Artsen van het UZ Gent hebben voor het eerst in België een baarmoeder getransplanteerd, zodat een vrouw ondanks een genetische afwijking toch zwanger kan worden. De ingreep verliep vlekkeloos en de vrouw stelt het goed, meldt het ziekenhuis maandag. Bij de transplantatie, die wereldwijd nog maar negen keer werd uitgevoerd, wordt de baarmoeder van een overleden patiënt overgenomen. De artsen staan nu voor de opgave om ervoor te zorgen dat het orgaan door medicatie niet wordt afgestoten. Zonder complicaties kan de patiënt over een jaar zwanger worden.
Het UZ Gent verwijderde bij een hersendode patiënt de baarmoeder, om die bij een jonge vrouw met Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser-Syndroom in te planten. Dat is een genetische aandoening waarbij vrouwen geen vagin a hebben en een onderontwikkelde baarmoeder. In België worden jaarlijks gemiddeld 15 vrouwen met de aandoening geboren. Vooral dat tweede element kan voortaan behandeld worden. Dankzij de transplantatie kan de patiënt toch zwanger worden, al is de ingreep niet permanent.
De operatie verliep zonder complicaties en het artsenteam zal nu medicatie toedienen om afstoting tegen te gaan. Dat is belangrijk omdat de baarmoeder door het nieuwe lichaam kan worden afgestoten. De artsen dienen daarom medicatie toe, maar dat is niet optimaal en op lange termijn toxisch. Indien de baarmoeder door het lichaam van de patiënt aanvaard wordt, zal die over een jaar zwanger worden van haar eigen kind met IVF. Daarna wordt de baarmoeder terug verwijderd en de medicatie die nodig is om het immuunsysteem te onderdrukken stopgezet.
In 2016 startte het UZ Gent de zoektocht naar een geschikte patiënt. Het gaat om een jonge vrouw wiens identiteit niet bekend wordt gemaakt. "Als wensouders weloverwogen voor een baarmoedertransplantatie hebben gekozen, volgt een grondige medische en psychische screening", zegt professor Steven Weyers, gynaecoloog en diensthoofd van de Vrouwenkliniek. "Komt de vrouw in aanmerking, dan starten we eerst een ivf-procedure op. Zodra we voldoende gezonde embryo's hebben, kunnen we overgaan tot transplantatie."
Ook zeldzaam is de keuze voor een overleden donor. In Zweden, waar de procedure al negen keer is toegepast en de meeste expertise aanwezig is, ging het telkens om een levende donor. "Voorlopig zullen wij enkel met overleden donoren werken omdat een baarmoeder bij een levende donor weghalen meer risico's inhoudt", zegt Weyers.