenten van prematuriteit vertonen een hoger cardiometabool risico, en dat blijft zo als ze de veertig gepasseerd zijn.
Kunnen herhaalde behandelingen met corticoïden tijdens de zwangerschap een invloed hebben op de neurologische ontwikkeling, de bloeddruk en de longfunctie van de kinderen?
An Vercoutere is gynaecologe in het AZ Jan Portaels te Vilvoorde met interesse voor prenatale echografie en hoogrisicozwangerschappen. Zij heeft ook een postgraduaat in Tropische geneeskunde en stichtte in Guinee-Conakry een centrum (+ materniteit) voor wezen en kansarme kinderen, hiv- en aidspatiënten en jonge tienermoeders. Zij is eveneens actief in de strijd tegen seksuele verminking bij vrouwen. Ze vertelt ons over het nut van voedingssupplementen bij de zwangere vrouw, en meer specifiek over foliumzuur- en ijzersupplementatie...
Het verband tussen sedentariteit en het metabole profiel van zwangere vrouwen is niet duidelijk. Je kan het dan ook moeilijk aanhalen als ijzersterk argument om lichaamsbeweging te nemen…
Lage schildklierhormoonspiegels in het begin van de zwangerschap correleren met een hoger risico op zwangerschapsdiabetes.
Een 35-jarige primigravida meldt zich aan op het prenatale spreekuur na 36 weken amenorroe (WA) wegens een pruritus sine materia. Een week later ontwikkelt ze een snel toenemende huiduitslag met erythemateuze maculae. Het bloedonderzoek toont geen bijzonderheden. Een huidbiopsie wijst op een epidermolyse met een immuunreactie tegen de basale membraan van de opperhuid. Met een ELISA-techniek worden in het serum IgG1-antistoffen tegen BP180 vastgesteld, wat de diagnose van ‘pemphigus gestationis’ bevestigt. Er wordt een keizersnede uitgevoerd na 38 WA. Drie dagen later ontwikkelt de patiënte bulleuze huidletsels. Ze wordt behandeld met cetirizine en prednisolon. Na stopzetting van de borstvoeding is een combinatie met dapson nodig om de symptomen onder controle te brengen. De letsels verbeteren langzaam. 9 maanden na de bevalling zijn ze nagenoeg verdwenen. Pemphigus gestationis is een auto-immune bulleuze huidziekte die optreedt tijdens de zwangerschap, doorgaans tijdens het 2e of het 3e trimester en minder vaak meteen na de bevalling. Hoge doseringen van systemische corticosteroïden en antihistaminica zijn nodig om de huidreactie te controleren en de symptomen te verlichten. De prognose van de moeder en de foetus is altijd goed.
We beschrijven hier het geval van een patiënte van 32 jaar, G1P1, met secundaire infertiliteit en metrorragieën. Ze heeft in 2013 een keizersnede ondergaan na een mislukte zuignapextractie (baby van 3.020g in achterhoofds- en stuitligging). De keizersnede is zonder problemen verlopen en na de operatie hebben er zich geen problemen voorgedaan. Ze vertoont verder geen bijzondere antecedenten... Published ahead of print.
Superioriteit ten opzichte van insulinepompen met sensor bij zwangere vrouwen met diabetes type 1.
Uteriene dehiscentie is een zeldzame complicatie in een zwangerschap volgend op een sectio of andere uteriene chirurgie. In dit artikel beschrijven we 2 casussen met echografische diagnose van dehiscentie tijdens de zwangerschap. Bij deze hoogrisicozwangerschappen werd een conservatief beleid aangehouden. Zij bevielen respectievelijk bij 26 en 34 weken amenorroeduur middels een primaire sectio na het voltooien van de longrijping. Verder bespreken we de literatuur met betrekking tot uteriene dehiscenties en uterusruptuur.
[Dienst Gynaecologie-Verloskunde, Chirec/Sint-Anna Sint-Remi Ziekenhuis, Brussel] Mevrouw ZL, P1G2, 38 jaar, komt na 15 weken amenorroe naar onze instelling voor de prenatale opvolging van haar tweede zwangerschap...
De MAVIDOS-studie (Maternal Vitamin D Osteoporosis Study), een gerandomiseerde, gecontroleerde studie, heeft het effect van vitamine D-supplementen op het botmineraalgehalte bij pasgeborenen onderzocht.
