De Kamercommissie Justitie bespreekt en stemt vandaag/woensdag wellicht over de aanpassing van de wet op de vrijwillige zwangerschapsonderbreking - beter bekend als abortus. De tekst zorgt ervoor dat abortus volledig uit de Strafwet verdwijnt en maakt het mogelijk die tot 18 weken na de bevruchting te laten uitvoeren. Het is de eerste ideologisch zo gekleurde stemming tijdens deze periode van lopende zaken.

De wetswijziging zit al enkele weken in de pipeline. Tijdens de vorige legislatuur werden de regels al een beetje bijgevijld, maar gek veel veranderde er toen niet. Tot frustratie van nogal wat parlementsleden die veel verder wilden gaan, ook binnen de toenmalige meerderheid. Een verkiezing en periode van lopende zaken later zien de voorstanders hun kans schoon om nu toch de wet aanzi enlijk te wijzigen.

Die voorstanders zijn de socialisten, groenen, liberalen, communisten en DéFI. Zij raakten het eens over een gezamenlijk voorstel, waardoor abortus voortaan mogelijk wordt tot 18 weken na de bevruchting. Vandaag is dat nog 12 weken. Abortus na 18 weken kan enkel indien de voortzetting van de zwangerschap een ernstig risico inhoudt voor de gezondheid van de vrouw of indien het kind zal lijden aan een heel zware, ongeneeslijke aandoening.

Bovendien komt er een inkorting van de bedenktijd van zes dagen naar 48 uur, tenzij er een dringende medische reden is om eerder tot een zwangerschapsonderbreking over te gaan. Een arts of vroedvrouw kan niet worden gedwongen abortus uit te voeren, maar moet de vrouw wel van bij haar eerste bezoek inlichten over zijn weigering en de vrouw de contactgegevens bezorgen van een andere arts. Collectieve gewetensclausules die voor een hele instelling gelden, worden verboden.

Abortus verdwijnt meteen ook uit de Strafwet, dus is niet meer strafbaar voor de patiënte of voor de arts. Volgens de indieners van de tekst worden vrouwen via de huidige sancties gestraft en geculpabiliseerd, maar brengen die ook met zich mee dat vrouwen naar het buitenland trekken - 500 tot 1.000 per jaar - voor een abortus of hun toevlucht nemen tot illegale zwangerschapsonderbrekingen. Wat de artsen betreft vinden de indieners eveneens dat sancties niet langer nodig zijn. Zij moeten immers dezelfde beroepsintegriteit aan de dag leggen als bij eender welke andere medische ingreep.

De wetswijziging zal alleszins geen steun krijgen van CD&V, N-VA en Vlaams Belang. Els Van Hoof (CD&V) en Valerie Van Peel (N-VA) laakten eerder al het gebrek aan evaluatie van de huidige wetgeving. Bovendien noemen ze de uitbreiding naar 18 weken nattevingerwerk. Ze voeren daarbij aan dat een abortus op die termijn een pak ingrijpender is. Het gaat dat niet meer om een eenvoudige curettage, maar om een operatie, die niet alleen een zwaardere impact heeft op het fysieke welzijn van de moeder, maar ook op het verwerkingsproces.

Indien de tekst groen licht krijgt in de commissie, moet hij nadien ook nog langs de plenaire Kamer passeren. Van Hoof waarschuwt alvast dat een "snelle en ondoordachte wijziging van de wet zonder CD&V" zal zijn "en we zullen alle parlementaire middelen uitputten om dit te beargumenteren. Kandidaat-voorzitter Joachim Coens maakte eerder al duidelijk dat deze wetswijziging doorvoeren in lopende zaken, voor hem een groot probleem is. Hij maakte zelfs een koppeling met de federale regeringsvorming. Informateur Paul Magnette (PS) liet maandag echter verstaan dat het parlementaire werk geen directe invloed heeft op de onderhandelingen.