Resultaat van uw zoekopdracht : ""

Gynaecologische echografie 
bij adnexiële massa’s: 
IOTA-modellen voor
 dagelijks gebruik

Gynaecologische echografie 
bij adnexiële massa’s: 
IOTA-modellen voor
 dagelijks gebruik

[1. Departement Gynaecologie-Verloskunde, UZ Leuven; 2. Departement Oncologie, Labo Gynaecologische Oncologie, KU Leuven; 3. Departement Ontwikkeling en Regeneratie, Labo Orgaansystemen, KU Leuven; *gelijkwaardige bijdrage; # An Coosemans en Dirk Timmerman worden gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO)]   In 2015 werd het tweede internationaal IOTA-congres georganiseerd in Leuven. Mensen uit 28 landen waren er verzameld omtrent de echografische diagnostiek van eierstokkanker. Genoeg stof dus voor een artikel waarin de twee belangrijkste echografische modellen omtrent de diagnostiek van eierstokcysten zullen besproken worden.    Published ahead of print.

Wat denken gynaecologen over echelonnering? – enquête

Wat denken gynaecologen over echelonnering? – enquête

Onlangs merkte minister De Block op dat veel basisgynaecologische onderzoeken en behandelingen door de gynaecoloog worden uitgevoerd, terwijl men ze eigenlijk aan de huisarts kan toevertrouwen. De boodschap is duidelijk: op termijn zullen de gynaecologen een deel van hun taken moeten afstaan. Een uitgebreid artikel hierover leest u in de editie van Medi-Sfeer dd. 19 mei.

Onabotulinumtoxine A bij een hyperactieve blaas

Onabotulinumtoxine A bij een hyperactieve blaas

De resultaten op lange termijn lijken vrij overtuigend wat de symptoomcontrole en de verbetering van de levenskwaliteit betreft. 

Vaginaal of met keizersnede?

Vaginaal of met keizersnede?

Een systematische review van de gegevens uit de literatuur laat uitschijnen dat de natuurlijke manier misschien niet de beste is… om achteraf urinelekkage te vermijden. 

Micro-RNA’s bij borstkanker

Micro-RNA’s bij borstkanker

Micro-RNA’s (miRNA’s) zijn kleine, niet-coderende RNA-moleculen die de expressie van tal van genen regelen. Via dat werkingsmechanisme spelen miRNA’s een sleutelrol in de carcinogenese, het ontstaan van metastasen, maar ook in de resistentie tegen antitumorale behandelingen. miRNA’s zijn ook aanwezig in het perifere bloed, waar ze mogelijk een rol spelen in de communicatie tussen de cellen. Op klinisch vlak vormen circulerende miRNA’s een mogelijke diagnostische en prognostische biomarker bij kanker. Beter nog, circulerende miRNA’s zouden ook bruikbaar kunnen zijn als behandeling tegen kanker. In dit artikel vatten we de laatste gegevens samen die beschikbaar zijn over micro-RNA’s bij borstkanker.

De rol van voeding en immuniteit op het voorplan tijdens het Congres voor Experimentele Biologie 2016

De rol van voeding en immuniteit op het voorplan tijdens het Congres voor Experimentele Biologie 2016

Prof. Philip Calder is de 10e lauraat die de Internationale Prijs van Danone voor Voeding in ontvangst mocht nemen, en dit voor zijn opmerkelijk onderzoek in het domein van voeding en immunologie. 

Ontogenese, microbioom en zwangerschap

Ontogenese, microbioom en zwangerschap

3rd International Symposium of Probiotics & Prebiotics in Pediatrics (Gent, 28-30 april2016)   De ontwikkeling van de maag-darmtractus is een complex proces, temeer omdat dat orgaan heel wat meer doet dan het voedsel verteren en de voedingsstoffen opnemen.

Impact van klachtenprocedures op welzijn, gezondheid en praktijkvoeren van artsen

Impact van klachtenprocedures op welzijn, gezondheid en praktijkvoeren van artsen

[1. LUCAS, KU Leuven; 2. Departement Ontwikkeling en Regeneratie, KU Leuven; 3. Departement Obstetrie en Gynaecologie, UZ Leuven; 4. Departement Electrical Engineering-ESAT, STADIUS Center for Dynamical Systems, Signal Processing and Data Analytics; 5. iMinds Future Health Department, KU Leuven]   Patiënten zijn over het algemeen tevreden met de zorg die artsen hen bieden. Soms loopt het echter ernstig mis en dient een patiënt klacht in. Eerdere studies in het VK toonden aan dat er meer depressie, burn-out en zelfmoordideatie kan worden vastgesteld bij artsen die te maken hebben gehad met klachtenprocedures. Bovendien kan de manier van praktijkvoeren van deze artsen defensiever worden en zo mogelijks resulteren in een slechtere kwaliteit van zorg. Dit artikel is gebaseerd op een cross-sectionele studie over de impact van klachtenprocedures op het welzijn, de gezondheid en het praktijkvoeren van artsen in het VK. Ter afronding vergelijken we de situatie in België met de situatie in het VK (Verenigd Koninkrijk).

Zwangerschap en CIBD: verder kijken dan de clichés

Zwangerschap en CIBD: verder kijken dan de clichés

Heel wat vrouwen met een chronische inflammatoire darmziekte (CIBD) kunnen kinderen krijgen (in 1 geval op de 4 ontwikkelen CIBD’s zich voor de leeftijd van 20 jaar). Als we dan ook nog rekening houden met het feit dat vrouwen op steeds latere leeftijd zwanger worden, kunnen tot de helft van de vrouwen met een CIBD een kind willen. Bij de diagnose van CIBD bij deze vrouwen, moeten we de vragen die bij de zwangerschap horen, bespreken. In die context publiceerde de ECCO recent een state of the art over het verband tussen zwangerschap en CIBD met prof. Janneke van der Woude (Rotterdam) als hoofdonderzoeker. Zij stelde de belangrijkste aanbevelingen voor in het kader van de jaarlijkse bijeenkomst voor de Belgian Week of Gastroenterology.

Epilepsie, zwangerschap en borstvoeding

Epilepsie, zwangerschap en borstvoeding

Tijdens de 7e Epilepsiedag  stonden de patiënten in het middelpunt van de belangstelling: die konden niet alleen vragen stellen na de voordrachten in de plenaire zitting, maar evenzeer tijdens een aantal informele sessies en panelgesprekken. Een vraag-en-antwoordsessie werd gewijd aan de problematiek van zwangerschap en borstvoeding bij epilepsiepatiënten. Sylvie De Raedt (UZ Brussel) stond de aanwezigen te woord.

De Arabische lente: de revolutie van de Maghrebijnse vrouwen

De Arabische lente: de revolutie van de Maghrebijnse vrouwen

Tijdens de Arabische lente stonden vrouwen zij aan zij met hun mannen tijdens de vele manifestaties tegen de heersende dictatuur. Toch lijken ze opnieuw van het openbare toneel te moeten verdwijnen. Vrouwen vormen namelijk nog steeds een minderheid bij besluitvormende instanties en worden door religieuze partijen zelfs opgeroepen om ‘naar huis te gaan’ en ‘terug de keuken in te duiken’. Meer hadden enkele intellectuele Maghrebijnse vrouwen niet nodig om tijdens het recente Congrès de l’Encéphale in Parijs een vurig debat te voeren. Daarnaast hadden ze het over de verhouding tussen de islam en de vrouwelijke seksualiteit. Een islam die bepaalde seksuele handelingen verbiedt, waaronder incest, pedofilie en seks met dieren, maar ook homoseksualiteit, sodomie en buitenechtelijke seksuele relaties. Hierbij een samenvatting van de presentaties van psychiaters Saïda Douki (Tunis), Dalila Benmessaoud (Algiers) en Nadia Kadri (Casablanca).  

Gratis naar de gynaecoloog?

Gratis naar de gynaecoloog?

Solidaris wil zijn leden in de aanvullende ziekteverzekering het remgeld op de gynaecoloog en de huisarts terugbetalen. Naast een mooie marketingstunt in een zeer concurrentiële context zou het de bedoeling zijn om de zorgtoegankelijkheid te vergroten. Minister De Block, volop in onderhandeling voor een ziekenfondspact, boort dit initiatief de grond in, wat haar op kritiek kwam te staan van de sp.a.

Ondermijnt astma de vruchtbaarheid?

Ondermijnt astma de vruchtbaarheid?

Een studie die in het European Respiratory Journal gepubliceerd is, wijst in elk geval op een verband tussen die twee. Maar dat hoeft niet oorzakelijk te zijn…

Behandeling van borstkanker en breuken

Behandeling van borstkanker en breuken

Vrouwen met borstkanker hebben een verhoogde prevalentie en incidentie van breuken. 

Is ‘s avonds vroeg eten en het ontbijt zo lang mogelijk uitstellen een goede manier om het risico op borstkanker te verlagen?

Is ‘s avonds vroeg eten en het ontbijt zo lang mogelijk uitstellen een goede manier om het risico op borstkanker te verlagen?

WHEL (Women’s Healthy and Living) is een gerandomiseerde, multicentrische studie die tussen mei 1995 en mei 2004 werd uitgevoerd bij 3.088 vrouwen bij wie kort daarvoor een invasieve borstkanker in een vroeg stadium was ontdekt. De studie werd uitgevoerd om na te gaan of een voeding met veel groenten, fruit en vezels het risico op recidief zou kunnen verlagen. Dat kon niet worden bewezen, maar…

Fysieke activiteit en borstkanker

Fysieke activiteit en borstkanker

[Fysische geneeskunde, revalidatie, sportgeneeskunde, UZ Brussel; Voorzitter Europa Donna Belgium]   Naast gezonde voeding, gewichtscontrole en regelmatige screening is fysieke activiteit een onafhankelijke factor die het risico op ontstaan van borstkanker kan reduceren. Fysiek actief blijven tijdens de therapie helpt de conditie en een gezond gewicht te behouden, vermindert de nevenwerkingen van de therapieën en helpt tegen pathologische vermoeidheid. Het meeste wetenschappelijk onderzoek na de therapie loopt maar tot 6 à 12 maanden na het einde van de therapie. 

Jongen of meisje?

Jongen of meisje?

Een patiënte, 28 jaar, G3P1A1, wordt gevolgd voor haar derde zwangerschap. In de voorgeschiedenis weerhouden we een ongecompliceerde zwangerschap met spontane partus op 40w3d amenorroeduur (AD) en een spontaan miskraam op 6w AD met dezelfde partner. In de voorgeschiedenis van de echtgenoot weerhouden we een lichte vorm van hypospadie zonder heelkunde. Deze zwangerschap kende aanvankelijk een normaal verloop...   Published ahead of print.

Polycysteusovariumsyndroom, vroege androgene afwijkingen

Polycysteusovariumsyndroom, vroege androgene afwijkingen

Het polycysteusovariumsyndroom omvat een reeks verschijnselen die wijzen op afwijkingen van de voortplantingsfunctie en van het metabolisme, waarbij afwijkingen van het androgeenmetabolisme en insulineresistentie een rol spelen.

Alcoholconsumptie tijdens de zwangerschap moet worden erkend als volksgezondheidsprobleem

Alcoholconsumptie tijdens de zwangerschap moet worden erkend als volksgezondheidsprobleem

We kennen het risico van alcoholconsumptie, zelfs in zeer kleine hoeveelheden, tijdens de zwangerschap, of we denken het te kennen. Onderzoekers van het Canadese CAMH (centrum voor verslaving en geestelijke gezondheid) hebben een meta-analyse uitgevoerd om de comorbiditeit te evalueren van het foetale alcoholsyndroom, een van de belangrijkste oorzaken van niet-genetisch bepaalde geestelijke handicap bij kinderen.

“Waarom leiden universiteiten zoveel gynaecologen op?”

“Waarom leiden universiteiten zoveel gynaecologen op?”

Het jongste symposium van de Vlaamse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie bracht gynaecologen, huisartsen en vroedkundigen samen rond één reflectie en debat. Er werd nagedacht over de rol van de betrokken actoren. Aanleiding was dat minister De Block meent dat veel basisgynaecologische onderzoeken en behandelingen in de eerste lijn kunnen plaatsvinden.

Prof. Yves Jacquemyn haalt uit naar JCI

Prof. Yves Jacquemyn haalt uit naar JCI

Professor Yves Jacquemyn (dienst gynaecologie Universiteit Antwerpen) is tegen echelonnering en het opsluiten van de zorg in verschillende, afgescheiden lijnen. Hij verkondigde dat standpunt op het VVOG-congres en gaf een sneer naar JCI.

Eerste normale echografie van de foetus volstaat niet bij vermoeden van zikavirus-infectie

Eerste normale echografie van de foetus volstaat niet bij vermoeden van zikavirus-infectie

Geïnspireerd door het geval van een jonge Finse vrouw die aan het eind van haar eerste zwangerschapstrimester naar Guatemala was gereisd, vestigen Driggers et al. (Johns Hopkins, Baltimore) de aandacht op twee aspecten van zikavirus-infecties die nog niet werden vermeld.

Nieuw in de wetswinkel: de ‘advocatenakte’

Nieuw in de wetswinkel: de ‘advocatenakte’

U kunt perfect zelf een overeenkomst met iemand afsluiten mits u zich aan een paar regels houdt. Het betreft hier dan geldig contract. Onlangs kwam hier een nieuwe mogelijkheid bij, nl. het opstellen van een ‘advocatenakte’. Wat houdt dit precies in?

Endometriose: het coronaire risico niet onderschatten

Endometriose: het coronaire risico niet onderschatten

Een groep van Harvard heeft de gegevens doorgenomen van 116.430 vrouwen die gedurende 20 jaar werden gevolgd in het kader van de Nurses’ Health Study II. Na uitsluiting van de vrouwen met cardiale accidenten of een oud cerebrovasculair accident bleken 11.903 vrouwen laparoscopisch aangetoonde endometriose te vertonen. Bij vergelijking van die vrouwen met de andere vrouwen in de gegevensbank zijn de auteurs tot de conclusie gekomen dat het risico op infarct 1,52-maal hoger was, het risico op angina pectoris 1,91-maal hoger en het risico op coronairlijden waarvoor een invasieve of chirurgische ingreep vereist was, 1,35-maal hoger. 

Hormonale substitutietherapie: zeer gunstige cardiovasculaire effecten in geval van een vroege behandeling

Hormonale substitutietherapie: zeer gunstige cardiovasculaire effecten in geval van een vroege behandeling

Late Intervention Trial with Estradiol is een monocentrische, gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studie die gezamenlijk werd uitgevoerd door de eenheid voor atherosclerose en de dienst gynaecologie en verloskunde van de Universiteit van Stanford. In de studie werden gedurende bijna 5 jaar 643 postmenopauzale, gezonde vrouwen gemonitord die een vroege (< 6 jaar na de menopauze) of late (≥ 10 jaar na de menopauze) hormonale substitutietherapie met 17β-oestradiol (1 mg/d) met of zonder progesteron in de vorm van vaginale gel (naargelang ze al dan niet een hysterectomie hadden ondergaan), of een placebo kregen.

Profylaxe van trombo-embolie na chirurgie voor gynaecologische kanker: stop of nog meer?

Profylaxe van trombo-embolie na chirurgie voor gynaecologische kanker: stop of nog meer?

Omdat het risico op veneuze trombo-embolie tweemaal hoger zou zijn na kankerchirurgie dan na andere heelkunde, raden de meeste wetenschappelijke verenigingen farmacologische profylaxe aan. Ze hanteren echter andere duurtijden en andere risicostratificaties. Door de lage incidentie van veneuze trombose trekken velen intussen het nut van een langere preventie in twijfel...

Nog een kwalijk gevolg van luchtvervuiling

Nog een kwalijk gevolg van luchtvervuiling

Zwangere vrouwen met astma hebben een hoger risico op complicaties tijdens de zwangerschap en ook hun kinderen dreigen later meer problemen te krijgen. Een Amerikaanse studie toont nu aan dat luchtvervuiling ook het risico op vroeggeboorte verhoogt.

Voor de 28e zwangerschapsweek…

Voor de 28e zwangerschapsweek…

Bij kinderen die worden geboren voor de 28e zwangerschapsweek verlaagt profylactische toediening van een lage dosis hydrocortison het risico op bronchopulmonale dysplasie significant.

Een zeldzame vorm van een extra-uteriene zwangerschap

Een zeldzame vorm van een extra-uteriene zwangerschap

Een extra-uteriene zwangerschap (EUG) is een zwangerschap gelokaliseerd buiten het cavum uteri. De meeste EUG’s zijn gelokaliseerd in de tubae (70% ampulla; 12% isthmus; 11,1% fimbrieel). Andere locaties worden beschreven: ovarieel, interstitieel, cornuaal, abdominaal, cervicaal en sectiolitteken. In deze casus is er sprake van een zwangerschap in een niet-communicerende rudimentaire uteriene hoorn. Het is een zeldzame vorm van een intra-uteriene zwangerschap die als extra-uteriene zwangerschap beschouwd kan worden. Door de hoge obstetrische en perinatale risico’s is interruptie van deze zwangerschap geadviseerd. Traditioneel worden deze zwangerschappen behandeld met chirurgische resectie. De medicamenteuze behandeling met methotrexaat wordt met succes gebruikt voor de behandeling van extra-uteriene zwangerschappen op andere locaties. Wij presenteren een casus van een zwangerschap in een niet-communicerende rudimentaire uteriene hoorn die met een combinatie van methotrexaat en laparoscopische resectie succesvol beëindigd werd.

Spontane, heterotope tweelingzwangerschap

Spontane, heterotope tweelingzwangerschap

Wij vermelden het geval van een patiënte van 31 jaar, G2P1, bij wie een spontane, heterotope, twee-eiige tweelingzwangerschap met intra- en extra-uteriene innesteling werd vastgesteld tijdens een routine-echografie op 8 weken amenorroe.

Wat is het nut van metformine bij obese zwangere vrouwen zonder diabetes?

Wat is het nut van metformine bij obese zwangere vrouwen zonder diabetes?

Dat is wat de onderzoekers met de MOP-studie (Metformin in Obese Nondiabetic Pregnant Women) wilden nagaan. Ze kwamen tot de conclusie dat metformine geen gunstig effect heeft op het geboortegewicht. Maar…

Astma en paracetamol: het net sluit zich

Astma en paracetamol: het net sluit zich

Nieuwe gegevens wijzen erop dat paracetamol zelf — en niet de reden waarom zwangere vrouwen of jonge kinderen dat middel innemen — de verklaring vormt voor het latere optreden van astma bij de kinderen.

Moleculaire typering van papillair niercelcarcinoom

Moleculaire typering van papillair niercelcarcinoom

Onderzoek door het Cancer Genome Atlas Research Network gaf aan dat type 1- en type 2-niercelcarcinomen zowel klinisch als biochemisch verschillend zijn en dat type 2-tumoren nog kunnen worden onderverdeeld in minstens drie subtypes op basis van moleculaire en fenotypische karakteristieken. Hun onderzoek verscheen in the New England Journal of Medicine.

Vrouwen met type 2-diabetes en dementie

Vrouwen met type 2-diabetes en dementie

Dat type 2-diabetes het risico op cardiovasculaire aandoeningen verhoogt, is bekend. Wat velen echter misschien niet weten, is dat het risico meer toeneemt bij vrouwen dan bij mannen. Geldt dat ook voor dementie, een aandoening die eveneens in verband staat met type 2-diabetes? 

ZOL test unieke zwangerschapsapp uit

ZOL test unieke zwangerschapsapp uit

'Belli', een app die ontwikkeld wordt door de Belgisch-Amerikaanse firma Bloom en die contracties opspoort bij zwangere vrouwen, wordt in het Ziekenhuis Oost-Limburg uitgetest. Naar eigen zeggen een Europese primeur.  

Porsche 911 R: voor de puristen

Porsche 911 R: voor de puristen

Met de 911 R keert Porsche terug naar de bron van de sportiviteit. Want dit technische pareltje, waarvan er slechts 991 exemplaren zullen worden gebouwd, gaat toch wel heel ver in de filosofie van prestaties en authenticiteit. Tot groot genoegen van de puristen…

Partiële versus complete borstbestraling na borstsparende heelkunde

Partiële versus complete borstbestraling na borstsparende heelkunde

Resultaten van een gerandomiseerde fase 3-studie in the Lancet wijzen erop dat versnelde partiële borstbestraling (APBI) met multi-katheterbrachytherapie bij patiënten met borstkanker in een vroeg stadium klinisch evenwaardig blijkt te zijn als complete borstbestraling. 