Meer dan 10% van de vrouwen rookt tijdens de laatste 3 maanden van de zwangerschap. Althans in de Verenigde Staten. Bij ons zal dat allicht niet veel minder zijn...
Een systematische review van de gegevens uit de literatuur laat uitschijnen dat de natuurlijke manier misschien niet de beste is… om achteraf urinelekkage te vermijden.
3rd International Symposium of Probiotics & Prebiotics in Pediatrics (Gent, 28-30 april2016) De ontwikkeling van de maag-darmtractus is een complex proces, temeer omdat dat orgaan heel wat meer doet dan het voedsel verteren en de voedingsstoffen opnemen.
Heel wat vrouwen met een chronische inflammatoire darmziekte (CIBD) kunnen kinderen krijgen (in 1 geval op de 4 ontwikkelen CIBD’s zich voor de leeftijd van 20 jaar). Als we dan ook nog rekening houden met het feit dat vrouwen op steeds latere leeftijd zwanger worden, kunnen tot de helft van de vrouwen met een CIBD een kind willen. Bij de diagnose van CIBD bij deze vrouwen, moeten we de vragen die bij de zwangerschap horen, bespreken. In die context publiceerde de ECCO recent een state of the art over het verband tussen zwangerschap en CIBD met prof. Janneke van der Woude (Rotterdam) als hoofdonderzoeker. Zij stelde de belangrijkste aanbevelingen voor in het kader van de jaarlijkse bijeenkomst voor de Belgian Week of Gastroenterology.
Tijdens de 7e Epilepsiedag stonden de patiënten in het middelpunt van de belangstelling: die konden niet alleen vragen stellen na de voordrachten in de plenaire zitting, maar evenzeer tijdens een aantal informele sessies en panelgesprekken. Een vraag-en-antwoordsessie werd gewijd aan de problematiek van zwangerschap en borstvoeding bij epilepsiepatiënten. Sylvie De Raedt (UZ Brussel) stond de aanwezigen te woord.
Een patiënte, 28 jaar, G3P1A1, wordt gevolgd voor haar derde zwangerschap. In de voorgeschiedenis weerhouden we een ongecompliceerde zwangerschap met spontane partus op 40w3d amenorroeduur (AD) en een spontaan miskraam op 6w AD met dezelfde partner. In de voorgeschiedenis van de echtgenoot weerhouden we een lichte vorm van hypospadie zonder heelkunde. Deze zwangerschap kende aanvankelijk een normaal verloop... Published ahead of print.
We kennen het risico van alcoholconsumptie, zelfs in zeer kleine hoeveelheden, tijdens de zwangerschap, of we denken het te kennen. Onderzoekers van het Canadese CAMH (centrum voor verslaving en geestelijke gezondheid) hebben een meta-analyse uitgevoerd om de comorbiditeit te evalueren van het foetale alcoholsyndroom, een van de belangrijkste oorzaken van niet-genetisch bepaalde geestelijke handicap bij kinderen.
Geïnspireerd door het geval van een jonge Finse vrouw die aan het eind van haar eerste zwangerschapstrimester naar Guatemala was gereisd, vestigen Driggers et al. (Johns Hopkins, Baltimore) de aandacht op twee aspecten van zikavirus-infecties die nog niet werden vermeld.
Zwangere vrouwen met astma hebben een hoger risico op complicaties tijdens de zwangerschap en ook hun kinderen dreigen later meer problemen te krijgen. Een Amerikaanse studie toont nu aan dat luchtvervuiling ook het risico op vroeggeboorte verhoogt.
Bij kinderen die worden geboren voor de 28e zwangerschapsweek verlaagt profylactische toediening van een lage dosis hydrocortison het risico op bronchopulmonale dysplasie significant.
Een extra-uteriene zwangerschap (EUG) is een zwangerschap gelokaliseerd buiten het cavum uteri. De meeste EUG’s zijn gelokaliseerd in de tubae (70% ampulla; 12% isthmus; 11,1% fimbrieel). Andere locaties worden beschreven: ovarieel, interstitieel, cornuaal, abdominaal, cervicaal en sectiolitteken. In deze casus is er sprake van een zwangerschap in een niet-communicerende rudimentaire uteriene hoorn. Het is een zeldzame vorm van een intra-uteriene zwangerschap die als extra-uteriene zwangerschap beschouwd kan worden. Door de hoge obstetrische en perinatale risico’s is interruptie van deze zwangerschap geadviseerd. Traditioneel worden deze zwangerschappen behandeld met chirurgische resectie. De medicamenteuze behandeling met methotrexaat wordt met succes gebruikt voor de behandeling van extra-uteriene zwangerschappen op andere locaties. Wij presenteren een casus van een zwangerschap in een niet-communicerende rudimentaire uteriene hoorn die met een combinatie van methotrexaat en laparoscopische resectie succesvol beëindigd werd.
Wij vermelden het geval van een patiënte van 31 jaar, G2P1, bij wie een spontane, heterotope, twee-eiige tweelingzwangerschap met intra- en extra-uteriene innesteling werd vastgesteld tijdens een routine-echografie op 8 weken amenorroe.
Voor vrouwen met diabetes is het sterk aanbevolen om hun zwangerschappen te plannen, zodat hun glykemie goed gecontroleerd kan worden. Helaas gaat het er in de werkelijkheid soms heel anders aan toe.
Tijdens de zwangerschap kan er een trombotische microangiopathie (TMA) optreden vanwege de placenta, in geval van pre-eclampsie, of omdat de moeder er vatbaar voor is: gebrekkige remming (of te sterke activering) van de alternatieve complementroute, of een aangeboren of verworven gebrek aan activiteit van het protease van de von Willebrandfactor. Het is uiterst belangrijk om de differentiaaldiagnose te stellen. De behandeling hangt immers af van de oorzaak.
In ongeveer 20% van de gevallen breken de vliezen vroegtijdig (en in 40% van de gevallen bij vroeggeboorte). Als dat gebeurt op het moment dat de moeder aterm is, is het beter om de bevalling in te leiden om het risico op infectie en het psychische ongemak bij de moeder te beperken. Als de vliezen echter voor de 37e week breken, zijn de zaken minder duidelijk...
De evolutie van de body mass index na een eerste zwangerschap correleert met het risico op een doodgeboren kind bij een volgende zwangerschap en heeft ook invloed op de zuigelingensterfte.
We beschrijven de casus van een 20-jarige vrouw, G2P1A1, die een late post partum-eclampsie (LPE) heeft doorgemaakt. Na een ongecompliceerde zwangerschap en bevalling, kreeg deze patiënte op de zesde dag post partum een insult, nadat zij zich kort daarvoor had aangemeld op de dienst spoedgevallen met hoofdpijn en visusstoornissen. Zij werd opgenomen op de dienst neurologie. Andere oorzaken van insulten werden uitgesloten, en een behandeling voor de novo epilepsie werd opgestart. Initieel werd niet aan een eclamptisch insult gedacht, door de late presentatie. Klinisch en radiologisch bleek dit beeld echter a posteriori een late post partum-eclampsie.
De verhouding soluble fms-like tyrosine kinase 1 (sFlt-1, een krachtige angiogeneseremmende factor) over Placental Growth Factor (PlGF) is verhoogd bij zwangere vrouwen voor de eerste klinische tekenen van pre-eclampsie verschijnen. De voorspellende waarde van die verhouding bij een vermoeden van pre-eclampsie is echter niet precies bekend. Daarom heeft een internationale groep onder de leiding van Harald Zeisler (Wenen) PROGNOSIS op touw gezet, een observationele, prospectieve, multicentrische studie...
Onze Schotse collegae hebben een populatieonderzoek uitgevoerd waarin ze het effect van een keizersnede op de gezondheid van het kind hebben vergeleken met dat van een bevalling via vaginale weg. Ze geven een voorzichtig antwoord.