Bulging van de anterieure vaginawand postnataal

Bulging van de anterieure vaginawand postnataal

[1. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, ZNA Jan Palfijn, Merksem; 2. Dienst Urologie, ZNA Jan Palfijn, Merksem]   Een 31-jarige patiënte, gravida 5 para 5, vertoonde bij postnataal onderzoek een pijnloze bulging van de mucosa proximaal van de urethrale meatus met geschatte diameter 2cm. Er was geen sprake van mictieklachten, noch van ongewild urineverlies. De bulging was spontaan ontstaan in de eerste weken na de partus. Patiënte beviel 6 weken eerder spontaan in linkerzijligging bij een amenorroeduur van 38 weken van een gezonde zoon van 3.140 gram. Zij vertoonde een graad I perineumruptuur, welke lege artis werd gehecht. Postpartum deden zich geen complicaties voor.   Published ahead of print.

Mannen en vrouwen los van hun geslachtsorganen: de mozaïek van de hersenen

Mannen en vrouwen los van hun geslachtsorganen: de mozaïek van de hersenen

De hersenen van man en vrouw zijn verschillend. Het bewijs? Ze wegen niet evenveel. De universiteit van Tel Aviv maakte komaf met alle vooroordelen en stelde haar theorie van de mozaïek voor.

Gerandomiseerde, dubbelblinde en gecontroleerde studies

Gerandomiseerde, dubbelblinde en gecontroleerde studies

Gerandomiseerde, gecontroleerde studies vormen de gouden standaard van klinische proeven. Ze beperken namelijk alle methodologische vertekeningen die de vergelijkingen en de conclusies ervan kunnen vervalsen. Ze worden fundamenteel gekenmerkt door de aanwezigheid van controlegroepen, de willekeurige toewijzing van patiënten en de blindering.

Voorkomen is beter dan genezen… en het loont!

Voorkomen is beter dan genezen… en het loont!

Voor vrouwen met diabetes is het sterk aanbevolen om hun zwangerschappen te plannen, zodat hun glykemie goed gecontroleerd kan worden. Helaas gaat het er in de werkelijkheid soms heel anders aan toe.

Abdominale massa bij 44-jarige vrouw met syndroom van Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser

Abdominale massa bij 44-jarige vrouw met syndroom van Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser

Een 44-jarige patiënt presenteerde zich op de raadpleging wegens chronische onderbuikpijn. Deze patiënt was gekend met primaire amenorroe bij het Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser (MRKH)-syndroom...

Stop de medische grexit!

Stop de medische grexit!

Meer dan 3 miljoen Grieken hebben geen toegang meer tot de gezondheidszorg. Sinds 2008 staan de gezondheidsindicatoren in het rood en zakken ze snel verder. Daarop reageren het UMC Sint-Pieter, het netwerk van de ULB en Dokters van de wereld met een bewustmakingscampagne om de Griekse patiënten en zorgverleners te helpen. 

Van de ene cardiomyopathie naar de andere

Van de ene cardiomyopathie naar de andere

Peripartale cardiomyopathie en idiopathische gedilateerde cardiomyopathie hebben afgeknotte varianten van het titinegen gemeen.

Te veel echografieën tijdens de zwangerschap?

Te veel echografieën tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap gebeuren bepaalde onderzoeken bij de mama meerdere keren (echografieën, tests klinische biologie) zonder rekening te houden met risicofactoren. "Zwangerschap is geen ziekte", aldus de Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen op basis van een studie bij 19.500 vrouwen. Wat denken de gynaecologen daarvan? Reactie van Michel Masson (Bvas, GGOLFB).

Echografie bovenop mammografie tussen 40 en 49 jaar: J-STAR

Echografie bovenop mammografie tussen 40 en 49 jaar: J-STAR

De incidentie van borstkanker blijft voortdurend stijgen, vooral in Japan. In dat land is de screening met een mammografie alleen goed ingeburgerd, ondanks het feit dat Japanse vrouwen zelfs na de leeftijd van 40 jaar over het algemeen dicht borstweefsel hebben. Aangezien de piekincidentie van borstkanker bij Japanse vrouwen tussen 40 en 49 jaar ligt (60-70 jaar in onze contreien), zijn Japanse gynaecologen almaar vaker geneigd om de mammografie te combineren met een echografie...

Gunstig genexpressieprofiel richtinggevend voor borstkankertherapie

Gunstig genexpressieprofiel richtinggevend voor borstkankertherapie

Onder patiënten met hormoonreceptorpositieve, HER2-negatieve, okselkliernegatieve borstkanker, die in aanmerking komen voor adjuvante chemotherapie op basis van klinische en pathologische kenmerken, tonen vrouwen met een gunstig gen-expressieprofiel het laagste risico op terugval binnen vijf jaar onder uitsluitend endocriene therapie. Zo schrijven de auteurs van een recente studie in the New England Journal of Medicine.

Belgische gynaecologen blinken Europees uit

Belgische gynaecologen blinken Europees uit

Met het AZ Middelheim krijgt begin maart het laatste opleidingscentrum gynaecologie-verloskunde in Vlaanderen een Europese visitatie voor een EBCOG-accreditering opleiding gynaecologie. Een bekroning van een werk dat tien jaar geleden startte.  

Le Fendant Les Terrasses 2014 de Germanier

Le Fendant Les Terrasses 2014 de Germanier

Vétroz, voor de liefhebbers van de Zwitserse wijngaarden, is in de eerste plaats Amigne – deze gemeente heeft de meeste wijngaarden ter wereld, een 50-tal hectaren, van deze druivensoort –, maar men kijkt er niet neer op de Chasselas, of de Fendant, zoals men in Valais zegt...

Wat te doen bij microangiopathie tijdens de zwangerschap?

Wat te doen bij microangiopathie tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap kan er een trombotische microangiopathie (TMA) optreden vanwege de placenta, in geval van pre-eclampsie, of omdat de moeder er vatbaar voor is: gebrekkige remming (of te sterke activering) van de alternatieve complementroute, of een aangeboren of verworven gebrek aan activiteit van het protease van de von Willebrandfactor. Het is uiterst belangrijk om de differentiaaldiagnose te stellen. De behandeling hangt immers af van de oorzaak. 

Depressie en immuniteit: belang van het geslacht

Depressie en immuniteit: belang van het geslacht

14ème Congrès de l’Encéphale, Parijs   We weten dat er een verband bestaat tussen depressie en immuniteit, en dat dit verband in de twee richtingen loopt. Volgens een analyse van 498 patiënten die aan het CHU van Mont-Godinne werden gevolgd wegens een depressie in engere zin en bij wie de verschillende immuuncellen werden bepaald, is er een verband tussen familiale dynamiek en cellulaire immuniteit. De groep van Namen vroeg zich dan ook af of het geslacht een invloed heeft op de resultaten...

Wat als vliezen breken voor week 37: bevalling inleiden of uitstellen?

Wat als vliezen breken voor week 37: bevalling inleiden of uitstellen?

In ongeveer 20% van de gevallen breken de vliezen vroegtijdig (en in 40% van de gevallen bij vroeggeboorte). Als dat gebeurt op het moment dat de moeder aterm is, is het beter om de bevalling in te leiden om het risico op infectie en het psychische ongemak bij de moeder te beperken. Als de vliezen echter voor de 37e week breken, zijn de zaken minder duidelijk...

Jongen of meisje?

Jongen of meisje?

“Als een vrouw rond draagt, krijgt ze een meisje. Draagt ze naar voren, dan wordt het een jongen.” Deze volkswijsheid bepaalde eeuwenlang het mysterie rond het geslacht van ongeboren kinderen. Maar vandaag is het kinderspel om deze intrigerende vraag te beantwoorden.

Geneeskunde in het oog van de storm

Geneeskunde in het oog van de storm

We zijn allemaal getuige van de radicale veranderingen die de samenleving vol in het gezicht treffen. Het internet drukt zijn stempel op onze levens en die evolutie is – of we dat nu willen of niet – onafwendbaar. De digitale wereld slokt ons helemaal op, temeer omdat de code van ieder van ons snel en gemakkelijk kan worden gedigitaliseerd sinds het genoom is ontcijferd. Door onze constante en alomtegenwoordige ‘connecties’ – zowat iedereen heeft een smartphone of smartwatch – produceren we een astronomische stroom aan gegevens die tegenwoordig om de 73 dagen verdubbelt. En volgens Laurent Alexandre, voorzitter van DNA Vision en stichter van de website Doctissimo en Medcost, is dit nog maar het begin…   Published ahead of print.

Effect van gewichtsverandering tussen twee zwangerschappen

Effect van gewichtsverandering tussen twee zwangerschappen

De evolutie van de body mass index na een eerste zwangerschap correleert met het risico op een doodgeboren kind bij een volgende zwangerschap en heeft ook invloed op de zuigelingensterfte.

Cardiovasculaire gezondheid bij vrouwen met metaboolsyndroom

Cardiovasculaire gezondheid bij vrouwen met metaboolsyndroom

De belangrijkste preventieve maatregelen zijn een verlaging van de systolische bloeddruk en het verminderen van de buikomtrek. 

Eenvoudig en efficiënt

Eenvoudig en efficiënt

Een strategie op maat om de levenswijze te verbeteren verlaagt de incidentie van zwangerschapsdiabetes bij hoogrisicovrouwen met 39%.

Roken, vruchtbaarheid en menopauze

Roken, vruchtbaarheid en menopauze

Hoe hoger de actieve of passieve blootstelling aan tabaksrook, hoe hoger het risico op onvruchtbaarheid en/of menopauze voor de leeftijd van 50 jaar.

Late post partum-eclampsie

Late post partum-eclampsie

We beschrijven de casus van een 20-jarige vrouw, G2P1A1, die een late post partum-eclampsie (LPE) heeft doorgemaakt. Na een ongecompliceerde zwangerschap en bevalling, kreeg deze patiënte op de zesde dag post partum een insult, nadat zij zich kort daarvoor had aangemeld op de dienst spoedgevallen met hoofdpijn en visusstoornissen. Zij werd opgenomen op de dienst neurologie. Andere oorzaken van insulten werden uitgesloten, en een behandeling voor de novo epilepsie werd opgestart. Initieel werd niet aan een eclamptisch insult gedacht, door de late presentatie. Klinisch en radiologisch bleek dit beeld echter a posteriori een late post partum-eclampsie.

Vrijwaren van ovaria met LHRH-analogen als adjuvante behandeling bij borstkanker: heilzame effecten

Vrijwaren van ovaria met LHRH-analogen als adjuvante behandeling bij borstkanker: heilzame effecten

In de literatuur is uiterst weinig te vinden over het gebruik van LHRH-analogen als adjuvante behandeling bij borstkanker. We weten dus niet met zekerheid of een dergelijke behandeling zin heeft, maar we kunnen dat ook niet uitsluiten ondanks de richtlijnen van de ASCO en de ESMO, die pleiten voor vrijwaring van de ovaria bij jonge vrouwen in de premenopauze...

Geld van de overheid voor praktijkgerichte klinische studies

Geld van de overheid voor praktijkgerichte klinische studies

Elk bedrijf dat competitief wil blijven, moet vernieuwen en investeren in research & development (R&D). De gezondheidszorgbetalers hebben als opdracht de gezondheid te maximaliseren binnen het bestaande budget. Ook daarvoor is een voortdurende investering in R&D nodig...

Flagrant verschil tussen man en vrouw

Flagrant verschil tussen man en vrouw

De prevalentie van type 2-diabetes is dezelfde bij mannen en vrouwen, maar de cardiovasculaire gevolgen van de ziekte zijn duidelijk slechter bij vrouwen.

PROGNOSIS: zullen we pre-eclampsie kunnen voorspellen?

PROGNOSIS: zullen we pre-eclampsie kunnen voorspellen?

De verhouding soluble fms-like tyrosine kinase 1 (sFlt-1, een krachtige angiogeneseremmende factor) over Placental Growth Factor (PlGF) is verhoogd bij zwangere vrouwen voor de eerste klinische tekenen van pre-eclampsie verschijnen. De voorspellende waarde van die verhouding bij een vermoeden van pre-eclampsie is echter niet precies bekend. Daarom heeft een internationale groep onder de leiding van Harald Zeisler (Wenen) PROGNOSIS op touw gezet, een observationele, prospectieve, multicentrische studie...

Tot 9 cycli van IVF? Wenselijk voor de leeftijd van 40!

Tot 9 cycli van IVF? Wenselijk voor de leeftijd van 40!

Hoeveel kans hebben onvruchtbare koppels om toch een kind te krijgen door middel van in-vitrofertilisatie? En moet je, als je geen resultaat boekt, meer dan 3 of 4 implantaties uitvoeren? Tot welke prijs?

La Madura Grand Vin

La Madura Grand Vin

Saint-Chinian is een fijne plaats, het landschap is er zuiders mooi en de wijnen zijn er goed. In het zuiden van het dorp aan de voet van een zachte helling ligt La Madura, het domein van Nadia en Cyril Bourgne. Hun wijngaard is sterk versnipperd en ligt tussen 150 à 300 meter. Tijdens het bezoek van Nadia in Brussel mocht ik een aantal wijnen proeven. Van de verschillende cuvées ging mijn voorkeur naar hun Grand Vin rouge 2011, een mooie wijn die tegelijk ongerept en fruitig is. 

Nog over sikkelcelanemie: hydroxyurea, een oud recept tegen beroertes?

Nog over sikkelcelanemie: hydroxyurea, een oud recept tegen beroertes?

  • 13.01.2016

Een beroerte is een ernstige complicatie van sikkelcelanemie, vooral als het een kind betreft. Vaak veroorzaakt het echter geen symptomen (30% van de gevallen), waardoor het risico op een recidief of op een symptomatische beroerte hoog is...

Myelodysplastische syndromen en doelwitmutaties

Myelodysplastische syndromen en doelwitmutaties

  • 13.01.2016

Mutaties van het complex van de splicingfactoren sluiten elkaar meestal uit. Sommige zijn oncogeen en leiden tot fenotypes die niet alleen betrekking hebben op de hematologie, hoewel de vraag is of ze geen gemeenschappelijke onderliggende mechanismen en kwetsbaarheidsfactoren hebben...

GRAALL onderzoekt Ph-negatieve, CD20-positieve, precursor B-cel acute lymfoïde leukemie (ALL)

GRAALL onderzoekt Ph-negatieve, CD20-positieve, precursor B-cel acute lymfoïde leukemie (ALL)

  • 13.01.2016

Op basis van de pediatrische ervaring krijgen ook volwassenen met ALL nu een intensievere behandeling. Daarbij worden almaar vaker tyrosinekinaseremmers toegediend bij Bcr-Abl1-positieve patiënten en wordt de toepassing van allotransplantaties gerationaliseerd...

Nut van midostaurine bij acute myeloïde leukemie met FLT3-mutatie

Nut van midostaurine bij acute myeloïde leukemie met FLT3-mutatie

  • 13.01.2016

Overmatige expressie van FLT3 komt vaak voor bij acute myeloïde leukemie (25-30%), en de mutaties treden zowel op in het domein van interne duplicatie als in de site van tyrosinekinase. Er zitten meerdere FLT3-remmers in ontwikkelingsfase 3, waaronder midostaurine...

Nut van tromboprofylaxe bij zwangerschap met hoog risico op trombose

Nut van tromboprofylaxe bij zwangerschap met hoog risico op trombose

  • 13.01.2016

Patiënten met trombofilie en/of een voorgeschiedenis van trombo-embolie lopen een hoog risico op trombose tijdens de zwangerschap. Een groep van Lyon onder de leiding van Yesim Dargaud heeft het nut van een profylactische behandeling onderzocht naargelang een gevalideerde risicoscore (Dargaud, Y, et al. Br J Haematol 2009;145:825-35) bij 445 zwangere vrouwen (van wie er 26 meerdere keren zwanger zijn geworden tijdens de studie)...

Sikkelcelanemie: belang van BCL11A, LRF en NuRD, en identificatie van een therapeutisch doelwit in het vooruitzicht

Sikkelcelanemie: belang van BCL11A, LRF en NuRD, en identificatie van een therapeutisch doelwit in het vooruitzicht

  • 13.01.2016

Tijdens het foetale leven wordt vooral foetale hemoglobine (HbF) α2γ2 tot expressie gebracht. In de perinatale periode wordt ze vervangen door volwassen hemoglobine (HbA) α2β2, een substitutie die normaal rond de leeftijd van 6 maanden plaatsvindt. Daarna bestaat het hemoglobine vooral uit HbA, en maakt HbF meestal slechts minder dan 1% van het totale Hb uit. Ook tijdens het volwassen leven wordt dat residuele HbF echter verder aangemaakt, en de concentraties ervan zijn zeer variabel gebleken...

Lynparza® als nieuwe doelgerichte therapie voor ovariumkanker

Lynparza® als nieuwe doelgerichte therapie voor ovariumkanker

Dr. Luc Dirix (Sint-Augustinus, Wilrijk - Iridium Cancer Network) gaf in een satellietsymposium tijdens de Belgian Breast Meeting een uiteenzetting over ovariumkanker en de behandeling ervan met olaparib (Lynparza®).   NS Approval ID 941303 Revision date 12/2015Klik hier voor essentiële gegevens en de prijs van Lynparza®  

Borstvoeding is goed voor de baby, maar niet alleen voor de baby

Borstvoeding is goed voor de baby, maar niet alleen voor de baby

Een Amerikaanse studie heeft aangetoond dat vrouwen met zwangerschapsdiabetes minder vaak type 2-diabetes zullen krijgen als ze borstvoeding geven.

Als kankermedicijnen het hart treffen

Als kankermedicijnen het hart treffen

  • 30.12.2015

Hoe kan een daling van de linkerventrikelejectiefractie als gevolg van de adjuvante behandeling bij borstkanker worden voorkomen?

Voor het geval dat…

Voor het geval dat…

  • 30.12.2015

Met antidota voor de nieuwe anticoagulantia moeten we eventuele urgenties rustig kunnen opvangen.

Herstellen of vervangen?

Herstellen of vervangen?

  • 30.12.2015

Wat te doen in geval van ernstige mitralisinsufficiëntie bij ischemisch hartlijden?

Pulmonale arteriële hypertensie geassocieerd met bindweefselaandoeningen: de impact van riociguat

Pulmonale arteriële hypertensie geassocieerd met bindweefselaandoeningen: de impact van riociguat

  • 27.12.2015

De prognose van pulmonale hypertensie geassocieerd met bindweefselaandoeningen (PAH-CTD) is minder gunstig dan die van idiopathische of familiale pulmonale arteriële hypertensie (PAH-I/F). Men zou deze situatie wel kunnen verhelpen met een andere behandelingswijze. Zo luidt althans de conclusie van een subgroepanalyse bij patiënten uit de gerandomiseerde, placebogecontroleerde fase II-studie PATENT-1 en van de open-label extensiestudie PATENT-2, na twaalf weken dubbelblind onderzoek.

Treat-to-target voor DAS28, een must voor de patiënten?

Treat-to-target voor DAS28, een must voor de patiënten?

  • 27.12.2015

De vraagt lijkt misschien wat absurd in tijden dat de treat-to-target-strategie zo ruim verspreid is. Maar het belang van deze strategie in het ware leven werd tot voor kort nog nooit aangetoond. Daar kwam verandering in met een analyse van de gegevens van de internationale BIODAM-cohortstudie. Het doel daarvan was om biomarkers te valideren als voorspellers voor gewrichtsschade en om een behandelingsstrategie op maat te ontwikkelen voor patiënten met reumatoïde artritis...

Identificatie van slechte respons op allupurinol dankzij de genetica

Identificatie van slechte respons op allupurinol dankzij de genetica

  • 27.12.2015

In het bloed een urinezuurconcentratie verkrijgen van minder dan 60mg/l is de beste manier om jichtaanvallen te voorkomen, om mononatriumuraatkristallen op te lossen en om eventuele tofi te verkleinen. Teneinde deze concentratie te verkrijgen, gebruikt men meestal allopurinol. Toch geeft dit in de klinische praktijk slechts het gewenste resultaat bij minder dan één op de twee patiënten...

Hangt de kans op ernstige infecties bij reumatoïde artritis af van de leeftijd of van de duur van de ziekte?

Hangt de kans op ernstige infecties bij reumatoïde artritis af van de leeftijd of van de duur van de ziekte?

  • 26.12.2015

Bij gelijke leeftijd is aangetoond dat patiënten die na hun zestigste reumatoïde artritis ontwikkelden (vormen met een laattijdig begin) minder vaak worden behandeld met biotherapie dan patiënten bij wie reumatoïde artritis al begon op jongere leeftijd (vormen met een vroegtijdig begin). Dit geldt ook als men rekening houdt met de ziekteactiviteit...