[Katrien Benhalima 1, Karolien Robyns 1, Paul Van Crombrugge 2, Natascha Deprez 2, Bruno Seynhave 3, Roland Devlieger 4, Johan Verhaeghe 4, Chantal Mathieu 1, Frank Nobels 2 - 1. Dienst Endocrinologie, UZ Leuven; 2. Dienst Endocrinologie, OLV Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove; 3. Dienst Verloskunde & Gynaecologie, OLV Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove; 4. Dienst Verloskunde & Gynaecologie, UZ Leuven] Zwangerschapsdiabetes (ZWDM) is gerelateerd aan een verhoogde kans op maternale en perinatale verwikkelingen. Strikte glykemiecontrole tijdens de zwangerschap vermindert de kans op deze complicaties. De behandeling van ZWDM bestaat in eerste instantie uit aanpassingen van het dieet en het opdrijven van de fysieke activiteit. Insuline blijft de eerstekeuzebehandeling voor ZWDM indien maatregels op vlak van levensstijl alleen onvoldoende zijn om een goede glykemiecontrole te bekomen. Meer gegevens zijn noodzakelijk omtrent het verschil in zwangerschapsverwikkelingen tussen de groep behandeld met insuline en de groep behandeld met een aangepast dieet. Er is eveneens nood aan gegevens over het profiel van vrouwen bij wie de toediening van insuline noodzakelijk wordt... Published ahead of print.
In geval van niet-ernstige hypertensie tussen de 34e en de 37e week van de zwangerschap zal inductie van de bevalling het risico op maternale complicaties niet wezenlijk verlagen, maar wel het risico op respiratory distress syndrome bij de pasgeborene significant verhogen.
Heeft het zin een laagmoleculaire heparine toe te voegen aan acetylsalicylzuur in lage dosering?
[1. Dienst gynaecologie-verloskunde, Centre Hospitalier de Wallonie picarde, Tournai; 2. Dienst huidziekten, Centre Hospitalier de Wallonie picarde, Tournai; 3. Dienst kindergeneeskunde, Centre Hospitalier de Wallonie picarde, Tournai; 4. Dienst gynaecologie-verloskunde, CHR Mons-Hainaut, Mons] Aplasia cutis congenita is een aangeboren afwezigheid van huidweefsel over een wisselende oppervlakte. De incidentie bedraagt 3/10.000 geboortes per jaar. De belangrijkste oorzaken zijn virale infecties, vasculaire misvormingen en vergroeiingen van het vruchtvlies. We rapporteren het geval van een jongetje geboren na 39 weken en 2 dagen amenorroe (tweelingzwangerschap). De zwangerschap werd na 15 weken amenorroe gecompliceerd door een ernstig tweelingtransfusiesyndroom. Daarom werd de ontvangende foetus selectief gedood. De overblijvende baby vertoonde bij de geboorte een symmetrisch bilateraal huiddefect aan de voorzijde van de dijen. Published ahead of print.
De European Progestin Club (EPC) werd opgericht in 1996 en is sindsdien zeer actief. Op de meeste grote congressen voor gynaecologische endocrinologie is de EPC aanwezig. Onlangs publiceerde ze aanbevelingen voor het gebruik van progesteron ter voorkoming van miskramen. Published ahead of print.
Spina bifida is een aangeboren aandoening die bij het aangetaste kind vaak een combinatie van motorische handicaps, mentale retardatie en gastro-intestinale, renale en andere problemen geeft. Als de diagnose echografisch tijdens de zwangerschap wordt gesteld, gebeurt dit dikwijls rond 20w of later, op een ogenblik dat de foetus al bijna levensvatbaar is. Niet zelden wordt dan alsnog voor onderbreking van de zwangerschap gekozen, wat belastend is voor alle betrokkenen... Published ahead of print.
[Afdeling gynaecologie-verloskunde, Frere Hospital, Eastern Cape, Zuid-Afrika] Baarmoederinversie is een zeldzame maar levensgevaarlijke complicatie voor iedere moeder die ermee te maken krijgt. Doordat het zo weinig voorkomt, zijn artsen er ook niet optimaal op voorbereid. Nochtans moet je onmiddellijk een behandeling instellen om mogelijk dramatische gevolgen te vermijden. De diagnose wordt vooral klinisch gesteld en de behandeling is eenvoudig als ze snel wordt gestart. Om de details van deze complicatie beter te begrijpen, beschrijven we ze aan de hand van een klinische casus. Published ahead of print.
De zwangerschap werd lang beschouwd als een periode waarin vaccineren geen optie was wegens de mogelijke bijwerkingen ervan, zowel voor de moeder als voor het kind. Door een betere kennis en ongetwijfeld ook door het succes in de strijd tegen tetanus neonatorum, worden zwangere vrouwen nu ook erkend als een doelgroep voor vaccinatiecampagnes.
De aanzet voor gezonde tanden wordt al in de moederschoot gegeven. Bij zwangere vrouwen met tandvleesproblemen als gevolg van andere factoren stijgt het risico op vroeggeboorte. We weten ook al vele jaren dat parodontale aandoeningen hart- en vaataandoeningen (endocarditis) kunnen veroorzaken.
Volgens een longitudinale studie bestaat er een verband tussen de inname van vitamine D en E tijdens de zwangerschap en het risico op astma bij het kind.
Welke mechanismen verhogen het perinatale risico bij vrouwen met astma? Moeten we de nefaste perinatale effecten van het gebruik van geneesmiddelen tegen astma vrezen? Hoe kunnen we de behandeling van zwangere vrouwen met astma verbeteren? De vragen zijn eenvoudig, de antwoorden omstandig. We geven een overzicht van Michael Schatz (Department of Allergy bij Kaiser Permanente, San Diego) weer, dat opgesteld werd in het kader van het congres van de Europese vereniging voor pneumologie (ERS) in Barcelona in september van dit jaar. Published ahead of print.
Hyperparathyreoïdie tijdens de zwangerschap is een diagnose die zeer zelden wordt gesteld. Hyperparathyreoïdie plus bilaterale nierstenen en nefrocalcinose is een uitzonderlijke situatie. Meestal wordt toevallig een hypercalciëmie ontdekt. Eerst moet dan de oorzaak van de hypercalciëmie worden achterhaald om daarna de geschikte therapeutische maatregelen te nemen. Published ahead of print.
Perinatale pluridisciplinaire confrontatie, Cliniques Universitaires St-Luc, UCL, december 2014 Tijdens deze 26e multidisciplinaire confrontatie konden we, dankzij enkele klinische casussen, samen nadenken over vragen met betrekking tot de opvolging van zwangerschappen met psychiatrisch risico. Published ahead of print.
De European Thyroid Association heeft recent haar richtlijnen voor de behandeling van subklinische hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap bijgewerkt. Ook prof. Chantal Daumerie (UCL) heeft daaraan meegewerkt. De richtlijnen vindt u online.
We beschrijven het geval van een hiv-negatieve patiënte bij wie syfilis werd gediagnosticeerd na 35 weken amenorroe. Syfilis is een ziekte die wordt veroorzaakt door Treponema pallidum en die seksueel of tijdens de zwangerschap verticaal wordt overgedragen. Syfilis is een zeldzame ziekte, maar in België komt ze steeds vaker voor. De diagnose wordt vooral gesteld met een serologisch onderzoek en de behandeling bestaat in penicilline G. Congenitale syfilis kan asymptomatisch zijn, maar kan ook ernstige gevolgen hebben voor de pasgeborene. Published ahead of print.
[1. Dienst Gynaecologie en Verloskunde, OLV-ziekenhuis, Aalst; 2. Dienst Pathologische ontleedkunde, OLV-ziekenhuis, Aalst] 10 tot 25% van de zwangere vrouwen zijn draagster van Candida albicans in de vagina. Een foetale of neonatale infectie met C. albicans komt voor bij minder dan één procent van deze draagsters. De aanwezigheid van C. albicans wordt doorgaans als onschadelijk beschouwd. In dit artikel wordt een casus beschreven van een intra-uteriene C. albicans-infectie met foetaal overlijden tot gevolg... Published ahead of print.
[1. Dienst Endocrinologie, UZ Leuven. 2. Dienst Gynaecologie & verloskunde, UZ Leuven] Zwangerschapsdiabetes is een frequente verwikkeling tijdens de zwangerschap. Hoewel het glucosemetabolisme vaak normaliseert kort na de bevalling, blijven deze vrouwen een sterk verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van glucose-intolerantie en diabetes na de bevalling. Onderzoek van een recente cohort met zwangerschapsdiabetes in UZ Leuven, toont aan dat 44% van alle vrouwen glucose-intolerantie of diabetes ontwikkelt in de eerste 6 maanden na de bevalling. De belangrijkste risicofactoren in onze populatie voor het ontwikkelen van glucose-intolerantie kort na de bevalling zijn een hogere BMI, hogere glucosewaarden op de OGTT in de zwangerschap, een vroegere diagnose van zwangerschapsdiabetes en nood aan intensieve insulinetherapie tijdens de zwangerschap. Eén vijfde van alle vrouwen kwam echter niet opdagen voor de geplande OGTT postpartum. Bovendien hadden deze vrouwen een hoger risicoprofiel in vergelijking met vrouwen die wel een OGTT kregen postpartum. Bijkomende strategieën zijn dan ook nodig om een betere follow-up te verzekeren. Published ahead of print.