Zona en beroerte bij auto-immuunziekten

Zona en beroerte bij auto-immuunziekten

  • 26.12.2015

Dat reumatologen bijzondere belangstelling vertonen voor zona, is te verklaren door het feit dat tal van hun patiënten worden getroffen door deze reactivering van een herpesinfectie of waterpokken. Uit de gegevens blijkt ook dat er een verband is tussen zona en de latere ontwikkeling van cerebrovasculaire accidenten. 

Intra-articulaire corticosteroïden op lange termijn bij gonartrose

Intra-articulaire corticosteroïden op lange termijn bij gonartrose

  • 26.12.2015

Deze corticosteroïden worden goed verdragen, maar hebben geen duidelijke impact op de klinische en structurele evolutie...

Hogere mortaliteit bij patiënten met reumatoïde artritis: nog actueel?

Hogere mortaliteit bij patiënten met reumatoïde artritis: nog actueel?

  • 26.12.2015

Sinds een twintigtal jaar is bekend dat reumatoïde artritis gepaard gaat met een verhoogde kans op voortijdig overlijden, vooral door een cardiovasculaire oorzaak en in mindere mate door kanker en infecties. Verschillende argumenten suggereren dat dit grotere overlijdensrisico toe te schrijven kan zijn aan inflammatie. Vooral de niveaus van de activiteit en ernst van de ziekte zouden voorspellende factoren zijn van mortaliteit...

Lupus, antifosfolipidenantilichamen en zwangerschap

Lupus, antifosfolipidenantilichamen en zwangerschap

  • 26.12.2015

Zwangerschap is een uitdaging voor vrouwen die aan lupus lijden en/of antifosfolipidenantilichamen vertonen (SLE/APL). Zij maken namelijk meer kans op een miskraam of intra-uteriene groeivertraging, complicaties waarbij complementactivering een belangrijke rol lijkt te spelen...

Martine Piccart wint Brinker Award

Martine Piccart wint Brinker Award

In december werd door de Breast International Group (BIG) bekendgemaakt dat prof. Martine Piccart (diensthoofd Bordetinstituut, Brussel) de Brinker Award 2015 voor wetenschappelijke onderscheiding in klinisch onderzoek heeft gekregen. Ze ontving deze award voor haar onderzoek naar borstkanker en de behandeling ervan.   Martine Piccart ontvangt in San Antonio de Brinker Award.

Beste 2016...

Beste 2016...

Dit eindejaar staat bol van pessimisme. Alles gaat slecht… en alles zal nog slechter gaan. Ons moreel staat op een laag pitje en een lach kan er nog amper af, zelfs al worden we niet rechtstreeks door het onheil getroffen...

Kan een geplande keizersnede astma bij het kind in de hand werken?

Kan een geplande keizersnede astma bij het kind in de hand werken?

Onze Schotse collegae hebben een populatieonderzoek uitgevoerd waarin ze het effect van een keizersnede op de gezondheid van het kind hebben vergeleken met dat van een bevalling via vaginale weg. Ze geven een voorzichtig antwoord.

Adjuvante bisfosfonaten voor vroege borstkanker?

Adjuvante bisfosfonaten voor vroege borstkanker?

Resultaten van een meta-analyse van individuele patiëntendata uit gerandomiseerde studies suggereren dat adjuvante therapie met bisfosfonaten bij vroege borstkanker het risico op borstkankerrecidief in het bot vermindert en de overleving van deze vrouwen verbetert. De winst is evenwel alleen duidelijk bij vrouwen die reeds postmenopauzaal waren op het moment van therapieopstart.

Spontane expulsie van een endometriumpoliep

Spontane expulsie van een endometriumpoliep

[1. Dienst Verloskunde & Gynaecologie, RZ Tienen; 2. Dienst Anatomopathologie, RZ Tienen; 3. Dienst Verloskunde & Gynaecologie, UZ Leuven]   Een 47-jarige P1G1-dame presenteerde zich met menorragieën en dysmenorroe. Uit haar voorgeschiedenis selecteren we op 44-jarige leeftijd een matig gedifferentieerd invasief ductaal adenocarcinoma van de rechterborst dat behandeld werd met chirurgie, radiotherapie en tamoxifen gedurende 5 jaar.    Published ahead of print.

Zijn frequentere korte, maar intense lichamelijke inspanningen geschikt bij type 2-diabetespatiënten?

Zijn frequentere korte, maar intense lichamelijke inspanningen geschikt bij type 2-diabetespatiënten?

  • 15.12.2015

Dat blijkt inderdaad zo te zijn. Een dergelijk inspanningsprogramma blijkt een beter effect te hebben op de glykemie, de cholesterolconcentratie en het gewicht dan de 30 minuten matig intense lichaamsbeweging die klassiek worden aanbevolen.

Naar een nieuwe zorgorganisatie gynaecologie-verloskunde

Naar een nieuwe zorgorganisatie gynaecologie-verloskunde

Met dit adagium: “vrouwenarts – vertrouwensarts” is de VVOG meer dan 25 jaar geleden overgestapt van een zuiver wetenschappelijke vereniging voor obstetrie en gynaecologie naar een organisatie die ook de beroepsbelangen zou behartigen...   Published ahead of print.

DAPT-score

DAPT-score

  • 10.12.2015

De DAPT-studie heeft aangetoond dat een langere behandeling dan 12 maanden met een combinatie van twee plaatjesaggregatieremmers, in casu een thiënopyridine en acetylsalicylzuur, de frequentie van ischemische complicaties na stenting verlaagt, maar het risico op matig ernstige of ernstige bloedingen verhoogt. Het zou dus interessant zijn als we konden voorspellen welke patiënten baat hebben bij deze langere behandeling.

Veiligheid van ticagrelor op lange termijn in PEGASUS-TIMI 54

Veiligheid van ticagrelor op lange termijn in PEGASUS-TIMI 54

  • 10.12.2015

De PEGASUS TIMI 54-studie heeft aangetoond dat ticagrelor na 1 jaar gunstige effecten heeft bij patiënten die 1-3 jaar voordien een myocardinfarct hadden doorgemaakt. De aanvullende gegevens die werden gepresenteerd tijdens het AHA-congres focusten op de veiligheid.

IVUS versus angiografie

IVUS versus angiografie

  • 10.12.2015

Er is eindelijk een stevige, gerandomiseerde studie uitgevoerd die het nut van IVUS (intravascular ultrasound) bij inplanting van een stent van de tweede generatie heeft onderzocht. 

Een genetische score voor een betere cardiovasculaire preventie?

Een genetische score voor een betere cardiovasculaire preventie?

  • 10.12.2015

Met een combinatie van de GRS (genetic risk score) en de CRS (conventional risk score) zal de LDL-cholesterolconcentratie sterker dalen.  

Hydrosalpinx bij 13-jarig meisje

Hydrosalpinx bij 13-jarig meisje

Een 13-jarig meisje presenteert zich met episodische buikpijn en 3-maandelijks rood bloedverlies per anum...

Een glykemie van 47mg/dl

Een glykemie van 47mg/dl

Hyperglykemie verhoogt het cardiovasculaire risico bij volwassenen. Bij pasgeborenen is het probleem vaak hypoglykemie. Vanaf welke spiegel moet je de glykemie corrigeren om latere neurologische schade te voorkomen?

Langdurige behandeling met Esmya® voor uterusmyomen nu een optie

Langdurige behandeling met Esmya® voor uterusmyomen nu een optie

Op het congres van de European Society of Gynaecologic Endoscopy (ESGE) in Boedapest werden de resultaten van de PEARL IV-studie tijdens een persconferentie toegelicht. Onderzoek naar de impact van myomen op de levenskwaliteit van vrouwen stond er eveneens op het programma. In de PEARL IV-studie werd de doeltreffendheid en veiligheid van vier kuren van een behandeling met ulipristalacetaat (Esmya®) voor uterusmyomen onderzocht. Tot nu toe kon Esmya® enkel preoperatief gebruikt worden. De nieuwe resultaten brengen daar nu verandering in.   Published ahead of print.

Verschillen tussen vrouwen met ZWDM behandeld met insuline of met een aangepast dieet

Verschillen tussen vrouwen met ZWDM behandeld met insuline of met een aangepast dieet

[Katrien Benhalima 1, Karolien Robyns 1, Paul Van Crombrugge 2, Natascha Deprez 2, Bruno Seynhave 3, Roland Devlieger 4, Johan Verhaeghe 4, Chantal Mathieu 1, Frank Nobels 2 - 1. Dienst Endocrinologie, UZ Leuven; 2. Dienst Endocrinologie, OLV Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove; 3. Dienst Verloskunde & Gynaecologie, OLV Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove; 4. Dienst Verloskunde & Gynaecologie, UZ Leuven]   Zwangerschapsdiabetes (ZWDM) is gerelateerd aan een verhoogde kans op maternale en perinatale verwikkelingen. Strikte glykemiecontrole tijdens de zwangerschap vermindert de kans op deze complicaties. De behandeling van ZWDM bestaat in eerste instantie uit aanpassingen van het dieet en het opdrijven van de fysieke activiteit. Insuline blijft de eerstekeuzebehandeling voor ZWDM indien maatregels op vlak van levensstijl alleen onvoldoende zijn om een goede glykemiecontrole te bekomen. Meer gegevens zijn noodzakelijk omtrent het verschil in zwangerschapsverwikkelingen tussen de groep behandeld met insuline en de groep behandeld met een aangepast dieet. Er is eveneens nood aan gegevens over het profiel van vrouwen bij wie de toediening van insuline noodzakelijk wordt...   Published ahead of print.

Porsche 911 Carrera 4 en Targa 4... Force 4

Porsche 911 Carrera 4 en Targa 4... Force 4

De compleet nieuwe 3.0 l turbomotor verdeelt zijn vermogen ook over de vier wielen van de 911 – zelfs in de Targa-versie. Een eerste kennismaking.

Haast en spoed is zelden goed

Haast en spoed is zelden goed

In geval van niet-ernstige hypertensie tussen de 34e en de 37e week van de zwangerschap zal inductie van de bevalling het risico op maternale complicaties niet wezenlijk verlagen, maar wel het risico op respiratory distress syndrome bij de pasgeborene significant verhogen. 

De eerste schreeuw

De eerste schreeuw

Vroege toediening van inhalatiecorticosteroïden verlaagt de incidentie van bronchopulmonale dysplasie bij veel te vroeg geboren kinderen, maar…

EMPA-REG, bis

EMPA-REG, bis

  • 27.11.2015

De wetenschappelijke sessies tijdens het congres van de American Heart Association waren een gelegenheid om het nog eens te hebben over de EMPA-REG-studie, waarin het nut van empagliflozine werd onderzocht bij type 2-diabetes.   

Het myosinespoor

Het myosinespoor

  • 27.11.2015

In de COSMIC-HF werd het mogelijke nut onderzocht van de nieuwe selectieve myosineactivator omecamtiv mecabril (OM) bij hartinsufficiëntie. 

Stoppen ze met roken of niet?

Stoppen ze met roken of niet?

  • 27.11.2015

In de EVISTA-studie werd de werkzaamheid van varenicline onderzocht bij patiënten die in het ziekenhuis waren opgenomen voor een acuut coronair syndroom.

De lessen die we kunnen trekken uit SPRINT

De lessen die we kunnen trekken uit SPRINT

  • 27.11.2015

Kent u de streefwaarde voor de systolische bloeddruk waarbij de cardiovasculaire morbiditeit en de mortaliteit afneemt bij niet-diabetespatiënten? 

Nieuwe vooruitzichten voor remming van PCSK9?

Nieuwe vooruitzichten voor remming van PCSK9?

  • 27.11.2015

Kevin Fitzgerald (Alnylam Pharmaceuticals, Cambridge, MA) heeft op de AHA de lopende onderzoeken gepresenteerd met ALN-PCS, een RNA-streng die de aanmaak van PCSK9 remt. 

Wat mogen we verwachten van telemonitoring bij hartinsufficiëntie?

Wat mogen we verwachten van telemonitoring bij hartinsufficiëntie?

  • 27.11.2015

Niet veel, als we de resultaten van de BEAT-HF-studie mogen geloven, die werden gepresenteerd door Michael K Ong (UCLA, Los Angeles, CA)...

Recentste aanbevelingen op het vlak van voeding voor duurloopsters

Recentste aanbevelingen op het vlak van voeding voor duurloopsters

Duurloopsters vormen een specifieke groep onder de atleten omdat ze heel erg letten op hun dagelijkse voeding. Enerzijds hebben ze een zeer hoge trainingsbelasting, anderzijds proberen ze een relatief lage lichaamsmassa te behouden. Deze paradoxale situatie kan aanleiding geven tot een verstoring van het nutritionele evenwicht en zelfs tot tekorten...

Spondylartropathie en golimumab (Simponi®, MSD): snel behandelen, juist behandelen, lang behandelen

Spondylartropathie en golimumab (Simponi®, MSD): snel behandelen, juist behandelen, lang behandelen

  • 25.11.2015

Answering clinical questions in spondyloarthritis: insights into the management of your SpA patient − satellietymposium van MSD op het EULAR-congres & key abstracts, Rome, 11 juni 2015   Er is lange tijd verwarring geweest bij de woordkeuze: moet je spreken van spondylitis, spondylartritis of van spondylartropathie? Zo opende prof. Maxime Dougados (Hôpital Cochin, Parijs) de sessie over de behandeling van die aandoening. De behandeling is moeilijk, vooral omdat er vaak ook extra-articulaire complicaties zijn. TNF-alfa-antagonisten vormen de hoeksteen van de behandeling op korte en op lange termijn.

1.000 dagen die tellen in ons leven

1.000 dagen die tellen in ons leven

Je kan nooit vroeg genoeg beginnen met de preventie van obesitas bij volwassenen. De eerste 1.000 dagen na de bevruchting, dus de 270 dagen van de zwangerschap + 365 x 2 voor de eerste twee jaar na de geboorte, zijn een sleutelperiode voor efficiënte interventie.

53 jaar… zwanger?

53 jaar… zwanger?

[1. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, CHU Ambroise Paré, Mons; 2. Centrum voor Reproductieve Geneeskunde, UZ Brussel]   We beschrijven het geval van een vrouw van 53 jaar bij wie de menopauze nog niet is opgetreden. Ze komt op de spoeddienst, aangezien ze al twee dagen hevige buikpijn heeft die gepaard gaat met misselijkheid, menometrorragie, constipatie en anurie sinds de ochtend waarop ze zich aanmeldde. Ze beschrijft deze symptomen als een beginnende zwangerschap.   Published ahead of print.

Gezondheidswijsheid: cijfers en gelauwerde projecten

Gezondheidswijsheid: cijfers en gelauwerde projecten

Sinds drie jaar belonen de Well Done - MSD Health Literacy Awards initiatieven van mensen actief in de zorgsector die ‘health literacy’ of gezondheidwijsheid willen bevorderen. Dit jaar kreeg de jury, bestaande uit 14 organisaties en meerdere onafhankelijke experts, meer dan 50 projecten voorgeschoteld...

MLOZ: rol vroedvrouwen in thuisomgeving uitbreiden

MLOZ: rol vroedvrouwen in thuisomgeving uitbreiden

De Onafhankelijke Ziekenfondsen stelden bij het uitpluizen van de gegevens 2013 van ongeveer 20.000 van hun leden vast dat slechts 4 vrouwen op 10 na de bevalling een beroep doen op de diensten van een vroedvrouw. Ze pleiten daarom voor een verdere uitbouw van de rol van de vroedvrouw in de thuiszorg. Moeders moeten beter geïnformeerd worden over de terugbetaling van postnatale verzorging waar ze recht op hebben. Volgens het ziekenfonds moeten huisartsen – net als andere zorgverstrekkers – actief betrokken worden bij de postnatale opvolging.

Is het nuttig om te informeren omtrent overdetectie voorafgaand aan borstkankerscreening?

Is het nuttig om te informeren omtrent overdetectie voorafgaand aan borstkankerscreening?

Als je vrouwen die in aanmerking komen voor borstkankerscreening ook duidelijk informeert over overdetectie bij screening, maken meer vrouwen een geïnformeerde keuze. En als ze beter geïnformeerd zijn, is de kans reëel dat ze bewust minder snel kiezen voor screening. Dat schrijven Jolyn Hersch en collega’s in the Lancet.

Denosumab in een vergelijkende studie

Denosumab in een vergelijkende studie

Bij postmenopauzale vrouwen verbetert denosumab de botdichtheid en de botremodeling meer dan zoledroninezuur.

Preventie van pre-eclampsie

Preventie van pre-eclampsie

Heeft het zin een laagmoleculaire heparine toe te voegen aan acetylsalicylzuur in lage dosering?

Aplasia cutis congenita: naar aanleiding van een geval

Aplasia cutis congenita: naar aanleiding van een geval

[1. Dienst gynaecologie-verloskunde, Centre Hospitalier de Wallonie picarde, Tournai; 2. Dienst huidziekten, Centre Hospitalier de Wallonie picarde, Tournai; 3. Dienst kindergeneeskunde, Centre Hospitalier de Wallonie picarde, Tournai; 4. Dienst gynaecologie-verloskunde, CHR Mons-Hainaut, Mons]   Aplasia cutis congenita is een aangeboren afwezigheid van huidweefsel over een wisselende oppervlakte. De incidentie bedraagt 3/10.000 geboortes per jaar. De belangrijkste oorzaken zijn virale infecties, vasculaire misvormingen en vergroeiingen van het vruchtvlies. We rapporteren het geval van een jongetje geboren na 39 weken en 2 dagen amenorroe (tweelingzwangerschap). De zwangerschap werd na 15 weken amenorroe gecompliceerd door een ernstig  tweelingtransfusiesyndroom. Daarom werd de ontvangende foetus selectief gedood. De overblijvende baby vertoonde bij de geboorte een symmetrisch bilateraal huiddefect aan de voorzijde van de dijen.   Published ahead of print.

News on metabolism

News on metabolism

  • 23.10.2015

Axelle Pintiaux (ULg) Polycystisch ovarieel syndroom (PCOS) is één van de meest frequente endocriene stoornissen bij vrouwen van reproductieve leeftijd. Maar welke zijn de langetermijneffecten op metabool en cardiovasculair vlak?

News on cancer, menopause and HRT use

News on cancer, menopause and HRT use

  • 23.10.2015

Joëlle Desreux (ULg) & Herman Depypere (RUG)      In een eerste deel besprak Herman Depypere een recent onderzoek, uitgevoerd in het UZ Gent, dat aantoont dat serum-oestrogeenconcentraties een belangrijke determinant zijn voor lokale oestrogeenconcentraties in normaal borstweefsel...

Fractional CO2-laser treatment of vulvovaginal atrophy: an update

Fractional CO2-laser treatment of vulvovaginal atrophy: an update

  • 23.10.2015

Patrick Puttemans (RZ H Hart, Leuven) Vulvovaginale atrofie (VVA) is een chronische aandoening bij postmenopauzale vrouwen met als kenmerken een dunner wordende epitheliale aflijning van vagina en lage urinaire tractus, met verlies van vaginale elasticiteit, afgenomen lubrificatie, verandering in pH en verminderd aantal Lactobacilli. VVA is bij 40% van postmenopauzale vrouwen oorzaak van seksuele disfunctie en daling van levenskwaliteit...

News on cardio, cognitive and osteoporosis

News on cardio, cognitive and osteoporosis

  • 23.10.2015

Serge Rozenberg (ULB/VUB) Algemeen ziet men een daling van het gebruik van hormoonsubstitutie (HST) in Europa. We zien echter wel een stijging van het gebruik van topische hormoonsubstitutie hoewel  dit gebruik vrij laag blijft...

Dreigende miskraam en herhaaldelijke vruchtafdrijvingen: dihydrogesteron is steeds aanbevolen

Dreigende miskraam en herhaaldelijke vruchtafdrijvingen: dihydrogesteron is steeds aanbevolen

De European Progestin Club (EPC) werd opgericht in 1996 en is sindsdien zeer actief. Op de meeste grote congressen voor gynaecologische endocrinologie is de EPC aanwezig. Onlangs publiceerde ze aanbevelingen voor het gebruik van progesteron ter voorkoming van miskramen.   Published ahead of print.

Het Lipschütz ulcer

Het Lipschütz ulcer

Een 15-jarige virgo met blanco medische voorgeschiedenis presenteerde zich met sinds twee dagen bestaande vulvodynie en mictalgie...   Published ahead of print.

Mogen zwangere vrouwen nog chips en frieten eten?

Mogen zwangere vrouwen nog chips en frieten eten?

Waarschijnlijk is het beter van niet, luidt de conclusie van het NewGeneris-project (Newborn and Genotoxic Exposure Risks), vooral als ze in verwachting zijn van een jongetje...

Lithium en langetermijneffecten op nier, schildklier en bijschildklier

Lithium en langetermijneffecten op nier, schildklier en bijschildklier

De behandeling met lithium gaat gepaard met een afname in de nierfunctie, hypothyroïdie en hypercalcemie. Het grootste risico lopen vrouwen jonger dan 60 jaar en personen met hoger dan mediane lithiumconcentraties. Dat suggereert onderzoek dat the Lancet publiceert.