[Dienst Gynaecologie-verloskunde, Hôpital Notre-Dame des Bruyères, CHU de Liège, ULg] Intra-uteriene groeivertraging (IUGV) is een frequente complicatie van een tweelingzwangerschap. De echografie tijdens het eerste trimester is essentieel voor de follow-up. Daarmee kunnen we immers de chorioniciteit bepalen en situaties opsporen die groeistoornissen zouden kunnen veroorzaken. We beschrijven achtereenvolgens IUGV, groeidiscordantie en selectieve groeiachterstand tijdens een monochoriale zwangerschap. De echografische follow-up en de bevalling hangen af van de chorioniciteit, de ernst en het tijdstip waarop de intra-uteriene groeiachterstand is opgetreden. Published ahead of print.
[1. Dienst Gynaecologie & Verloskunde, AZ St Lucas, Brugge. 2. Dienst Dermatologie, AZ St Lucas, Brugge.] Deze patiënte (G2P1) ontwikkelde op een amenorroeduur van 31 weken jeukende blaarvormige letsels ter hoogte van het abdomen, de borstkas en de mediale bovenarmen. De vesiculo-bulleuse laesies ontstonden op een achtergrond van erythemateuze macula en urticaria. Published ahead of print.
[1. Dienst Gynaecologie-verloskunde, Clinique et Maternité Ste-Elisabeth, Namur. 2. Dienst Verloskunde, Clin Univ St-Luc, UCL, Brussel. 3. Dienst Pediatrische cardiologie, Clin Univ St-Luc, UCL, Brussel. 4. Dienst Pediatrische cardiologie, CHC, Liège] Het syndroom van Berry is een complexe hartafwijking die bestaat uit een aortopulmonaal venster, een rechter arteria pulmonalis die ontspringt ter hoogte van de aorta ascendens en een onderbreking of coarctatie van de isthmus aortae (1). In de literatuur zijn een dertigtal gevallen beschreven, maar slechts één geval waarbij de diagnose prenataal werd gesteld (2). We doen hier verslag van een tweede geval van prenatale diagnose van een syndroom van Berry. Published ahead of print.
[1. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, UMC Sint-Pieter, Brussel, ULB. 2. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, CHU Tivoli, La Louvière, ULB] Placenta membranacea (PM), ook diffuse placenta genoemd, is een zeldzame afwijking van de placenta waarbij de foetale vliezen volledig of grotendeels bedekt zijn met chorionvlokken. Wij presenteren het geval van een patiënte die voor de 5e keer zwanger is. Ze heeft 2 maal een keizersnede ondergaan. Op een zwangerschapsleeftijd van 22 weken wordt een placenta accreta vermoed ter hoogte van de cervix. Een MRI toont een zeer uitgebreide placenta, maar zonder afwijkingen van de inplanting. Er wordt toch een keizersnede afgesproken rond de 35e zwangerschapsweek. Omdat de placenta niet loskomt tijdens de keizersnede en omdat de anatomische grenzen van de baarmoederhals niet goed te zien zijn als gevolg van infiltratie van de placenta, wordt beslist de baarmoeder weer te sluiten en onmiddellijk na de operatie een embolisatie van de arteriae uterinae uit te voeren. Twee maanden later wordt een hysterectomie uitgevoerd. De patholoog beschrijft een placenta praevia increta membranacea. Afwijkingen van de inplanting van de placenta blijken vaker voor te komen bij PM. Ons literatuuroverzicht bevestigt de hoge frequentie van placenta accreta in geval van PM, ook zonder voorgeschiedenis van keizersnede. Published ahead of print.
10% van de zwangere vrouwen lijdt aan arteriële hypertensie, gekenmerkt door een bloeddruk van > 140/90mmHg; in 3-5% van de gevallen is er sprake van pre-eclampsie. Pre-eclampsie is een endotheliale aandoening bij de moeder die optreedt na de 20e zwangerschapsweek en haar oorsprong vindt in afwijkingen aan de placenta. Wegens de hoge graad van morbiditeit en mortaliteit bij zowel de foetus als de moeder, is het cruciaal om de aandoening op te sporen. Dat is mogelijk met bepaalde laboratoriumonderzoeken nog voordat de ziekte zich ontwikkelt, bevestigt Flavie Derlet (Aarlen) in het kader van de 17eJournée des Laboratoires Cliniques van de UCL. Published ahead of print.
Een interstitiële zwangerschap is een ectopische zwangerschap gelegen in het interstitiële gedeelte van de tuba waar myometrium en tuba samenkomen. De meest gevreesde complicatie is een uterusruptuur. Deze kan voorkomen worden door een vroegtijdige diagnose. Gezien de toename in fertiliteitsbehandelingen, een gekende risicofactor, wordt een relatieve toename van alle ectopische zwangerschappen en dus ook van de interstitiële waargenomen, wat toegenomen waakzaamheid noodzaakt. De diagnose van een interstitiële zwangerschap wordt echografisch gesteld en kan aangevuld worden door MRI. De behandeling kan medicamenteus zijn door middel van methotrexaat (MTX) of heelkundig. Published ahead of print.
Diabetes bij zwangere vrouwen is nog steeds geassocieerd met een niet-verwaarloosbaar risico op aangeboren afwijkingen, vroeggeboorte, in utero overlijden en perinatale mortaliteit. De HbA1c-streefwaarde moet waarschijnlijk worden verlaagd, terwijl de variabiliteit van de glykemische profielen een optimale behandeling in de weg staat.
Chorioangioom is een van de meest voorkomende tumoren van de placenta. De geschatte prevalentie van deze afwijking bedraagt circa 1%. Kleine chorioangiomen zijn vrij onschuldig, terwijl grote tumoren (> 5cm) vaak tot zwangerschapscomplicaties en een slechte perinatale uitkomst leiden. Wij beschrijven een casus waarbij een chorioangioom van 5cm werd vastgesteld in het derde trimester van zwangerschap. Onze casus illustreert een geval van IUGR (intra-uteriene groeiretardatie) zonder andere ernstige foetale problematiek. Het gebruik van echografie met Dopplertechniek bleek essentieel te zijn voor het stellen van deze prenatale diagnose. Vanwege maternale last en de beschreven casuïstiek over grote chorioangioma’s, werd de patiënte op AD (amenorroeduur) van 37 weken ingeleid met goede neonatale uitkomst...
Het risico op trombo-embolie tijdens de zwangerschap is niet onbestaand (1-1,5/1.000 zwangerschappen) en bovendien vijf tot zes keer hoger dan buiten een zwangerschap. De helft van de incidenten komt voor in de eerste twintig weken en twintig keer zo vaak na de bevalling (80% in de eerste drie weken).
Jodium is een belangrijke component van de schildklierhormonen. Deze hormonen regelen tal van fysiologische reacties van ons metabolisme en dragen bij tot de ontwikkeling van de hersenen bij de foetus en bij kinderen tot 2 à 3 jaar.
[Wetenschappelijke vergadering GGOLFB “Kosten en baten van de gezondheidszorg in gynaecologie-verloskunde”, Genval, september 2012] Jean-Pierre Schaaps toont aan hoe moeilijk het is om van onderzoeken als echografieën een kosten-batenanalyse te maken. Idealiter moet zo een analyse immers objectieve gegevens beoordelen. Maar in dit geval moeten we ook rekening houden met de invloed van hoogst subjectieve feiten. In de kosten-batenanalyse van de echografie zijn de volgende kosten opgenomen: het materiaal, de lokalen, de tijd die de artsen en/of het personeel eraan gewijd hebben, maar ook de emotionele belasting, die in het kader van de gynaecologische en obstetrische echografie dikwijls zwaar is. Op basis van diezelfde gegevens moet ook de winst worden geëvalueerd. Een erg moeilijke opgave, aangezien de vele immateriële gegevens moeilijk in cijfers te vertalen zijn.