Spina bifida opsporen in het eerste zwangerschapstrimester

Spina bifida opsporen in het eerste zwangerschapstrimester

Spina bifida is een aangeboren aandoening die bij het aangetaste kind vaak een combinatie van motorische handicaps, mentale retardatie en gastro-intestinale, renale en andere problemen geeft. Als de diagnose echografisch tijdens de zwangerschap wordt gesteld, gebeurt dit dikwijls rond 20w of later, op een ogenblik dat de foetus al bijna levensvatbaar is. Niet zelden wordt dan alsnog voor onderbreking van de zwangerschap gekozen, wat belastend is voor alle betrokkenen...   Published ahead of print.

Anti-NMDA-receptor-encefalitis

Anti-NMDA-receptor-encefalitis

[1. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, UZ Leuven; 2. Dienst Gynaecologie-Verloskunde UZ Gent; 3. Dienst Neurologie, OLV-ziekenhuis, Aalst; 4. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, OLV-ziekenhuis, Aalst]   We beschrijven de casus van een jonge gezonde vrouw die plotseling neuropsychiatrische symptomen ontwikkelt met deterioratie waarvoor opname op intensieve zorgen met intubatie en algemene ondersteuning vereist is. Onderzoek brengt als oorzakelijke factor een ovarieel matuur teratoma aan het licht. De diagnose van een anti-NMDA-receptor-encefalitis wordt bevestigd door de aanwezigheid van de betreffende antistoffen in serum en liquor van de patiënte. Behandeling vereist een ovariëctomie en het opstarten van immunosuppressiva. Ondanks de ernst en het langdurige verloop van deze aandoening kennen de meeste patiënten – bij tijdige diagnose en behandeling – een goed herstel.   Published ahead of print.

Bewegen gedurende de hele zwangerschap, de moeite waard?

Bewegen gedurende de hele zwangerschap, de moeite waard?

Zwangerschapsdiabetes is een van de meest voorkomende complicaties tijdens de zwangerschap. Deze aandoening leidt tot een sterk verhoogde of chronisch verhoogde bloedsuikerspiegel en brengt tal van risico’s met zich mee voor zowel de moeder als het kind gedurende de hele perinatale periode. In dit kader lijkt het een goed idee om fysieke activiteit te stimuleren vóór de zwangerschap of vanaf het begin van de zwangerschap bij vrouwen met bekende risicofactoren: familiegeschiedenis van diabetes, zowel gewone als zwangerschapsdiabetes, overgewicht of obesitas. Maar ook voor vrouwen die geen voorgeschiedenis van diabetes hebben. Een analyse van de potentiële voordelen van beweging in het kader van een sessie die specifiek aan deze problematiek was gewijd tijdens het recente congres van de American Diabetes Association.   Published ahead of print.

Honda CR-V 1.6 i-DTEC 4WD: de begeleider wacht op u!

Honda CR-V 1.6 i-DTEC 4WD: de begeleider wacht op u!

Alle brave huisvaders kennen dit gevoel vlak voordat ze op vakantie vertrekken: zullen ze die stapels reistassen in de gang zonder moeilijkheden in de koffer van de auto krijgen? Wie onlangs een nieuwe CR-V kocht, kan zich voortaan dat moment van stress besparen…

"Ceci n’est pas du Porto!"

Het etiket van Puerto Galero vermeldt ‘likeurwijn’.   Dit stuk begint net als Magritte: ceci n'est pas du Porto. Neen, het is Puerto. Puerto Galero, van het merk Marie Galante...

Hodgkin bij kinderen: zeg me waar je woont, dan zeg ik welk risico je loopt

Hodgkin bij kinderen: zeg me waar je woont, dan zeg ik welk risico je loopt

  • 30.09.2015

Er is maar weinig bekend over de oorzaken van de ziekte van Hodgkin. Het is een zeer heterogene aandoening waarvan er verschillende fenotypes bestaan. De incidentie is maximaal op het einde van de adolescentie en na de leeftijd van 55 jaar. Een groep van de Universiteit van Newcastle heeft de gegevens geanalyseerd van 621 kinderen van 0 tot 24 jaar met een ziekte van Hodgkin...

Als kanker optreedt tijdens de zwangerschap hoef je de behandeling niet uit te stellen en hoef je de bevalling niet vroeger in te leiden

Als kanker optreedt tijdens de zwangerschap hoef je de behandeling niet uit te stellen en hoef je de bevalling niet vroeger in te leiden

  • 30.09.2015

Frédéric Amant (UZ Leuven) heeft de gegevens geanalyseerd van 129 kinderen van 1-3 jaar die ter wereld waren gebracht door moeders met kanker tijdens de zwangerschap. Vervolgens heeft hij die gegevens vergeleken met die van een controlegroep van 129 kinderen met dezelfde kenmerken bij de geboorte. Uit de resultaten blijkt dat de kankertherapie tijdens de zwangerschap vrij ‘onschadelijk’ is...

Kleincellige longkanker: DLL3 als therapeutische target?

Kleincellige longkanker: DLL3 als therapeutische target?

  • 30.09.2015

Kleincellige longkanker is bijzonder moeilijk te behandelen, ook al omdat de diagnose meestal pas wordt gesteld als er metastasen zijn. Sinds de combinatie etoposide/platinaverbinding als eerstelijnstherapie en topotecan als tweedelijnstherapie is er geen enkele behandeling ontwikkeld die werkelijk het verschil heeft gemaakt...

Borstkanker bij jonge vrouwen: de vruchtbaarheid vrijwaren met LHRH-analogen

Borstkanker bij jonge vrouwen: de vruchtbaarheid vrijwaren met LHRH-analogen

  • 28.09.2015

11% van de borstkankers treft vrouwen jonger dan 45 jaar en 6% treft vrouwen jonger dan 40 jaar, een leeftijd waarop bijna de helft van de vrouwen nog een kinderwens heeft. 97% van die vrouwen moet chemotherapie krijgen, wat een zware domper op hun kinderwens is. Tegen die achtergrond werden meerdere technieken voor vrijwaring van de vruchtbaarheid ontwikkeld...

COMBI-v: een combinatie van twee gerichte geneesmiddelen verhoogt de overleving bij een melanoom

COMBI-v: een combinatie van twee gerichte geneesmiddelen verhoogt de overleving bij een melanoom

  • 28.09.2015

De COMBI-v-studie heeft een bitherapie, in casu een combinatie van dabrafenib, een BRAF-remmer, en trametinib, een MEK-remmer, vergeleken met een monotherapie met vemurafenib, een BRAF-remmer, als eerstelijnstherapie...

Kanker in Europa: nog altijd te veel ongelijkheid

Kanker in Europa: nog altijd te veel ongelijkheid

  • 28.09.2015

EUROCARE-5 heeft de gegevens geregistreerd van meer dan 22 miljoen Europese patiënten bij wie tussen 1978 en 2007 de diagnose van kanker werd gesteld. De studie heeft de evolutie van de 5 jaarsoverleving van die patiënten in 30 Europese landen onderzocht. België behoort blijkbaar tot de ‘goede leerlingen’...

RADIANT-4 en NET’s

RADIANT-4 en NET’s

  • 28.09.2015

Everolimus blijkt een interessante activiteit te hebben bij meerdere neuro-endocriene tumoren (NET’s), ook in combinatie met octreotide. Bovendien bestaan er maar weinig opties bij een gemetastaseerde of gevorderde NET. Tegen die achtergrond heeft RADIANT-4, een gerandomiseerde, placebogecontroleerde fase 3-studie, de mTOR-remmer everolimus in een dosering van 10mg/d per os onderzocht ...

CheckMate 025: voor het eerst (duidelijk) gunstige effecten van immunotherapie met nivolumab bij gemetastaseerde nierkanker

CheckMate 025: voor het eerst (duidelijk) gunstige effecten van immunotherapie met nivolumab bij gemetastaseerde nierkanker

  • 28.09.2015

Gerichte geneesmiddelen hebben de prognose van patiënten met gemetastaseerde nierkanker verbeterd. Het effect op de overleving blijft echter zeer beperkt als de patiënten al een zware behandeling hebben gekregen. In fase 1- en fase 2-studies werden goede resultaten behaald met nivolumab. Daarom werd een fase 3-studie uitgevoerd...

Hersenmetastasen: een ander genetisch profiel dan dat van de primaire tumor

Hersenmetastasen: een ander genetisch profiel dan dat van de primaire tumor

  • 28.09.2015

Hersenmetastasen zijn de frequentste hersentumoren. Bijna een kwart van de patiënten met longkanker, borstkanker of een melanoom ontwikkelt hersenmetastasen. De prognose is dan doorgaans beperkt tot enkele maanden...

NETTER-1 en NET's: opmerkelijke aanwinst die allicht de praktijk zal wijzigen

NETTER-1 en NET's: opmerkelijke aanwinst die allicht de praktijk zal wijzigen

  • 28.09.2015

Na RADIANT 4 heeft Philippe Rusznewski (Hôpital Beaujon, Clichy) nog een andere studie over NET’s gepresenteerd tijdens de presidentiële sessie. Het betrof een studie bij het frequentste type van neuro-endocriene tumoren, meer bepaald neuro-endocriene tumoren van het middelste gedeelte van de darmen. De incidentie van die tumor stijgt gestaag...

METEOR en nierkanker: cabozantinib om resistentie te overwinnen

METEOR en nierkanker: cabozantinib om resistentie te overwinnen

  • 28.09.2015

Nierkanker in een gevorderd stadium wordt behandeld met VEGF-antagonisten en mTOR-remmers. Er treedt echter vaak resistentie op, met name door ontwikkeling van de proangiogene en pro-invasieve MET- en AXL-weg...

Een goed rapport

Een goed rapport

De schoolprestaties van kinderen van moeders die al voor de zwangerschap type 1-diabetes hadden, zijn vergelijkbaar met die van andere kinderen. Het HbA1c-gehalte tijdens de zwangerschap speelt echter wel een rol.

Andere manieren om de impact van een interventie te evalueren…

Andere manieren om de impact van een interventie te evalueren…

In een klinische studie waarin de doeltreffendheid wordt geëvalueerd van een therapie versus een referentiebehandeling of een placebo worden de resultaten meestal uitgedrukt in de vorm van relatief risico, samen met het betrouwbaarheidsinterval van 95% en de p van statistische significantie. Er bestaan echter nog andere manieren om deze resultaten voor te stellen, zoals het risicoverschil (absolute risk reduction), de relatieve risicoreductie (relative risk reduction) of het aantal proefpersonen dat moet worden behandeld (number needed to treat), waarden die kwantitatieve informatie verstrekken over de verwachte winst van de behandeling. Ze vormen op die manier een hulpmiddel bij de therapeutische besluitvorming. Enige toelichting.

Zelfafnamekits screening baarmoederhalskanker: “Eerst analyseren, dan veralgemenen”

Zelfafnamekits screening baarmoederhalskanker: “Eerst analyseren, dan veralgemenen”

Is het nuttig om naar de Belgische vrouwen zelfafnamekits te sturen om te sensibiliseren voor de screening van baarmoederhalskanker? Na een analyse van 16 studies die werden uitgevoerd in een aantal landen in het kader van programma’s voor de opsporing van deze kanker, is het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) voorstander om eerst pilotstudies op te stellen alvorens over te gaan tot een algemene verzending. 

Bevallen kort ziekenhuisverblijf: de bal ligt in uw kamp

Bevallen kort ziekenhuisverblijf: de bal ligt in uw kamp

Na haar eerdere oproep om thema's aan te brengen voor proefprojecten in de context van de ziekenhuishervorming, vraagt Maggie De Block de sector nu specifiek naar kandidaturen voor het thema “bevallen met verkort ziekenhuisverblijf”.

Kinkhoest: WIV spoort aan tot vaccinatie van zwangere vrouwen

Kinkhoest: WIV spoort aan tot vaccinatie van zwangere vrouwen

Tussen 2012 en 2014 verdriedubbelde het aantal gevallen van kinkhoest in België. Vorig jaar liep het cijfer op tot 1.400. Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid pleit voor een herhalingsvaccinatie die deze nieuwe opstoot van de ziekte in de kiem zou kunnen smoren. Het WIV wijst verder op de vele studies die aantonen dat de vaccinatie geen gevaar inhoudt wanneer ze tijdens de zwangerschap wordt toegediend.

Verwijderen embolisatiepartikels bij operatieve hysteroscopie voor ashermansyndroom

Verwijderen embolisatiepartikels bij operatieve hysteroscopie voor ashermansyndroom

[Dienst Gynaecologie & Verloskunde, Europa Ziekenhuizen Sint-Elisabeth, Ukkel]   Casus 33 jaar G3P1A2. 08/2011: P1: zwangerschap gecompliceerd door retroplacentair hematoom eerste trimester en post-partumhemorragie door uteriene atonie waarvoor embolisatie van de aa uterinae. 02/2014: A1: biochemische zwangerschap. 08/2014: A2: missed abortion 8 weken met retroplacentair hematoom waarvoor curettage met ruim bloedverlies.   Published ahead of print.

De invloed van axillary reverse mapping op de incidentie van borstkankergerelateerd lymfoedeem

De invloed van axillary reverse mapping op de incidentie van borstkankergerelateerd lymfoedeem

[Faculteit geneeskunde en gezondheidswetenschappen, departement revalidatiewetenschappen en kinesitherapie, Universiteit Antwerpen]   ARM of axillary reverse mapping is een nieuwe techniek die kan toegepast worden tijdens borstkankerchirurgie. ARM heeft tot doel om de lymfebanen en de lymfeknopen te visualiseren die lymfevocht vanuit het bovenste lidmaat ontvangen. Op deze manier kan tijdens een chirurgische procedure de lymfedrainage vanuit de arm gespaard worden. Ondanks de moeilijkheden om verschillende onderzoeken met elkaar te vergelijken, zijn er duidelijke argumenten om te stellen dat ARM een positieve invloed heeft op de incidentie van borstkankergerelateerd lymfoedeem. 

Apremilast (Otezla®, Celgene): een nieuwe klasse bij psoriatische artritis

Apremilast (Otezla®, Celgene): een nieuwe klasse bij psoriatische artritis

  • 16.09.2015

Targeting PDE4 in psoriatic arthritis: scientific rationale and clinical results - Satellite symposium Celgene, EULAR, 11 juni 2015   Psoriatische artritis is een heterogene aandoening die niet alleen de huid en de gewrichten aantast, maar vaak ook enthesitis, dactylitis en nagelafwijkingen veroorzaakt (1). Apremilast, het eerste orale geneesmiddel van een nieuwe therapeutische klasse, de klasse van de type 4-fosfodiësteraseremmers (PDE4), verhoogt het intracellulaire cAMP-gehalte, waardoor de ontstekingsreactie afneemt via een effect op de expressie van TNF-α, IL-23, IL-17 en andere inflammatoire cytokines die een rol spelen bij psoriatische artritis en psoriasis.   Published ahead of print.

Efficaciteit en veiligheid van chemotherapie met of zonder pertuzumab bij platinumresistente ovariumkanker

Efficaciteit en veiligheid van chemotherapie met of zonder pertuzumab bij platinumresistente ovariumkanker

  • 18.08.2015

Christian Kurzeder (Palma De Mallorca, Spanje), die in Chicago de resultaten voorstelde van de PENELOPE-studie, gelooft dat preselectie op basis van biomarkers in de toekomst een belangrijke rol zal spelen in de design van studies en in de ontwikkeling van doelgerichte geïndividualiseerde therapie...

Radiotherapie plus chemotherapie bij hoogrisico-endometriumkanker?

Radiotherapie plus chemotherapie bij hoogrisico-endometriumkanker?

  • 18.08.2015

De Nederlandse Carien Creutzberg (Leiden) stelde de resultaten voor inzake toxiciteit en levenskwaliteit op 2 jaar van de PORTEC-3-studie...

Endometriumkanker in gevorderd stadium of recidief: bevacizumab toevoegen aan carboplatine/paclitaxel?

Endometriumkanker in gevorderd stadium of recidief: bevacizumab toevoegen aan carboplatine/paclitaxel?

  • 18.08.2015

De studie die Domenico Lorusso (Rome, Italië) in Chicago voorstelde, heeft betrekking op hetzelfde domein: gevorderde of recidiverende endometriumkanker, waarvan de prognose ongunstig blijft, zo benadrukte Lorusso. Hij wees erop dat bevacizumab, met antiangiogeen effect, zich in twee fase 2-studies doeltreffend heeft getoond in deze indicatie. Zowel in monotherapie als in combinatie met carboplatine/paclitaxel werd een gunstig effect gezien op het responspercentage en de overleving...

ARIEL2: wie zal goed reageren op rucaparib?

ARIEL2: wie zal goed reageren op rucaparib?

  • 18.08.2015

Iain McNeish (Glasgow, Schotland) stelde de resultaten voor van een fase 2-studie die aan de hand van een genetische analyse van tumorweefsel probeerde te voorspellen welke patiënten met ovariumkanker goed zouden reageren op rucaparib, een krachtige PARP-inhibitor...

Initiële therapie voor endometriumkanker stadium III, IV of recidieven

Initiële therapie voor endometriumkanker stadium III, IV of recidieven

  • 18.08.2015

In Chicago stelde Carol Aghajanian (New York, VS) de resultaten voor van de Gynecologic Oncology Group 86P-study (GOG-86P), een gerandomiseerde fase II-studie die drie nieuwe chemotherapeutica vergeleek voor de initiële behandeling van endometriumkanker in stadium III, IVA of IVB, of bij recidief...

Nieuw gediagnosticeerd en nog onbehandeld carcinoom van ovarium, eileiders of peritoneum

Nieuw gediagnosticeerd en nog onbehandeld carcinoom van ovarium, eileiders of peritoneum

  • 18.08.2015

In-vivomodellen hebben aangetoond dat veliparib (een krachtige PARP1- en PARP2-inhibitor) de antitumoractiviteit verhoogt in combinatie met platinum-chemotherapie. In combinatie met carboplaxine/paclitaxel heeft veliparib zich klinisch actief getoond bij borst- en longkankers...

Platinumgevoelig, TP53-mutant ovariumcarcinoom: AZD1775 plus paclitaxel/carboplatine?

Platinumgevoelig, TP53-mutant ovariumcarcinoom: AZD1775 plus paclitaxel/carboplatine?

  • 18.08.2015

TP53 is mutant in ongeveer 97% van de hooggradige sereuze vormen van ovariumkanker. Voor herstel van beschadigd DNA zijn TP53-gemuteerde tumoren afhankelijk van een mechanisme dat wordt geregeld door WEE1-kinase. AZD1775 is een WEE1-inhibitor. Voorspeld wordt dat deze verbinding TP53-mutante tumoren gevoelig maakt voor genotoxische agentia...

Trebananib plus wekelijks paclitaxel en overleving bij recidief ovariumkanker

Trebananib plus wekelijks paclitaxel en overleving bij recidief ovariumkanker

  • 18.08.2015

Van angiogenese is geweten dat het een belangrijk target is in ovariumkanker. Bradley Monk (Phoenix, VS) refereerde aan acht klinische fase 3-studies met anti-vasculaire endotheliale groeifactor (VEGF)-therapie. Stuk voor stuk tonen ze een verbetering van de progressievrije overleving. Slechts één van deze studies suggereerde een verbetering in overleving...

Verrassende Divem…

Verrassende Divem…

Nauwelijks 4ha wijngaarden tussen Montpeyroux en Arboras en zo wil hij het houden. Zeer kleine rendementen om zijn wijnen mooi te kunnen concentreren. Gil Morot, steevast met hoed op zijn hoofd, is niet bepaald een doorsnee wijnbouwer. 

Wilmstumor: de gegevens van de studies AREN0532 en AREN0533

Wilmstumor: de gegevens van de studies AREN0532 en AREN0533

  • 12.08.2015

1. Chemotherapie opdrijven bij verlies van heterozygotie? 2. Een uitzonderlijk goede prognose bij negatieve lymfeklieren en behoud van heterozygotie  3. Tumeur de stade IV: éviter l’irradiation pulmonaire sous conditions

Een behandeling gericht tegen de BRAF V600E-mutatie: een interessant responspercentage

Een behandeling gericht tegen de BRAF V600E-mutatie: een interessant responspercentage

  • 12.08.2015

BRAF is een proteïnekinase dat actief is in de RAS/RAF/MEK/ERK-weg van de celgroei. Mutaties van die weg en vooral de mutatie V600E kunnen kanker veroorzaken. Dabrafenib, een geneesmiddel dat wordt gebruikt bij de behandeling van kanker met een mutatie van het BRAF-gen, in een dosering van 150mg/d per os, is werkzaam bij volwassenen met een gevorderd melanoom...