De EU heeft zes miljoen euro toegekend (FP7) aan een consortium voor de uitvoering van een grote evaluatie van twee pre-eclampsietesten. Louise Kenny van de Universiteit van Cork (Ierland) is de coördinator. De testen worden geproduceerd door Metabolomic Diagnostics (Ierland) en Pronota (Gent-België).
Problemen met de bloeddruk tijdens de zwangerschap (pre-eclampsie, eclampsie, zwangerschapshypertensie of al bestaande hypertensie) zijn elk jaar verantwoordelijk voor 63.000 tot 72.000 sterfgevallen van jonge moeders. Daarmee is het wereldwijd de tweede doodsoorzaak tijdens de zwangerschap. 99% van de gevallen komen voor in landen met een zwakke economie...
Volwassenen die prematuur geboren werden, zouden een verhoogd cardiovasculair risico kunnen hebben in vergelijking met zij die op tijd geboren werden. Oorzaken zijn een verhoogd hartritme, een verhoging van de systolische bloeddruk en grotere variatie in bloeddruk.
Het grote publiek is tegenwoordig goed ingelicht over de nefaste gevolgen van roken op de gezondheid. Zwangere vrouwen zijn zich a fortiori bewust van het feit dat roken tijdens de zwangerschap schadelijk kan zijn voor de gezondheid van hun kind. Toch zijn de cijfers alarmerend: 40% van de zwangere vrouwen rookt vóór hun zwangerschap en ondanks de schadelijke gevolgen blijft 25% roken tijdens de zwangerschap. Het is dan ook uitermate belangrijk dat zowel het grote publiek en de artsen als de overheid erop worden gewezen dat roken de gezondheid en de levensverwachting van de foetus beïnvloedt. Het staat inmiddels vast dat roken een impact heeft op de voortplanting, op het verloop van de zwangerschap, maar ook op het kind zelf, en dit op korte, middellange en lange termijn.
Een nieuw onderzoek (1), uitgevoerd in vier Europese landen, toont aan dat veel Belgische vrouwen die zwanger zijn of een zwangerschap overwegen, hun zwangerschap niet goed voorbereiden...
Zwangerschap gaat gepaard met een verhoogde incidentie van veneuze trombo-embolie. Om de aanpak te bepalen, meer in het bijzonder op het vlak van secundaire profylaxe, moet rekening worden gehouden met verschillende bijkomende risicofactoren. Er bestaan aanbevelingen maar grootschalige gerandomiseerde studies zouden wenselijk zijn om deze aanbevelingen nog beter te staven.
Een studie uitgevoerd in Denemarken toont aan dat er geen enkel verhoogd risico op aandoeningen bij de foetus is...
[1. Tropenarts, Ndala Hospital, Tanzania - 2. Operatieverpleegkundige, Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden, Nederland - 3. Dienst anesthesie, Atium Medisch Centrum Parkstand, Heerlen, Nederland - 4. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, St Jozefskliniek, Izegem] Een 44-jarige patiënte consulteerde 2 jaar geleden een arts in een dispensarium in Tanzania wegens amenorroe en een abdominale zwelling. De zwangerschapstest was negatief en de patiënte werd verwezen naar het missieziekenhuis voor verdere diagnostiek en behandeling. Zij daagde niet op...
De voeding van de foetus tijdens zijn ontwikkeling, en dus ook die van de moeder tijdens de zwangerschap, zouden een invloed kunnen hebben op het latere risico op cardiovasculaire ziekten. Tot deze conclusie kwamen de onderzoekers van een studie uitgevoerd aan de Universiteit van Southampton.
Diabetes bij zwangere vrouwen is nog steeds geassocieerd met een niet-verwaarloosbaar risico op aangeboren afwijkingen, vroeggeboorte, in utero overlijden en perinatale mortaliteit. Planning van de zwangerschap en monitoring in de jaren die volgen op de bevalling, zijn te vaak vergeten luiken van de klinische benadering. Op fysiopathologisch vlak is er steeds meer aandacht voor de rol van de placenta.
Gunaïkeia Vol. 30 Nr. 2
Schrijf u gratis in op onze wekelijkse nieuwsbrief en ontvang het laatste nieuws en nog veel meer ...