ALK blokkeren bij een vaste tumor? Wordt vervolgd…

ALK blokkeren bij een vaste tumor? Wordt vervolgd…

  • 12.08.2015

Ceritinib is een krachtige ALK-remmer bij volwassenen met een niet-kleincellige longkanker met ALK-translocatie. Daarom werd ceritinib ook uitgetest bij kinderen met een kanker die de ALK-afwijking tot expressie brengt...

Geen transplantatie bij Ph+ acute lymfatische leukemie?

Geen transplantatie bij Ph+ acute lymfatische leukemie?

  • 12.08.2015

De overleving bij kinderen met een Ph+ acute lymfatische leukemie is minstens even goed met een combinatie van chemotherapie en imatinib als na stamceltransplantatie. Daarom werd een studie uitgevoerd met een combinatie van chemotherapie en een BCL-ABL-tyrosinekinaseremmer van de tweede generatie, in casu dasatinib...

Sterfte als gevolg van de behandeling bij AML: enkele risicofactoren

Sterfte als gevolg van de behandeling bij AML: enkele risicofactoren

  • 12.08.2015

Een intensieve chemotherapie verbetert de DFS van kinderen met een acute myeloïde leukemie, maar verhoogt de sterfte als gevolg van toxiciteit. Dankzij een betere ondersteunende zorg zijn we er evenwel in geslaagd om die sterfte te verlagen...

Rituximabresistent EBV+ lymfoom na transplantatie

Rituximabresistent EBV+ lymfoom na transplantatie

  • 12.08.2015

Een nieuwe behandeling?

Pleuropulmonaal blastoom: stand van zaken

Pleuropulmonaal blastoom: stand van zaken

  • 12.08.2015

Een pleuropulmonaal blastoom is een zeldzame tumor waar weinig over bekend is. Volgens een Amerikaans register bedraagt de 5 jaarsoverleving in geval van een geïsoleerde pulmonale vorm (48% van de gevallen) 39%...

Sarcoom van het gewrichtsvlies: behandeling hangt af van initiële risico

Sarcoom van het gewrichtsvlies: behandeling hangt af van initiële risico

  • 12.08.2015

Een sarcoom van het gewrichtsvlies is het op één na frequentste sarcoom van de weke delen bij kinderen. Een dergelijk sarcoom is doorgaans gevoeliger voor chemotherapie dan andere niet-rabdomyosarcomateuze sarcomen van de weke delen (NRSTS), maar er bestaat geen referentiebehandeling...

Rhabdomyosarcome métastatique: encore un essai négatif

Rhabdomyosarcome métastatique: encore un essai négatif

  • 12.08.2015

Het rabdomyosarcoom is de frequentste tumor van de weke weefsels bij kinderen. De overleving bij een gemetastaseerd rabdomyosarcoom bedraagt < 30%. De ARST0431-studie heeft aangetoond dat...

Bestraling van de schedel en meningioom

Bestraling van de schedel en meningioom

  • 12.08.2015

Het risico op ontwikkeling van een meningioom na radiotherapie van de schedel bedraagt 3,3% na 25 jaar en stijgt met de stralingsdosis. Het vitale risico werd enkel geëvalueerd in kleine studies. Daarom werd de CCSS (Childhood Cancer Survivor Study) uitgevoerd, een retrospectieve studie bij 20.720 kinderen bij wie tussen 1970 en 1986 kanker was gediagnosticeerd en die de kanker gedurende minstens 5 jaar hadden overleefd...

Refractair neuroblastoom: naar gebruik van een immunocytokine?

Refractair neuroblastoom: naar gebruik van een immunocytokine?

  • 12.08.2015

Hu14.18-IL2 is een genetisch gefabriceerd fusie-eiwit van een gehumaniseerde antistof (hu14.18) en IL-2, een immunocytokine genoemd. In preklinische studies had Hu14.18-IL2 een sterker effect op de levermetastasen dan een combinatie van de monoklonale antistof en IL-2...

Langerhanscelhistiocytose en BRAF

Langerhanscelhistiocytose en BRAF

  • 12.08.2015

Langerhanscelhistiocytose wordt gekenmerkt door een accumulatie van pathologische CD207+ dendritische cellen die de weefsels (beenderen, huid) vernietigen. De aandoening treedt meestal op bij jonge kinderen...

B-ALL met zeer hoog risico: beter geen te agressieve therapie na de inductietherapie

B-ALL met zeer hoog risico: beter geen te agressieve therapie na de inductietherapie

  • 12.08.2015

Met een DFS van 70% na ongeveer 4 jaar is de prognose van patiënten met een B-cel acute lymfoblastaire leukemie met een zeer hoog risico allesbehalve goed. Een intensivering van de postinductiechemotherapie lijkt dan ook logisch...

Acute lymfatische leukemie, methotrexaat en cognitieve stoornissen

Acute lymfatische leukemie, methotrexaat en cognitieve stoornissen

  • 12.08.2015

Na chemotherapie voor acute lymfatische leukemie (ALL) treden nagenoeg altijd cognitieve stoornissen op. De incidentie van ernstige achteruitgang van de executieve functies is 8-maal hoger na chemotherapie. Bij gebrek aan gegevens (over de toegediende doses, de concentratie van biomarkers zoals homocysteïne…) weten we niet wat er de precieze oorzaken van zijn. Een groep van het St Jude Children’s Hospital onder leiding van Yin Ting Cheung heeft daarom een studie uitgevoerd bij 213 evalueerbare kinderen die in hun ziekenhuis het klassieke chemotherapieschema hadden gekregen...

Predictieve kandidaat-tumormarkers onder de loep

Predictieve kandidaat-tumormarkers onder de loep

  • 12.08.2015

Tijdens ASCO presenteerde Michel Birrer de resultaten van een retrospectieve analyse van predictieve kandidaat-tumorbiomarkers voor efficaciteit in de GOG-0218-studie, met als doel een verband te vinden tussen biomarkers en progressievrije of totale overleving.

Sarcoom van de weke delen: een betere overleving, maar niet zonder gevolgen …

Sarcoom van de weke delen: een betere overleving, maar niet zonder gevolgen …

  • 12.08.2015

Van de kinderen die worden behandeld voor een sarcoom van de weke delen, leeft 83% langer dan 5 jaar. Emily Mueller heeft de gegevens van de Childhood Cancer Survivor Study doorgenomen om na te gaan wat er gebeurd is met de kinderen bij wie de diagnose werd gesteld tussen 1970 en 1986...

Pilgebruik preventief tegen baarmoederkanker

Pilgebruik preventief tegen baarmoederkanker

Een studie bij 27.300 vrouwen met baarmoederkanker en 116.000 vrouwen zonder baarmoederkanker, wijst uit dat vrouwen die de pil slikken veel minder risico lopen op baarmoederkanker. De resultaten staan vandaag in The Lancet Oncology.  

Voortaan geen hormonale intermitterende therapie meer?

Voortaan geen hormonale intermitterende therapie meer?

  • 04.08.2015

Deze lijkt in ieder geval geassocieerd te zijn met een verhoogd risico op ischemische of trombotische accidenten.

Spondylitis ankylosans

Spondylitis ankylosans

  • 30.07.2015

1. Invloed van de omgeving 2. De invloed van epigenetica op de ziekteprogressie 3. Correct leren ademen  

Reumatologie en gynaecologie: om misverstanden te voorkomen

Reumatologie en gynaecologie: om misverstanden te voorkomen

  • 30.07.2015

1. NSAID’s en (on)vruchtbaarheid 2. EULAR-richtlijnen voor vrouwen van vruchtbare leeftijd met lupus erythematodes disseminatus (LED) met antifosfolipidensyndroom

Reumatoïde artritis

Reumatoïde artritis

  • 30.07.2015

1. Weinig risico van opflakkering als de dosering van de TNF-alfa-antagonist met een derde wordt verlaagd bij patiënten met een lage ziekteactiviteit 2. Cardiale kwetsbaarheid: een eerste onweerlegbaar bewijs geleverd door MRI 3. Chronische vermoeidheid: moet men daar rekening mee houden? En zo ja, hoe? Enz.

Artrose van de handen, weinig oplossingen…

Artrose van de handen, weinig oplossingen…

  • 30.07.2015

De therapeutische mogelijkheden bij pijnlijke artrose van de handen zijn zeer beperkt. Hydroxychloroquine werd met succes gebruikt bij reumatoïde artritis en andere auto-immuunziekten. Een Nederlandse groep vroeg zich daarom af of hydroxychloroquine niet nuttig zou zijn bij pijnlijke artrose van de handen...

Inflammatoir reuma: een positief farmaco-economisch plaatje met biologische geneesmiddelen

Inflammatoir reuma: een positief farmaco-economisch plaatje met biologische geneesmiddelen

  • 30.07.2015

Een Franse groep onder leiding van Cécile Gaujoux-Viala heeft 15 gecontroleerde, gerandomiseerde studies en 7 cohortonderzoeken met een controlepopulatie doorgenomen. In totaal ging het om 15.881 patiënten die biotherapie kregen (adalimumab, etanercept, infliximab, certolizumab, golimumab en abatacept) en 9.713 controlepatiënten die andere geneesmiddelen kregen...

En om af te ronden...

En om af te ronden...

  • 30.07.2015

Een beetje kindergeneeskunde, toch nog altijd stiefmoederlijk behandeld...

Psoriasis: reumatologen en huidartsen samen

Psoriasis: reumatologen en huidartsen samen

  • 30.07.2015

Een groep Amerikaanse en IJslandse auteurs hebben de gegevens doorgenomen van een register van psoriasispatiënten. In totaal ging het om 15.416 patiënten die ooit een trauma hadden opgelopen en 55.230 patiënten die geen trauma hadden opgelopen, goed voor een totale follow-up van 425.120 patiëntjaren. Hun studie bevestigt dat traumata een rol spelen bij de pathogenese van psoriasisartritis...

De gewrichtsschade bij hemofilie voorkomen? Er komt schot in de zaak…

De gewrichtsschade bij hemofilie voorkomen? Er komt schot in de zaak…

  • 30.07.2015

Gewrichtsbloedingen bij hemofiliepatiënten kunnen ernstige schade berokkenen. In diermodellen werd aangetoond dat interleukine-4 en interleukine-10 de vernietigende effecten van bloed kunnen tegengaan...

Een beetje microbiota?

Een beetje microbiota?

  • 30.07.2015

Op elk congres staat de microbiota wel op een of andere manier op het programma. Deze studie heeft de samenstelling van de intestinale microbiota onderzocht bij 17 patiënten met sclerodermie...

De SIRFLOX-studie voorgesteld op het jaarlijkse congres 2015 van de ASCO

De SIRFLOX-studie voorgesteld op het jaarlijkse congres 2015 van de ASCO

  • 28.07.2015

De artsen, onderzoekers in de SIRLFOX-studie, benadrukken het belang van een verbetering van de progressievrije overleving van 7,9 maanden bij levertumoren bij patiënten met gemetastaseerde colorectale kanker (mCRC) die niet kunnen worden geopereerd en in de eerste lijn behandeld zijn met SIR-Spheres®, yttrium-90-harsmicrosferen, in combinatie met chemotherapie...

Wanneer starten met een androgeendeprivatietherapie?

Wanneer starten met een androgeendeprivatietherapie?

  • 28.07.2015

In de TROG 03.06/VCOG PR 01-03-studie, ook TOAD genoemd (Timing Of Androgen Deprivation therapy in prostate cancer patients with a rising PSA), zocht men naar antwoorden op deze vraag.

Prostate Cancer Working Group 3: hoe voert men een goede klinische studie uit?

Prostate Cancer Working Group 3: hoe voert men een goede klinische studie uit?

  • 22.07.2015

De richtlijnen van de Prostate Cancer Working Group 2 (PCWG2) van 2008 omtrent castratieresistente prostaatkanker werden verfijnd.

Hoe kan men de resultaten van rescueradiotherapie optimaliseren?

Hoe kan men de resultaten van rescueradiotherapie optimaliseren?

  • 22.07.2015

In de GETUG-studie onderzocht men het nut van een complementaire korte androgeendeprivatietherapie.

Zeg mij naar wat je kijkt en ik zal je zeggen wat je eet!

Zeg mij naar wat je kijkt en ik zal je zeggen wat je eet!

Televisie zet op elke leeftijd aan tot obesitas, al was het maar omdat we tijdens het kijken nauwelijks bewegen. Maar dit onderwerp is veel complexer dan dat. Een onderzoeksteam probeerde het verband na te gaan tussen de hoeveelheid snoep die tv-kijkers verorberen en de kenmerken van het programma dat ze bekijken: snelle acties en camerawendingen, het geluidsvolume, een boeiend onderwerp...

Oproep tot indienen van projecten voor ‘Well Done – MSD Health Literacy Awards’

Oproep tot indienen van projecten voor ‘Well Done – MSD Health Literacy Awards’

Iedereen uit de gezondheidssector kan deelnemen. De winnaar uit elke categorie krijgt niet alleen naambekendheid, maar ontvangt ook 3.000 euro. Inschrijven kan tot 24 april 2015 op www.welldoneawards.be.

De biologische klok: symbool en realiteit

De biologische klok: symbool en realiteit

In een tijd waarin vrouwen steeds later moeder worden, hoor je vaak dat hun biologische klok hen tot de orde roept voordat het te laat is. Naast elementen als hormonen, libido en geslacht, kunnen verschillende psychologische of socioculturele factoren een kinderwens in de hand werken...   Published ahead of print.

Audi TTS 2015: een lust voor het oog… en voor de andere zintuigen

Audi TTS 2015: een lust voor het oog… en voor de andere zintuigen

De Audi TT slaagt er al drie generaties in om zichzelf telkens opnieuw uit te vinden en daarbij zijn waarden trouw te blijven. En intussen kunt u kiezen voor een versie die even snel gaat als hij eruit ziet. De S heeft dan ook niet minder dan 310pk aan het gaspedaal hangen…

Bisfosfonaten als adjuvante behandeling: de flacon doet er eigenlijk weinig toe

Bisfosfonaten als adjuvante behandeling: de flacon doet er eigenlijk weinig toe

  • 30.06.2015

Borstkanker veroorzaakt vaak botmetastasen. Daarom worden bisfosfonaten als adjuvante behandeling voorgeschreven. Zijn alle bisfosfonaten even goed? 

Denosumab: almaar sterkere effecten na 6 jaar

Denosumab: almaar sterkere effecten na 6 jaar

  • 30.06.2015

De ABCSG 18-studie werd uitgevoerd bij 3.425 postmenopauzale vrouwen die een adjuvante behandeling kregen met denosumab of een placebo...

Partiële mastectomie: van meet af aan een bredere marge om een nieuwe excisie te vermijden

Partiële mastectomie: van meet af aan een bredere marge om een nieuwe excisie te vermijden

  • 30.06.2015

De meeste vrouwen met een operabele borstkanker verkiezen conservatieve chirurgie. 20-40% van de patiënten vertoont echter positieve resectieranden op het operatiestuk waarvoor meestal een nieuwe ingreep vereist is, iets wat voor de patiënten moeilijk te slikken is. Hoe kan je dat vermijden?

Baarmoederinversie

Baarmoederinversie

[Afdeling gynaecologie-verloskunde, Frere Hospital, Eastern Cape, Zuid-Afrika]   Baarmoederinversie is een zeldzame maar levensgevaarlijke complicatie voor iedere moeder die ermee te maken krijgt. Doordat het zo weinig voorkomt, zijn artsen er ook niet optimaal op voorbereid. Nochtans moet je onmiddellijk een behandeling instellen om mogelijk dramatische gevolgen te vermijden. De diagnose wordt vooral klinisch gesteld en de behandeling is eenvoudig als ze snel wordt gestart. Om de details van deze complicatie beter te begrijpen, beschrijven we ze aan de hand van een klinische casus.    Published ahead of print.

T-DM1: een ongeëvenaard hoog percentage volledige pathologische respons

T-DM1: een ongeëvenaard hoog percentage volledige pathologische respons

  • 24.06.2015

De ADAPT HER2+/HR+-studie heeft de werkzaamheid van T-DM1 als adjuvante behandeling onderzocht bij 130 vrouwen met een hormoongevoelige HER2+-kanker...

Nut van een angiogeneseremmer bij een niet-reseceerbare tumor

Nut van een angiogeneseremmer bij een niet-reseceerbare tumor

  • 24.06.2015

De CALGB 40503-studie werd uitgevoerd bij 352 postmenopauzale vrouwen met een plaatselijk gevorderde of gemetastaseerde ER+ en/of PR+ HER2+/- niet-reseceerbare borstkanker. De patiënten werden behandeld met letrozol 2,5mg met of zonder bevacizumab. De toevoeging van bevacizumab verlengde de PFS (20 maanden tegen 16; HR = 0,75; p = 0,016) en dat effect werd teruggevonden in alle subgroepen...

NeoSphere: een fase II-studie verlengd tot 5 jaar, met succes

NeoSphere: een fase II-studie verlengd tot 5 jaar, met succes

  • 24.06.2015

Hoewel ze dit niet gepland hadden, hebben de auteurs de gegevens van de NeoSphere-studie na 5 jaar geanalyseerd. Die fase II-studie werd uitgevoerd bij 417 patiënten met een operabele HER2+-borstkanker die meer dan 2cm groot, plaatselijk gevorderd of inflammatoir was en die nog geen behandeling hadden gekregen. De patiënten werden ingedeeld in 4 behandelingsgroepen (docetaxel met pertuzumab, trastuzumab of beide of de combinatie pertuzumab + trastuzumab zonder docetaxel). De studie bevestigde de vroegere studies...

Vrouwen betalen een zwaardere tol qua hart- en vaataandoeningen

Vrouwen betalen een zwaardere tol qua hart- en vaataandoeningen

De algemene directie statistiek van de federale overheidsdienst heeft recentelijk de doodsoorzaken in het jaar 2012 in België gepubliceerd en online gezet. Hart- en vaataandoeningen staan nog altijd op de eerste plaats.

Een op de vijf Belgische vrouwen gaat nooit naar gynaecoloog

Een op de vijf Belgische vrouwen gaat nooit naar gynaecoloog

Onderzoek door het bureau iVox in opdracht van Roche Diagnostics wijst uit dat een op de vijf Belgische vrouwen nooit naar de gynaecoloog stapt. Ze weten ook niet genoeg over HPV of risico op baarmoederhalskanker.

Euthanasie bij minderjarigen?

Euthanasie bij minderjarigen?

De SBU (Société Belge d’Urologie) organiseerde onlangs een bijeenkomst  over de uitbreiding van de euthanasiewet van 28 mei 2002 voor minderjarigen. Senatoren en artsen Jacques Brotchi (MR) en Philippe Mahoux (PS) gaven toelichting bij het wettelijke kader van deze uitbreiding. De cdH werd ook uitgenodigd, maar geen enkel lid van deze partij kon aanwezig zijn. De bemiddelingen werden gevolgd door een debat, dat zorgt voor voldoende stof tot nadenken.   Published ahead of print.

CLL: HELIOS zet ibrutinib in de schijnwerpers

CLL: HELIOS zet ibrutinib in de schijnwerpers

  • 12.06.2015

Chronische lymfatische leukemie is een zeldzame aandoening. De standaardbehandeling bestaat uit bendamustine en rituximab. Maar in de regel treedt een relaps op...

Colorectale kanker en immunotherapie: gunstige effecten als DNA mismatch repair het laat afweten

Colorectale kanker en immunotherapie: gunstige effecten als DNA mismatch repair het laat afweten

  • 12.06.2015

DNA mismatch repair (MMR) is een systeem dat een verkeerde insertie, deletie en verkeerde inbouw van basen tijdens DNA-replicatie en -recombinatie herkent en herstelt, en ook bepaalde vormen van DNA-schade herstelt. Het systeem dient om fouten bij de vorming van nieuwe DNA-strengen op te sporen en te repareren, om te voorkomen dat er verkeerde informatie zou worden overgedragen. Kankercellen bevatten enkele tientallen somatische mutaties. Maar als het MMR-systeem het laat afweten, kunnen kankercellen gemakkelijk meer dan 1.000 mutaties vertonen...

Hepatocellulair carcinoom: nog een mogelijke indicatie voor immunotherapie

Hepatocellulair carcinoom: nog een mogelijke indicatie voor immunotherapie

  • 12.06.2015

Een gevorderd hepatocellulair carcinoom is de op één na frequentste oorzaak van kankersterfte in de wereld. Sorefanib is op dit ogenblik de enige behandeling die de overleving verbetert, maar het resultaat is zeker niet denderend: de patiënten overleven zelden langer dan 11 maanden...

GADOLIN: obinutuzumab bij een indolent, rituximabresistent non-hodgkinlymfoom

GADOLIN: obinutuzumab bij een indolent, rituximabresistent non-hodgkinlymfoom

  • 12.06.2015

Een inductietherapie met rituximab, een CD20-antagonist, plus chemotherapie gevolgd door een onderhoudstherapie met rituximab verbetert de progressievrije overleving en de totale overleving bij patiënten met een indolent non-hodgkinlymfoom significant...

Kanker van de mondholte in een vroeg stadium: meteen preventieve lymfeklieruitruiming

Kanker van de mondholte in een vroeg stadium: meteen preventieve lymfeklieruitruiming

  • 12.06.2015

Kanker van de mondholte wordt vooral (meer dan 90% van de gevallen) veroorzaakt door alcohol en roken. In een vroeg stadium kan de kanker chirurgisch worden genezen. Kanker van de mondholte recidiveert echter gemakkelijk, wegens diffusie in de lymfevaten. De vraag rijst dan ook of een preventieve lymfeklieruitruiming zin heeft...

PERSIST-1 bij myelofibrose: JAK2 blokkeren zonder echt te raken aan JAK-1

PERSIST-1 bij myelofibrose: JAK2 blokkeren zonder echt te raken aan JAK-1

  • 12.06.2015

Myelofibrose is een zeldzame aandoening, die door de patiënten vaak slecht wordt verdragen. Myelofibrose veroorzaakt immers trombocytopenie en anemie, waarvoor vaak transfusies vereist zijn. Die patiënten lopen ook een hoog overlijdensrisico en een hoog risico op evolutie naar leukemie. Ook splenomegalie vormt vaak een groot probleem...

Angst voor kanker en kankerinformatie in de massamedia

Angst voor kanker en kankerinformatie in de massamedia

Angst voor kanker is een begrip dat in de huidige wetenschappelijke literatuur uitgebreid aan bod komt, maar waar nog geen eenduidige conclusies over bestaan. Dit artikel tracht een overzicht te geven van de beschikbare literatuur over angst voor kanker en de link met kankerinformatie in de massamedia...   Published ahead of print.

Alle kankers zijn zeldzame aandoeningen

Alle kankers zijn zeldzame aandoeningen

Op een persconferentie die georganiseerd werd door de ULB sprak dr. Martine Piccart, diensthoofd geneeskunde aan het Jules Bordet Instituut, over de uitdagingen en haar hoop voor de XXIe eeuw inzake oncologie.   Published ahead of print.

Adjuvant fluoro-uracil en dosisdense chemotherapie bij borstkanker in vroeg stadium

Adjuvant fluoro-uracil en dosisdense chemotherapie bij borstkanker in vroeg stadium

Bij vrouwen met okselklier-positieve borstkanker in een vroeg stadium resulteert dosis-dense chemotherapie in een betere ziektevrije overleving dan chemotherapie met standaard-dosisintervallen. Toevoegen van fluoro-uracil aan dit schema gaat niet gepaard met een verdere verbetering van de ziektevrije overleving. Dat suggereert althans de resultaten van een gerandomiseerde studie in het tijdschrift the Lancet.

PALOMA toont de weg van de CDK4/6-antagonisten

PALOMA toont de weg van de CDK4/6-antagonisten

  • 04.06.2015

Bij veel vrouwen met een hormoongevoelige borstkanker treedt een relaps op tijdens of na een adjuvante hormoontherapie. Daarom wordt gezocht naar geneesmiddelen die die endocriene resistentie kunnen tegengaan...

Immunotherapie van gevorderd melanoom: beter met twee

Immunotherapie van gevorderd melanoom: beter met twee

  • 04.06.2015

CTLA-4 en PD-1 zijn twee contraregulerende systemen van de antitumorale immuniteit. Het lijkt dan ook logisch remmers van beide wegen te combineren...

Melanoom met micrometastasen: beter wachten voor je overgaat tot lymfadenectomie

Melanoom met micrometastasen: beter wachten voor je overgaat tot lymfadenectomie

  • 04.06.2015

De schildwachtklier is een belangrijke voorspellende en prognostische factor bij een melanoom met een dikte van 1mm. Moet je daarom stelselmatig een volledige lymfeklieruitruiming verrichten als de schildwachtklier positief is?

Multipel myeloom: de weg van CD38

Multipel myeloom: de weg van CD38

  • 04.06.2015

Een myeloom kan nog niet worden genezen. De therapeutische opties in geval van een relaps na behandeling met een proteasoomremmer of IMiD zijn zeer beperkt. Myeloomcellen vertonen een sterke expressie van CD38. Blokkade van dat eiwit zou dan ook weleens een interessant spoor kunnen zijn...

Hormoongevoelige hoogrisicoprostaatkanker: chemotherapie toevoegen aan klassieke behandeling

Hormoongevoelige hoogrisicoprostaatkanker: chemotherapie toevoegen aan klassieke behandeling

  • 04.06.2015

Gevorderde prostaatkanker heeft een slechte prognose, net als een plaatselijke hoogrisicoprostaatkanker. Chemotherapie met docetaxel is doeltreffend gebleken bij castratieresistente, gemetastaseerde prostaatkanker. De vraag rijst dan ook of docetaxel van nut kan zijn bij een hormoongevoelige prostaatkanker...

Overleving na kanker opgetreden voor de leeftijd van 21 jaar: epidemiologische gegevens

Overleving na kanker opgetreden voor de leeftijd van 21 jaar: epidemiologische gegevens

  • 04.06.2015

Meer dan 80% van de kinderen die kanker hebben gehad voor de leeftijd van 21 jaar, is 5 jaar later nog in leven. Maar daarmee zijn ze nog niet buiten gevaar. 18% van die patiënten zal immers binnen 30 jaar overlijden...

Adjuvante behandeling met anastrozol wordt voortreffelijke optie bij borstkanker in situ

Adjuvante behandeling met anastrozol wordt voortreffelijke optie bij borstkanker in situ

  • 04.06.2015

NSABP B-35 is een studie die het Amerikaanse NIH heeft uitgevoerd bij 3.104 vrouwen (1.552 in elke groep) met een canalair borstcarcinoom in situ die werden behandeld met een tumorectomie met gezonde resectieranden en radiotherapie. De patiënten werden gerandomiseerd naar anastrozol 1mg/d of tamoxifen 20mg/d gedurende 5 jaar. De recidiefvrije overleving was iets beter bij de vrouwen ouder dan 60 jaar die werden behandeld met anastrozol...

Bevestiging van immunotherapie bij longkanker in een gevorderd stadium

Bevestiging van immunotherapie bij longkanker in een gevorderd stadium

  • 04.06.2015

Patiënten met niet-spinocellulaire niet-kleincellige longkanker die verergert na een behandeling met een platinazout, overleven gemiddeld slechts 8-10,4 maanden. Een dergelijke kanker vertoont vaak een sterke expresie van PD-L1. Daarom werd CheckMate 067 uitgevoerd...

Sarcoom van de weke weefsels: eribuline als derdelijnstherapie

Sarcoom van de weke weefsels: eribuline als derdelijnstherapie

  • 04.06.2015

Sarcomen van de weke weefsels zijn zeldzaam en bovendien moeilijk te behandelen. Na de tweedelijnstherapie bestaan er eigenlijk geen therapeutische opties meer. De overleving bij een gemetastaseerd sarcoom is zelden langer dan een jaar...

Hersenmetastasen: stereotactische radiochirurgie of de volledige hersenen bestralen?

Hersenmetastasen: stereotactische radiochirurgie of de volledige hersenen bestralen?

  • 04.06.2015

Stereotactische radiochirurgie is doeltreffend bij de behandeling van hersenmetastasen, maar vaak treedt een lokaal recidief of recidief op afstand op. Daarom wordt dikwijls een adjuvante radiotherapie van de hele hersenen aangeraden om de ziekte onder controle te houden...

Hoofd- en halskanker: waarom niet pembrolizumab?

Hoofd- en halskanker: waarom niet pembrolizumab?

  • 04.06.2015

We hebben dat refreintje al vaak gehoord, maar toch. Bij een gevorderde hoofd- en halskanker verbetert de eerstelijnstherapie de overleving maar weinig (mediane overleving 13 maanden). De opties voor de tweedelijnstherapie zijn beperkt...

Vaccinatie en zwangerschap, van ongewilde toediening tot aanbeveling

Vaccinatie en zwangerschap, van ongewilde toediening tot aanbeveling

De zwangerschap werd lang beschouwd als een periode waarin vaccineren geen optie was wegens de mogelijke bijwerkingen ervan, zowel voor de moeder als voor het kind. Door een betere kennis en ongetwijfeld ook door het succes in de strijd tegen tetanus neonatorum, worden zwangere vrouwen nu ook erkend als een doelgroep voor vaccinatiecampagnes.

Transfer van nucleair DNA bij mitochondriale ziektes: een polariserend debat

Transfer van nucleair DNA bij mitochondriale ziektes: een polariserend debat

Recent is er heel wat te doen geweest rond een nieuwe techniek die inhoudt dat men het kern-DNA van een eicel overbrengt naar een ‘uitgeholde’ eicel van een donor zonder mutaties in haar mitochondriaal DNA...   Published ahead of print.

Lupus mastitis

Lupus mastitis

[1. Dienst Gynaecologie/Verloskunde, AZ Sint-Maarten, Duffel; 2. Dienst Pathologie, AZ Sint-Maarten, Duffel; 3. Dienst Radiologie, AZ Sint-Maarten, Duffel]   Een 46-jarige patiënte wordt door de huisarts doorverwezen met een pijnlijke rode borst rechts, dit ter uitsluiting van een potentieel maligne proces. Uit de voorgeschiedenis nemen we geen persoonlijke of familiale risicofactoren voor borstcarcinoom in aanmerking. Patiënte is wel bekend met systemische lupus erythematosus (SLE) waarvoor momenteel geen medicatie wordt ingenomen.   Published ahead of print.

Ik heb een lul, maar ik voel me kut. En omgekeerd.

Ik heb een lul, maar ik voel me kut. En omgekeerd.

Genderdysforie, het gevoel dat men gevangen zit in het verkeerde lichaam. Zoals een afgetrainde man die eigenlijk het lichaam van een barbiepop wil hebben. Of een vrouw die er stiekem wil uitzien als de betere bouwvakker. Het taboe rond genderdysforie is aan het verdwijnen, maar één vraag blijft onbeantwoord: bestaat er een ideale techniek om van een geslaagde geslachtstransplantatie te spreken?

Uw erfenisplanning begint beter vandaag dan morgen!

Uw erfenisplanning begint beter vandaag dan morgen!

“Sometimes later becomes never” luidt het in het Engels, wat zoveel betekent als dat u beter niet uitstelt tot morgen wat u vandaag kunt doen. Bijvoorbeeld uw erfopvolging. Wij zetten enkele adviezen op een rij om u daarvan te overtuigen.

Heeft astma een geslacht?

Heeft astma een geslacht?

Bestaat er een fenotype van astma bij vrouwen? En zo ja, wat zijn dan de specifieke kenmerken ervan? Samenvatting van een presentatie door prof. Chantal Raherison (CHU van Bordeaux) in het kader van het laatste ‘Congrès de Pneumologie de Langue française’ (CPLF, Marseille, 31 januari-2 februari 2014).

Zwangere vrouwen, baby’s en jonge kinderen: een geheugensteuntje voor de gezondheid van mond en tanden

Zwangere vrouwen, baby’s en jonge kinderen: een geheugensteuntje voor de gezondheid van mond en tanden

De aanzet voor gezonde tanden wordt al in de moederschoot gegeven. Bij zwangere vrouwen met tandvleesproblemen als gevolg van andere factoren stijgt het risico op vroeggeboorte. We weten ook al vele jaren dat parodontale aandoeningen hart- en vaataandoeningen (endocarditis) kunnen veroorzaken.

Kijken naar vitamine D en vitamine E tijdens de zwangerschap?

Kijken naar vitamine D en vitamine E tijdens de zwangerschap?

Volgens een longitudinale studie bestaat er een verband tussen de inname van vitamine D en E tijdens de zwangerschap en het risico op astma bij het kind.

Astma en zwangerschap

Astma en zwangerschap

Welke mechanismen verhogen het perinatale risico bij vrouwen met astma? Moeten we de nefaste perinatale effecten van het gebruik van geneesmiddelen tegen astma vrezen? Hoe kunnen we de behandeling van zwangere vrouwen met astma verbeteren? De vragen zijn eenvoudig, de antwoorden omstandig. We geven een overzicht van Michael Schatz (Department of Allergy bij Kaiser Permanente, San Diego) weer, dat opgesteld werd in het kader van het congres van de Europese vereniging voor pneumologie (ERS) in Barcelona in september van dit jaar.   Published ahead of print.

WGO pleit voor rationeel gebruik van keizersnede

WGO pleit voor rationeel gebruik van keizersnede

De keizersnede is wereldwijd één van de vaakst uitgevoerde chirurgische ingrepen. Het aantal keizersneden neemt gestadig toe, vooral in landen met een hoog of gemiddeld inkomen. De ingreep kan levensreddend zijn, maar wordt vaak toegepast zonder dat er een medische indicatie voor bestaat, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie.

Adjuvante ovariumonderdrukking en premenopauzaal borstcarcinoom

Adjuvante ovariumonderdrukking en premenopauzaal borstcarcinoom

Vrouwen met premenopauzaal borstcarcinoom en een aanzienlijk risico op recidief kunnen baat hebben bij tamoxifen plus suppressie van de ovariumfunctie. Dat besluiten Prudence Francis en collega’s uit een gerandomiseerde studie die in the New England Journal of Medicine gepubliceerd werd.

Humaan papillomavirus en aanverwante pathologie bij minderjarigen: implicaties voor preventie

Humaan papillomavirus en aanverwante pathologie bij minderjarigen: implicaties voor preventie

Zowel de pathologie van humaan papillomavirus (HPV), de screening als de vaccinatie bij kinderen en adolescenten worden in vraag gesteld. Screening naar en preventie van HPV-gerelateerde ziekte zou op een veel jongere leeftijd overwogen kunnen worden, maar een kosten-batenanalyse en resultaten over vaccinatie in een minderjarige populatie ontbreken. Ons onderzoek heeft in België de verticale overdracht van HPV van moeder op kind bestudeerd, een onverwacht hoge frequentie van genitale HPV-infectie met specifieke genotypering en cervixlaesies bij adolescenten in kaart gebracht en veelbelovende vroege effecten van HPV-vaccinatieprogramma’s bevestigd. Toekomstige ziektebestrijding en preventie staan ter discussie. Onderschatting van het risico van besmetting en veranderende prevalentie van HPV-types zijn risico’s. Screenen naar baarmoederhalskanker en preventieprogramma’s dienen zich aan te passen aan de leeftijd, aan het seksuele gedrag en aan andere risicofactoren om optimale preventie te handhaven.   Published ahead of print.

Hormonale substitutietherapie en cardiovasculaire gezondheid

Hormonale substitutietherapie en cardiovasculaire gezondheid

Er is al heel wat geschreven over het verband tussen hormonale substitutietherapie bij de menopauze en de cardiovasculaire gezondheid. Toch weten we er nog niet alles over...

Medische behandeling van het epitheliale ovariumcarcinoom: heden en toekomst

Medische behandeling van het epitheliale ovariumcarcinoom: heden en toekomst

Geneesmiddelen spelen een belangrijke rol bij de behandeling van het epitheliale ovariumcarcinoom. De combinatie van carboplatine en paclitaxel al dan niet in combinatie met bevacizumab vormt de standaardbehandeling na diagnose bij patiënten met gevorderde ziekte, terwijl bij lokale ziekte 3 tot 6 cycli carboplatine en paclitaxel aangewezen zijn. Bij terugval speelt chemotherapie ook een belangrijke rol bij het verbeteren van de ziektevrije en algemene overleving. Aan de hand van gerandomiseerde studies wordt een overzicht gegeven van hoe de rol van geneesmiddelen werd bepaald in de verschillende settings en wat de toekomst kan brengen.   Published ahead of print.

Misket Cherven, een authentieke Bulgaar

Misket Cherven, een authentieke Bulgaar

Zoals zijn naam doet vermoeden, gaat het om een inheemse variëteit van de Muscat. Het adjectief Cherven zou rood betekenen net als de Duitse benaming rot, terwijl ze voor de Franstalige wijnstokspecialisten grijs of roos zijn. Wat een les in taalwetenschap…

Beter het scalpel dan de verlostang?

Beter het scalpel dan de verlostang?

Bariatrische chirurgie verlaagt significant het risico op zwangerschapsdiabetes. Resultaten van een Zweeds prospectief cohortonderzoek.

Nieuwe Smart ForTwo: hetzelfde, maar dan beter

Nieuwe Smart ForTwo: hetzelfde, maar dan beter

De Smart ForTwo wordt na 13 jaren trouwe dienst stevig opgefrist. De constructeur besliste om vanaf een blanco blad te vertrekken en voortaan nauw met Renault samen te werken. Leidt dit tot een nog aantrekkelijker resultaat?

Het speciale geval van hyperparathyreoïdie en urolithiase tijdens de zwangerschap

Het speciale geval van hyperparathyreoïdie en urolithiase tijdens de zwangerschap

Hyperparathyreoïdie tijdens de zwangerschap is een diagnose die zeer zelden wordt gesteld. Hyperparathyreoïdie plus bilaterale nierstenen en nefrocalcinose is een uitzonderlijke situatie. Meestal wordt toevallig een hypercalciëmie ontdekt. Eerst moet dan de oorzaak van de hypercalciëmie worden achterhaald om daarna de geschikte therapeutische maatregelen te nemen.   Published ahead of print.

Zwangerschappen met psychiatrisch risico

Zwangerschappen met psychiatrisch risico

Perinatale pluridisciplinaire confrontatie, Cliniques Universitaires St-Luc, UCL, december 2014   Tijdens deze 26e multidisciplinaire confrontatie konden we, dankzij enkele klinische casussen, samen nadenken over vragen met betrekking tot de opvolging van zwangerschappen met psychiatrisch risico.   Published ahead of print.

Een juist beeld van de realiteit is belangrijk… (deel 2)

Een juist beeld van de realiteit is belangrijk… (deel 2)

Wanneer bias – meer specifiek confounding bias – een illusie van causaliteit geeft…   Zoals we eerder hebben gezien, is in een studie bias of vertekening een factor, een situatie, een proces die/dat leidt tot een resultaat dat niet beantwoordt aan de realiteit. Het gaat om een systematische fout. Na selectiebias en informatiebias bespreken we nu de 3e grote familie van bias: confounding bias of verstorende variabelen, een vorm van bias die we kunnen definiëren als handelingen, factoren, situaties of processen die leiden tot verkeerde interpretaties van het verband tussen de blootstelling aan een factor en het bestudeerde voorval.

Borstkanker: verschillen in functie van ras?

Borstkanker: verschillen in functie van ras?

Bij Amerikaanse vrouwen met een diagnose van invasieve borstkanker verschillen de kans op vroegdiagnose en de overleving na stadium 1-diagnose in functie van het ras. Deze verschillen kunnen ten dele verklaard worden door intrinsieke biologische verschillen zoals lymfeklieraantasting, metastasen op afstand en drievoudige tumor-negativiteit. Zo schrijven Javaid Iqbal en collega’s in JAMA.

Suppletie van calcium en vitamine D na de menopauze bij osteopenie

Suppletie van calcium en vitamine D na de menopauze bij osteopenie

Op het jaarlijkse clinical update symposium van de Belgian Bone Club eind januari in Brussel maakte Anne Durnez (reumatologie, Clin. Univ. St-Luc, UCL, Brussel) resultaten bekend van onderzoek naar de biologische effecten van suppletie van calcium en vitamine D bij ambulante, postmenopauzale vrouwen. Biologische parameters werden twee maanden na de start van de behandeling vergeleken...  

Nieuwe Volkswagen Passat: steeds doeltreffender!

Nieuwe Volkswagen Passat: steeds doeltreffender!

‘Never change a winning team’ is een slogan die regelmatig te horen is in de auto-industrie. En toch durft Volkswagen het met de nieuwe Passat aan om stevig te sleutelen aan een succesformule. Het resultaat? De berline voor brave huisvaders scheert nu nog hogere toppen op het vlak van de praktische bruikbaarheid. En dat is lang niet alles…

Adjuvant paclitaxel plus trastuzumab bij okselklier-negatief, HER2-positief borstcarcinoom

Adjuvant paclitaxel plus trastuzumab bij okselklier-negatief, HER2-positief borstcarcinoom

Bij vrouwen met HER2-positieve borstkanker, overwegend in stadium I, resulteert adjuvant paclitaxel plus trastuzumab in een risico van ongeveer 2% op vroegtijdige terugval. Dat besluiten Sara Tolaney en collega’s uit een niet-gecontroleerde, multicentrische studie met 406 patiënten. De resultaten staan in the New England Journal of Medicine te lezen.

Skoda Fabia III: nog veelzijdiger

Skoda Fabia III: nog veelzijdiger

De Skoda Fabia is een waar succesverhaal – dat blijkt alleen al uit zijn indrukwekkende verkoopcijfers (3,45 miljoen stuks). Met de derde generatie beschikt Skoda over alle troeven die hij nodig heeft om de productieteller nog een flink eind te laten doorlopen.

Perinatal high-fidelity simulation as a training for high-risk obstetric situations

Perinatal high-fidelity simulation as a training for high-risk obstetric situations

Jaarcongres VVOG, Gent, oktober 2014   Leonardo Gucciardo gaf een interessante uiteenzetting over de nieuwe High-Fidelity perinatale simulator die opgezet werd in de Erasmushogeschool Brussel in samenwerking met de VUB en het UZ Brussel. De bedoeling van deze simulator is om artsen en vroedvrouwen in teamverband te trainen in de aanpak van hoogrisico obstetrische situaties.   Published ahead of print.

Wat als… een vulva precies een scrotum wordt?

Wat als… een vulva precies een scrotum wordt?

Een 44-jarige vrouw klaagt over een sinds enkele maanden durende vervelende, pijnlijke zwelling van de schaamlippen. Ze kan amper nog fietsen...

Zorgverstrekkers in het digitale tijdperk

Zorgverstrekkers in het digitale tijdperk

Wat is de relatie tussen artsen, specialisten, apothekers en de digitale wereld? In welke mate maken zij gebruik van het internet? Hoe hebben zij de digitale middelen en toepassingen geïntegreerd in hun dagelijkse praktijk? Dit heeft het Centre d’Etudes sur les Supports d’Information Médicale onderzocht door middel van een grote enquête bij zorgverstrekkers. Benieuwd naar de resultaten?   Published ahead of print.

Een geval van infectie met actinomyceten: opletten met een ‘vergeten’ spiraaltje

Een geval van infectie met actinomyceten: opletten met een ‘vergeten’ spiraaltje

[1. Departement gynaecologie, Clin. Univ. de Mont-Godinne, UCL, Yvoir; 2. Departement pathologische anatomie, Clin. Univ. de Mont-Godinne, UCL, Yvoir]   Een patiënte van 70 jaar wordt naar ons doorverwezen in het kader van een invaliderende prolaps van de bekkenorganen. Bij de medico-chirurgische antecedenten vinden we een abnormaal korte afstand tussen de anus en de vulva. De patiënte is G3P3 met 3 vaginale bevallingen...   Published ahead of print.

Syndroom van Rokitansky: vaginale cyste na neovagina volgens de chirurgische techniek van McIndoe

Syndroom van Rokitansky: vaginale cyste na neovagina volgens de chirurgische techniek van McIndoe

[1. Dienst gynaecologie-verloskunde, CHwapi, Tournai; 2. Dienst pathologische ontleedkunde, CHwapi, Tournai]   Het syndroom van Mayer-Rokitansky-Küster-Hauser (MRKH) wordt gekenmerkt door een aangeboren aplasie van de baarmoeder en het bovenste gedeelte van de vagina bij vrouwen die overigens een normale ontwikkeling van de secundaire geslachtskenmerken vertonen en een normaal karyotype 46, XX hebben. De diagnose wordt vaak gesteld tijdens de adolescentie bij exploratie van een primaire amenorroe met een normale puberteit. De behandeling bestaat in psychotherapie en soms chirurgie (creatie van een nieuwe vagina). We beschrijven het geval van een patiënte met een MRKH-syndroom bij wie in 1989 een McIndoe-operatie werd uitgevoerd en die op raadpleging kwam wegens een vaginale cyste op de slijmvlies-huidovergang van het transplantaat.   Published ahead of print.

Vergiftigd geschenk?

Vergiftigd geschenk?

“Door de steile opgang van digitale communicatie is het beroep van arts nog interessanter geworden”, schreef Matthew S. Katz recentelijk. Zijn column, die werd gepubliceerd in European Urology, verwees naar de richtlijnen van de EAU (European Association of Urology) over hoe men moet surfen zonder verstrikt te raken in de betoverende, maar onzekere wereld van het internet...

Borstvoeding: welke voordelen op lange termijn?

Borstvoeding: welke voordelen op lange termijn?

Ondanks evidente methodologische beperkingen zijn de gegevens over de invloed van moedermelk op de gezondheid op volwassen leeftijd pertinent en solide, ook al zijn de mechanismen die een rol spelen hypothetisch van aard (epigenetisch? rol van microflora? van eiwitten? van een pre- en probiotisch effect? van de n-3 PUFA? van de psychologische aspecten?). Deze voordelen voor de gezondheid vormen maar één van de talrijke argumenten die de promotie van moedermelk rechtvaardigen. Een overzicht met Frédéric Gottrand (Rijsel) in het kader van de Journées Francophones de Nutrition.   Published ahead of print.

'Gezond zwanger worden' met minister Vandeurzen

'Gezond zwanger worden' met minister Vandeurzen

Minister Vandeurzen lanceerde de website www.gezondzwangerworden.be. Hij gaat daarmee in op een advies van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België over het gebruik van foliumzuur vóór de bevruchting en tijdens de zwangerschap.

Polycysteus ovariumsyndroom en cardiometabool risico

Polycysteus ovariumsyndroom en cardiometabool risico

Als er een gynaecologische aandoening bestaat die leidt tot endocriene en metabole stoornissen, dan is het wel het polycysteus ovariumsyndroom (PCOS).

Geslachtshormonen en vetophoping: geen gendergelijkheid

Geslachtshormonen en vetophoping: geen gendergelijkheid

Er bestaat geen twijfel dat de verdeling van vetweefsel duidelijk verschilt bij mannen en vrouwen, maar de rol die geslachtshormonen daarin spelen, is nog niet goed bekend.

BMW X4 2.0i: X Story

BMW X4 2.0i: X Story

Het X-assortiment van BMW is een schot in de roos. Het aanbod wordt dan ook steeds ruimer. Neem nu de X4, een nieuwkomer die in feite een compacte versie is van de X6.

Zytiga® bij gemetastaseerde prostaatkanker verlengt overleving

Zytiga® bij gemetastaseerde prostaatkanker verlengt overleving

  • 10.02.2015

Tijdens het laatste congres van de ESMO (European Society for Medical Oncology) heeft prof. Charles Ryan (San Francisco) de eindanalyse voorgesteld van de COU AA-302-studie, met daarin ook de definitieve cijfers op het vlak van overleving. In die dubbelblinde fase 3-studie werd abirateronacetaat (Zytiga®) gegeven aan patiënten met gemetastaseerde, castratieresistente prostaatkanker, die voordien nog geen chemotherapie hadden gekregen...

Mededeling van Sigma-tau Pharma Belgium

Mededeling van Sigma-tau Pharma Belgium

Sigma-Tau Pharma Belgium stelt een nieuw product, Proxeed Women ter beschikking van de Belgische zorgverleners.

Cyclische symfysepijn als uiting van endometriose

Cyclische symfysepijn als uiting van endometriose

[1. Dienst Reproductieve Geneeskunde, UZ Gent; 2. Dienst Radiologie, UZ Gent]   Een 33-jarige vrouw consulteert voor een second opinion in het kader van haar onvervulde kinderwens. We weerhouden een blanco voorgeschiedenis. Bij anamnese vermeldt zij een cyclusduur van 39-42 dagen zonder dysmenorroe en dyspareunieklachten. Wel geeft zij een cyclische symfysepijn aan...   Published ahead of print.

Subklinische hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap: Europese richtlijnen 2014

Subklinische hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap: Europese richtlijnen 2014

De European Thyroid Association heeft recent haar richtlijnen voor de behandeling van subklinische hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap bijgewerkt. Ook prof. Chantal Daumerie (UCL) heeft daaraan meegewerkt. De richtlijnen vindt u online.

Syfilis en zwangerschap

Syfilis en zwangerschap

We beschrijven het geval van een hiv-negatieve patiënte bij wie syfilis werd gediagnosticeerd na 35 weken amenorroe. Syfilis is een ziekte die wordt veroorzaakt door Treponema pallidum en die seksueel of tijdens de zwangerschap verticaal wordt overgedragen. Syfilis is een zeldzame ziekte, maar in België komt ze steeds vaker voor. De diagnose wordt vooral gesteld met een serologisch onderzoek en de behandeling bestaat in penicilline G. Congenitale syfilis kan asymptomatisch zijn, maar kan ook ernstige gevolgen hebben voor de pasgeborene.   Published ahead of print.

Ligt het allemaal al vast bij de menarche?

Ligt het allemaal al vast bij de menarche?

Die vraag wordt gesteld door de auteur van een redactioneel commentaar in Circulation. Renate B. Schanel betreurt dat het onderzoek van het effect van hormonale factoren op het cardiovasculaire risico bij vrouwen vooral gericht is op de menopauze en verheugt zich er dan ook over dat er eindelijk een studie werd uitgevoerd naar het verband tussen het cardiovasculaire risico en de leeftijd van de menarche.

Verrassend Oostenrijk

Verrassend Oostenrijk

Welk beeld hebben wij van Oostenrijk als wijnland? Wijnbouwers die hun best doen om hun witte wijnen een beetje drinkbaar te maken zodat ze nog net bij een Wienerschnitzel gedronken kunnen worden?

Vampiers en weerwolven: zieken zoals (geen) anderen?

Vampiers en weerwolven: zieken zoals (geen) anderen?

Een vampier is een folkloristisch wezen dat, afhankelijk van de regio en het vaakst voorkomende bijgeloof, bloed van levende mensen drinkt om er zijn levenskracht uit te putten. Dat bijgeloof is al oud en wijdverspreid. In Centraal-Europa kende het fenomeen van het vampirisme een hoge vlucht in het begin van de XVIIe eeuw. Wat zijn de medische oorzaken die het geloof in vampiers en de collectieve hysterie hebben kunnen beïnvloeden? Een beeldrijk parcours met Nicolas Kruger (Montpellier/Nîmes en Helsinki).   Published ahead of print.

Wat met seks de eerste maanden na een infarct?

Wat met seks de eerste maanden na een infarct?

Dit onderwerp wordt zelden aangesneden tijdens het spreekuur, en als het al ter sprake komt, leidt het advies van de artsen vaak tot overdreven voorzichtigheid.

Rookstop meer kans op slagen na ovulatie

Rookstop meer kans op slagen na ovulatie

Stoppen met roken, het is een van de talloze goede voornemens bij het begin van het nieuwe jaar die zelden langer dan een of twee weken standhouden. Er is echter goed nieuws voor vrouwen, want het slaagpercentage zou hoger liggen als het moment van de rookstop goed gekozen is.

Alopecia: koste wat kost de schuldige zoeken?

Alopecia: koste wat kost de schuldige zoeken?

  • 12.01.2015

Tijdens het congres van de l’European Association of Dermato-Venereology gaf Ralph Trüeb (Zurich, Zwitserland) een ‘Update on hair diseases and scalp disorders’. Hij benadrukt het feit dat haarziektes niet allemaal onomkeerbaar zijn of zonder mogelijke behandeling, of ze nu geïsoleerd voorkomen of gepaard gaan met een systemische ziekte. Je moet wel tijdig ingrijpen en de comorbiditeiten herkennen.

Een juist beeld van de realiteit is belangrijk… (deel 1)

Een juist beeld van de realiteit is belangrijk… (deel 1)

In een studie is bias of vertekening een factor, een situatie, een proces die/dat leidt tot een resultaat dat niet beantwoordt aan de realiteit. Bias is een systematische fout. En in tegenstelling tot toevallige fouten wordt het niet door een gemiddelde gecompenseerd. Omdat het onmogelijk is om nadien te weten of een resultaat vertekend is of niet, moeten vooraf methodologische principes worden toegepast om de invloed van bias tot een minimum te beperken. Bij de interpretatie van de resultaten van een studie is de vraag dus: “Verhindert de gebruikte methodologie bias?” of “Wat zijn de mogelijke residuele vertekeningen of onzuiverheden in de resultaten?”. Daarom is het raadzaam om de methodologische nota’s van publicaties te lezen, al is dat zeker niet het boeiendste leesvoer…

Positieve schildwachtklier bij borstkanker: radiotherapie of heelkunde?

Positieve schildwachtklier bij borstkanker: radiotherapie of heelkunde?

Uitruimen of radiotherapie van okselklieren na detectie van een positieve schildwachtklier levert een uitstekende en vergelijkbare controle bij primaire T1-2-borstkanker zonder palpeerbare lymfadenopathie. Radiotherapie van de okselklieren resulteert in significant minder morbiditeit. Dat schrijven Mila Donker en collega’s in the Lancet Oncology.

Pudendus neuralgie: veelvuldige klinische manifestaties

Pudendus neuralgie: veelvuldige klinische manifestaties

Naar de mededeling van Jean-Jacques Labat (CHU Nantes, Frankrijk); XVIIIe symposium van het Centre de Pathologie Sexuelle Masculine (CPSM), UCL, oktober 2014   De weg naar de diagnose van pudendus neuralgie ligt bezaaid met valkuilen. Het is van doorslaggevend belang om goed te begrijpen wat precies de klachten zijn van de patiënt. De aandoening gaat met heel wat symptomen gepaard en bijkomende onderzoeken kunnen bedrieglijke resultaten opleveren. Soms wordt de diagnose nog bemoeilijkt door grensvormen van de aandoening.

De vele gezichten van seksisme…

De vele gezichten van seksisme…

Seksisme uit zich niet alleen in een vijandige houding tegenover vrouwen. Er bestaat ook een welwillend seksisme, een sluipend en geducht proces dat – onder het mom van galanterie en minzaamheid – de sociale ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in stand houdt. Een interview met professor Benoît Dardenne, hoofd van de afdeling sociale psychologie van de Université de Liège, en met Marie Sarlet, die samen met hem onderzoek verrichtte naar dit onderwerp.   Published ahead of print.

Geruptureerde vasa praevia

Geruptureerde vasa praevia

[1. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, AZ KLINA, Brasschaat, 2. Student 4e master, Universiteit Antwerpen]   Bij een velamenteuze insertie lopen foetale bloedvaten doorheen het chorion en amnion alvorens ze insereren op de placenta. Als deze vaten voor het os internum van de cervix lopen, spreken we van vasa praevia (type 1). Het betreft een zeldzame zwangerschapscomplicatie met een prevalentie van 4:10.000 (1, 3, 6) die, indien ze niet prenataal wordt gediagnosticeerd, gepaard gaat met een hoge morbiditeit en een mortaliteit tussen de 44,5 en 77,5% (1, 4, 8). Een tijdige antenatale diagnose kan de overlevingskans echter verhogen tot 97% (1, 8).   Published ahead of print.

Yoghurt: warm aanbevolen bij een gevarieerde voeding

Yoghurt: warm aanbevolen bij een gevarieerde voeding

Van 10 tot 12 december vonden in Brussel de Journées Francophones de Nutrition plaats. Tijdens het symposium dat gewijd was aan de recente gegevens over yoghurt, benadrukten de wetenschappelijke experts het belang van deze zuivelproducten bij een gevarieerde en evenwichtige voeding.

Acne van de volwassen vrouw

Acne van de volwassen vrouw

De laatste jaren verschijnen er regelmatig nieuwe publicaties over het probleem van acne bij de volwassen vrouw. Er zijn meerdere argumenten om deze vorm van acne als een specifieke entiteit te zien die verschilt van de typische adolescentenacne. Dit betekent ook dat we er rekening mee moeten houden bij de therapeutische aanpak van dit probleem dat een belangrijke invloed kan hebben op de levenskwaliteit van de patiënt.

Acne en voeding: wat is de invloed van onze westerse dieetgewoonten?

Acne en voeding: wat is de invloed van onze westerse dieetgewoonten?

Gedurende vele jaren heeft men gesteld dat er geen verband was tussen acne en het dieet van de patiënt. De laatste jaren evenwel is er een toename van publicaties die toch argumenten aanbrengen dat er een relatie zou zijn tussen acne en de voeding. Vooral door de recente bevindingen over de rol van fOXO1 en mTORC1 zijn er duidelijk aanwijzingen dat vooral het westerse dieet acne kan beïnvloeden en doen toenemen. Ook wordt er de laatste jaren naar een eventuele rol van de omega-vetzuren gezocht. Al deze nieuwe gegevens geven ons toch de mogelijkheid om enkele raadgevingen mee te geven aan onze acnepatiënten, en dan voornamelijk diegenen die de klassieke westerse dieetgewoontes volgen.

Beroepsbelangen 2014: een jaaroverzicht

Beroepsbelangen 2014: een jaaroverzicht

Jaarcongres VVOG, Gent, oktober 2014   Traditiegetrouw start het jaaroverzicht met enkele demografische data. We zijn momenteel in ons land met 1.565 gynaecologen waaronder 721 vrouwen en 844 mannen. Dit betekent 46% vrouwen en 54 % mannen. Wat de assistenten in opleiding betreft, zijn er momenteel 286 waarvan 244 vrouwen en 42 mannen, dus 85% vrouwen en slechts 15% mannen...   Published ahead of print.

Humaan papillomavirus bij hoofd-halskanker

Humaan papillomavirus bij hoofd-halskanker

De prevalentie van humaan papillomavirus (HPV) in plaveiselcelcarcinoom van hoofd en hals, en in het bijzonder de prevalentie van HPV16 in de orofarynx, benadrukt de potentiële waarde van profylactische vaccinatie. Dat besluiten Cathy Ndiaye en collega’s in the Lancet Oncology.

Jodiumrefractaire, gedifferentieerde schildklierkanker: sorafenib, een betekenisvolle therapeutische vooruitgang!

Jodiumrefractaire, gedifferentieerde schildklierkanker: sorafenib, een betekenisvolle therapeutische vooruitgang!

  • 17.12.2014

Optimizing treatment benefits with MKIs: understanding who and when to treat – Satellietsymposium van Bayer op het ESMO congres – 28 september 2014   Het is hedendaags bevestigd dat de omgeving van de tumor en de dialoog tussen de cellen een belangrijke rol spelen. Dat heeft geleid tot de ontwikkeling van gerichte geneesmiddelen. Sorafenib is er één van. Het gebruik van sorafenib werd met succes onderzocht bij hepatocellulair carcinoom, gemetastaseerde nierkanker en recent ook bij gedifferentieerde schildklierkanker refractair aan radioactief jodium. Hieronder een overzicht van deze laatste aandoening.   Published ahead of print.

Het tubacarcinoom

Het tubacarcinoom

Een 52-jarige dame, gekend met een multifocaal invasief ductaal adenocarcinoom van de linkerborst waarvoor mastectomie met okselevidement en adjuvante chemotherapie op 48-jarige leeftijd, presenteerde zich met persisterende linkerfossapijn. Gekende IBS, overigens geen bijzondere familiale, medische en heelkundige antecedenten aanwezig.

Mannen met veel vrouwelijke bedpartners beschermd tegen prostaatkanker

Mannen met veel vrouwelijke bedpartners beschermd tegen prostaatkanker

Sommige mannen zullen het graag horen: wie in zijn leven meer dan 20 vrouwelijke bedpartners heeft gehad, is beter beschermd tegen prostaatkanker, zo blijkt uit een pas gepubliceerde studie. Voor mannen met een even indrukwekkende palmares, maar een voorkeur voor mannelijke bedpartners, is er minder goed nieuws: hier ziet men het risico op prostaatkanker juist toenemen.

MBV: wat zegt de wet?

MBV: wat zegt de wet?

[Charlotte Cheruy, Anne Delbaere, Annick Delvigne, Isabelle Demeestere, Damien Detournay, Michel Dubois, Romain Imbert, Pascale Laurent, Jean-François Simon, Christine Wyns]   In België is het wettelijke kader van de technieken voor medisch begeleide voortplanting (MBV) eigenlijk gebaseerd op twee wetteksten. Eentje van mei 2003 over het onderzoek op embryo’s in vitro (Belgisch Staatsblad van 28/05/03), de andere van juli 2007 over de medisch begeleide voortplanting en de bestemming van de overtallige embryo’s en de gameten (wet van 06/07/2007 over de regels van de medische begeleide voortplanting in België, Belgisch Staatsblad van 17/07/2007)...   Published ahead of print.

When is Onychomycosis, onychomycosis?

When is Onychomycosis, onychomycosis?

  • 04.12.2014

Naar Aditya Gupta et al., abstract P1357   Tot nog toe heeft geen enkele studie onderzocht of er funguselementen in een nagel kunnen zitten, ook als er geen klinische tekenen zijn (subklinische onychomycose). Deze studie heeft de prevalentie van fungusinfecties onderzocht bij patiënten met nagels die er normaal uitzagen.

Topische behandeling van seborroïsche keratose: nieuws

Topische behandeling van seborroïsche keratose: nieuws

  • 04.12.2014

Naar de abstract van Etgar Levy-Nissenbaum et al., abstract P1864   Seborroïsche keratose is het frequentste goedaardige huidletsel bij bejaarden. De behandeling bestaat in cryochirurgie, CO2-laser, curettage en elektrocauterisatie. Die technieken doen pijn, kunnen worden gecompliceerd met een bloeding, een infectie, een bulleuze reactie of een hematoom en zijn niet geschikt om meerdere letsels bij een gegeven patiënt, meestal een bejaarde, te behandelen. Deze studie heeft de werkzaamheid en de veiligheid van een nieuw waterig topicum (BL-5010) op basis van zure bestanddelen onderzocht.

Melanocytaire tumoren met verlies van expressie van het BAP-1-gen: een nieuw genetisch tumoraal syndroom

Melanocytaire tumoren met verlies van expressie van het BAP-1-gen: een nieuw genetisch tumoraal syndroom

  • 04.12.2014

Naar de mededeling van Arnaud de la Fouchardière   Het BAP-1-gen (= BRAC-1 associated protein 1) is een complex tumorsuppressorgen dat een rol speelt bij het herstellen van het DNA. Het codeert voor het BAP-1-eiwit, dat deel uitmaakt van de groep van de ‘polycomb’-eiwitten, die de celproliferatie en –differentiatie regelen. BAP1-mutaties van de kiemcellijn veroorzaken verschillende soorten tumoren: atypische cutane melanocytaire tumoren, melanoom van de uvea, melanoom van de huid, mesothelioom (pleura en peritoneum), heldercellige nierkanker, meningioom en tal van basocellulaire carcinomen.

Syfilis in de 21e eeuw

Syfilis in de 21e eeuw

  • 04.12.2014

Naar de uiteenzettingen van C. O’Mahony, A. Tataru, M. Gromberg, D. Koumaki   De sessie werd geopend door Colm O’Mahony die de evolutie van de diagnostische technieken voor syfilis in de herinnering bracht. In het begin werd de diagnose gesteld met een microscopisch onderzoek tegen zwarte achtergrond van een uitstrijkje van de bodem van de inoculatiesjanker of een Treponema-immobilisatietest (test van Nelson)...

Cryochirurgie: state of the art

Cryochirurgie: state of the art

  • 04.12.2014

Naar de uiteenzettingen van P. Pasquali, A. Krunic, R. Barry, G. Gaitanis-Bassukas   Cryochirurgie is een uitstekend alternatief voor de behandeling van maligne letsels, vooral in anatomische zones zoals de oogleden, de oorlellen, de neus, bij ouderen en in geval van multipele letsels of voor palliatieve doeleinden. Er werden nieuwe concepten en technieken ontwikkeld: cryo-immunologie (onderzoek van de immuunrespons na een sessie van cryochirurgie) en immunocryochirurgie (onderzoek van de gecombineerde effecten van cryochirurgie en een immunostimulerende behandeling)...

Effect van roken op foetus, zuigeling en kind: een vergelijking zonder grote onbekenden

Effect van roken op foetus, zuigeling en kind: een vergelijking zonder grote onbekenden

Naar een uiteenzetting van dr. Françoise Vermeulen (Kindergeneeskunde, Erasmusziekenhuis, ULB), '2e Journée de réalités allergologiques interactives' van Abeforcal (8 november 2014)   Roken is een probleem voor de volksgezondheid. Dat probleem betreft niet alleen de rokers zelf, maar ook niet-rokers, aangezien passief roken de sterfte verhoogt. Bij kinderen veroorzaakt passief roken een belangrijke morbiditeit: bij de foetus als de moeder rookt tijdens de zwangerschap, wat geen verrassing is, maar ook bij kinderen die worden blootgesteld aan passief roken. Tekst en uitleg.

De tijd van de rijp

De tijd van de rijp

Nu de dagen korter worden en de temperatuur begint te zakken, wapenen de zoete wijnen ons tegen de sombere dagen en smaken ze des te meer. Ze vertellen ons over hun rijpheid, de kruiden die ze versterken, hun gebrande accenten en de veel te snel vervlogen zomer.

Geef mij je baarmoeder…

Geef mij je baarmoeder…

Grote koppen in de pers: “Wereldprimeur: kind geboren in Zweden na baarmoedertransplantatie. De baby weegt 1.775g en kwam na 31,5 weken zwangerschap ter wereld.”...   Published ahead of print.

Infaust verloop van Candida-infectie tijdens de zwangerschap

Infaust verloop van Candida-infectie tijdens de zwangerschap

[1. Dienst Gynaecologie en Verloskunde, OLV-ziekenhuis, Aalst; 2. Dienst Pathologische ontleedkunde, OLV-ziekenhuis, Aalst]   10 tot 25% van de zwangere vrouwen zijn draagster van Candida albicans in de vagina. Een foetale of neonatale infectie met C. albicans komt voor bij minder dan één procent van deze draagsters. De aanwezigheid van C. albicans wordt doorgaans als onschadelijk beschouwd. In dit artikel wordt een casus beschreven van een intra-uteriene C. albicans-infectie met foetaal overlijden tot gevolg...   Published ahead of print.

Kama-Sutra: Spirituality and Erotism in Indian Art

Kama-Sutra: Spirituality and Erotism in Indian Art

Kama-Sutra: Spirituality and Erotism in Indian Art is the first exhibition ever organized that examines that jewel that is the Kama-Sutra text. Attributed to a Brahman who would have written in the 4th century of our era, it was often misinterpreted and incorrectly presented as a pornographic book. It is however one of the major texts in Medieval Hinduism, and a work designed to act as a guide for men and women throughout their lives in order to attain salvation...

Een paralabiale partus

Een paralabiale partus

[1. ASO Gynaecologie-Verloskunde, Isala Zwolle (Nederland); 2. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, Isala Zwolle (Nederland)]   Een 21-jarige primigravida, primipara, werd onmiddellijk postpartum verwezen naar ons centrum wegens een complexe perineumruptuur, ontstaan tijdens de bevalling (met haar eigen vroedvrouw). Zij had een blanco voorgeschiedenis en een ongestoorde zwangerschap. Haar arbeid was spontaan begonnen bij 40+6, ze was vlot ontsloten, en na 21 minuten persen bevallen van een gezonde zoon van 3.290 gram. De placenta volgde spontaan...   Published ahead of print.

Deelname aan cervixkankerscreening in België

Deelname aan cervixkankerscreening in België

[1. Eenheid Kankerepidemiologie, Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Brussel. 2. Labo Cel- en Weefselleer, Universiteit Antwerpen, Antwerpen. 3. Intermutualistisch Agentschap, Brussel]   In België worden jaarlijks een 600-tal nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker vastgesteld. Europese richtlijnen suggereren een driejaarlijkse georganiseerde screening voor vrouwen tussen 25 en 64 jaar...

Mummies bewerken het imago van atherosclerose

Mummies bewerken het imago van atherosclerose

Atherosclerose wordt doorgaans omschreven als een welvaartsziekte, gerelateerd aan ongunstige leefstijlgewoonten. Toch kan maar 70% van de prevalentie toegeschreven worden aan de klassieke risicofactoren, zoals hypertensie, lipidenstoornissen, roken en een zittend leven. Onderzoekers groeven in het verleden, om meer zicht te krijgen op omstandigheden die bepalend zijn voor atherosclerose.

500 jaar Vesalius, nu de tentoonstelling

500 jaar Vesalius, nu de tentoonstelling

Dit jaar herdenken we de 500e verjaardag van Andreas Vesalius, een sleutelfiguur in de medische geschiedenis. Tijdens zijn vrij korte leven verbleef hij tijdens belangrijke periodes van studie in Leuven. De stad organiseert dan ook een hele reeks activiteiten om de wetenschapper te vieren. Centraal staat de tentoonstelling ‘Vesalius. Het lichaam in beeld’ in Museum M.

Soa’s: voortdurende stijging tussen 2002 en 2013

Soa’s: voortdurende stijging tussen 2002 en 2013

Elk jaar brengt het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) een kanjer van een dossier uit waarin de evolutie van seksueel overdraagbare aandoeningen in het land wordt besproken. De bedoeling van de publicatie is om inspiratie te leveren voor preventieve acties. De meest recente publicatie geeft een beeld van de situatie in 2013 en geeft tevens een tendens aan sinds 2002. Deze tendens toont een stijgend aantal gevallen van geregistreerde soa’s. Het Instituut maakt van de gelegenheid gebruik om de voorzorgsmaatregelen die de verspreiding van deze ziektes kunnen tegengaan, opnieuw in de aandacht te brengen.

ACTHEANE, homeopathie om de opvliegers van de menopauze te verzachten

ACTHEANE, homeopathie om de opvliegers van de menopauze te verzachten

Homeopathie is een oplossing die we kunnen overwegen in de premenopauze. Ook als de menopauze begonnen is, kan homeopathie een oplossing bieden, zeker voor patiëntes die geen hormonale behandeling kunnen of willen nemen. Homeopathie kan als monotherapie of in combinatie met andere behandelingen worden voorgeschreven om de symptomen van de menopauze te behandelen: slaapproblemen, geïrriteerdheid, vermoeidheid, cyclusstoornissen, opvliegers, enz.

Dysmenorrhea membranacea

Dysmenorrhea membranacea

Een 41-jarige patiënte van Soedanese afkomst presenteert zich op de spoedgevallendienst met zeer hevige, koliekachtige abdominale pijn acuut ontstaan sinds de ochtend en uitstralend naar de rug en de flanken. Er is ook sprake van geassocieerd braken en perorale pijnstilling gaf nog geen effect. Er zijn geen urinaire of defaecatiegebonden klachten. Patiënte heeft een vaste partner en vermeldt ook geen fluorklachten. Wel ontstaat er tijdens het onderzoek op de spoedgevallendienst ook vaginaal bloedverlies…   Published ahead of print.

Borstkankerrisico in families met PALB2-mutaties

Borstkankerrisico in families met PALB2-mutaties

PALB2-mutaties die tot functieverlies leiden zijn een belangrijke oorzaak van erfelijke borstkanker. Dragers van een dergelijke mutatie hebben een hoog risico, ook in afwezigheid van een familiale voorgeschiedenis van borstkanker. Dat besluiten Antonis Antoniou en collega’s in the New England Journal of Medicine.

Burn-out het hoofd bieden of hoe de zorgverleners verzorgen

Burn-out het hoofd bieden of hoe de zorgverleners verzorgen

De ‘studie over burn-out en enthousiasme bij het medisch en verplegend personeel in Belgische ziekenhuizen’ (1) deed heel wat stof opwaaien toen deze vorige herfst verscheen. Uit de studie bleek dat ongeveer 5,4% van de ziekenhuisartsen en 6,9% van de verpleegkundigen te kampen heeft met een burn-out. De studie luidde het einde in van de onverschilligheid voor deze pathologie met alleen negatieve gevolgen in de gezondheidszorgsector. Op basis van de geïdentificeerde risicofactoren werden in de studie ook pistes voorgesteld om uitputting op het werk te verminderen en tegelijk het enthousiasme te versterken. Eind mei herhaalde dr. Sofie Vandenbroeck (KU Leuven, IDEWE), verantwoordelijke voor de studie, de belangrijkste richtlijnen tijdens een studiedag van de FOD Werkgelegenheid, die was gewijd aan een verbetering van de werkomstandigheden (2). We hernemen hier de aanbevelingen van de studie voor ziekenhuisomgevingen.

De sterkte van een associatie evalueren

De sterkte van een associatie evalueren

[1. Unité de Soutien Méthodologique en Epidémiologie et en Biostatistiques, CHU Sart Tilman, ULg. 2. DR Inserm U1018 Team 9, EMT, Institut Gustave Roussy, Villejuif, Frankrijk]   De begrippen ‘relatief risico’ en/of ‘odds ratio’ zijn te vinden in de overgrote meerderheid van de artikels uit de literatuur. Ze beantwoorden aan de fundamentele behoefte om het bestaan te verifiëren van een verband tussen een blootstellingsfactor en een (medische) gebeurtenis, en aan de behoefte om die te kwantificeren. Als u daarover meer wilt weten, moet u hier zijn!

De prevalentie van vitamine D-tekort bij oudere vrouwen in België en Europa

De prevalentie van vitamine D-tekort bij oudere vrouwen in België en Europa

Vitamine D is een hormoon waarvan de effecten op het fosfor-calciummetabolisme ruimschoots bekend zijn. De vitamine D-reserve wordt gemeten aan de hand van de 25-hydroxyvitamine D-spiegel (25OHD). Het heeft enerzijds geen zin de referentiewaarden zoals die bepaald zijn bij ‘gezonde mensen’ te gebruiken om de 25OHD-streefwaarden te definiëren, maar anderzijds is er geen eensgezindheid over de ‘streefwaarde’...   Published ahead of print.

Het risico op glucose-intolerantie bij vrouwen met een recente voorgeschiedenis van zwangerschapsdiabetes

Het risico op glucose-intolerantie bij vrouwen met een recente voorgeschiedenis van zwangerschapsdiabetes

[1. Dienst Endocrinologie, UZ Leuven. 2. Dienst Gynaecologie & verloskunde, UZ Leuven]   Zwangerschapsdiabetes is een frequente verwikkeling tijdens de zwangerschap. Hoewel het glucosemetabolisme vaak normaliseert kort na de bevalling, blijven deze vrouwen een sterk verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van glucose-intolerantie en diabetes na de bevalling. Onderzoek van een recente cohort met zwangerschapsdiabetes in UZ Leuven, toont aan dat 44% van alle vrouwen glucose-intolerantie of diabetes ontwikkelt in de eerste 6 maanden na de bevalling. De belangrijkste risicofactoren in onze populatie voor het ontwikkelen van glucose-intolerantie kort na de bevalling zijn een hogere BMI, hogere glucosewaarden op de OGTT in de zwangerschap, een vroegere diagnose van zwangerschapsdiabetes en nood aan intensieve insulinetherapie tijdens de zwangerschap. Eén vijfde van alle vrouwen kwam echter niet opdagen voor de geplande OGTT postpartum. Bovendien hadden deze vrouwen een hoger risicoprofiel in vergelijking met vrouwen die wel een OGTT kregen postpartum. Bijkomende strategieën zijn dan ook nodig om een betere follow-up te verzekeren.   Published ahead of print.

Discussie over en nieuwe definitie van het omstreden concept van kankerstamcellen

Discussie over en nieuwe definitie van het omstreden concept van kankerstamcellen

In de wetenschappelijke literatuur wordt al jarenlang veel gesproken over kankerstamcellen, hoewel daar geen precieze definitie van bestaat. In dit artikel bespreken we de verschillende eigenschappen die gewoonlijk aan die cellen worden toebedeeld. Deze bespreking brengt ons bij een nieuwe definitie van het concept stamcellen: het zou niet gaan om een populatie van aparte, plastische cellen die de klonale diversiteit van de tumor genereren, maar veeleer om een min of meer reversibele eigenschap (naast andere) van de cellen die op een gegeven moment door bepaalde cellen in een tumorpopulatie tot expressie wordt gebracht. Dat nieuwe fenotype moet duidelijk worden gedefinieerd aan de hand van functionele criteria (transplantatie, hiërarchische positionering) en/of biochemische maatstaven (expressie van transcriptiefactoren). Het nieuwe paradigma biedt nieuwe farmaceutische perspectieven. De te elimineren tumorcellen vormen immers niet één enkele celpopulatie, maar meerdere populaties, die constant evolueren. In de toekomst zal het therapeutische beleid dan ook verschillende diagnostische en therapeutische middelen moeten combineren die tegelijkertijd gericht zijn tegen een zo groot mogelijk aantal tumorpopulaties, om cellen die al resistent zijn tegen één van de geneesmiddelen niet de kans te geven om te overleven.   Published ahead of print.

Zwangerschap bij vrouwen met sikkelcelziekte

Zwangerschap bij vrouwen met sikkelcelziekte

[Fleur Samantha Benghiat1, Marie-Agnes Azerad2, Patricia Barlow3, Christine Kirkpatrick4, Alina Ferster5, Cristina Epalza6, Laurence Dedeken5, Beatrice Gulbis7, Lisa Balepa8 - 1. Afdeling Hematologie, HU Erasme, ULB, Brussel; 2. Afdeling Hematologie, UVC Brugmann, Brussel; 3. Afdeling Gynaecologie, UMC Sint-Pieter, Brussel; 4. Afdeling Gynaecologie, HU Erasme, ULB, Brussel; 5. Afdeling Hemato-Pediatrie, HUDERF, ULB, Brussel; 6. Afdeling Pediatrie, UMC Sint-Pieter, Brussel; 7. Afdeling Genetica en Biologie, HU Erasme, ULB, Brussel; 8. Afdeling Gynaecologie, UVC Brugmann, Brussel]   SCD (sikkelcelziekte) verhoogt het risico op complicaties tijdens zwangerschap en zwangerschap werkt op zijn beurt het optreden van SCD-complicaties in de hand. Aanbevelingen van de Subcommissie Rode Bloedcellen van de Belgische Hematologische Vereniging.

Tweelingzwangerschap en intra-uteriene groeivertraging

Tweelingzwangerschap en intra-uteriene groeivertraging

[Dienst Gynaecologie-verloskunde, Hôpital Notre-Dame des Bruyères, CHU de Liège, ULg]   Intra-uteriene groeivertraging (IUGV) is een frequente complicatie van een tweelingzwangerschap. De echografie tijdens het eerste trimester is essentieel voor de follow-up. Daarmee kunnen we immers de chorioniciteit bepalen en situaties opsporen die groeistoornissen zouden kunnen veroorzaken. We beschrijven achtereenvolgens IUGV, groeidiscordantie en selectieve groeiachterstand tijdens een monochoriale zwangerschap. De echografische follow-up en de bevalling hangen af van de chorioniciteit, de ernst en het tijdstip waarop de intra-uteriene groeiachterstand is opgetreden.   Published ahead of print.

Wat is de rol van eiwitten en vitamine D in het behoud van de gezondheid van het skelet bij postmenopauzale vrouwen?

Wat is de rol van eiwitten en vitamine D in het behoud van de gezondheid van het skelet bij postmenopauzale vrouwen?

De European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO) heeft recent een consensus gepubliceerd over dit onderwerp in het tijdschrift Maturitas, om de artsen te helpen de gezondheid van het bewegingsapparaat van hun patiënten te behouden en aandoeningen die verband houden met de vergrijzing te voorkomen.

Rolapitant: de vierde NK-1-receptorantagonist die doeltreffend blijkt te zijn

Rolapitant: de vierde NK-1-receptorantagonist die doeltreffend blijkt te zijn

  • 30.09.2014

CINV (chemotherapy-induced nausea and vomiting) heeft ernstige gevolgen: risico op uitdroging, elektrolytenstoornissen, anorexie, “vergeten van de behandeling”… 85% van de patiënten die een zeer braakopwekkende chemotherapie krijgen en daar niet voor worden behandeld, ontwikkelt een ernstige CINV.

Borstkanker: CLEOPATRA verlengt de overleving

Borstkanker: CLEOPATRA verlengt de overleving

  • 30.09.2014

CLEOPATRA, een gecontroleerde fase III-studie, heeft de combinatie pertuzumab, docetaxel en trastuzumab vergeleken met docetaxel, trastuzumab en een placebo bij 808 patiënten met een gemetastaseerde HER2+ borstkanker of een niet-reseceerbaar plaatselijk recidief van HER2+ borstkanker. Bij een niet vooraf gespecificeerde tussentijdse analyse werd een toename van de overleving zonder radiologische progressie (absolute winst van 6,3 maanden) en van de totale overleving waargenomen (HR = 0,62). Die resultaten waren echter zuiver speculatief en moeilijk te interpreteren, aangezien de mediane totale overleving nog niet was bereikt bij de tweede tussentijdse analyse...

NSCLC: vaccins ontgoochelen… in MAGRIT

NSCLC: vaccins ontgoochelen… in MAGRIT

  • 30.09.2014

Chirurgische resectie is de eerstelijnstherapie bij een plaatselijk niet-kleincellig bronchuscarcinoom (NSCLC). Het genezingspercentage bedraagt echter maar 40%. In 2004 heeft de IALT-studie (International Adjuvant Lung Cancer Trial) aangetoond dat chemotherapie met cisplatine de overleving met 5% in absolute waarde verbeterde en weinig bijwerkingen veroorzaakte. Bovendien kan 50% van de patiënten nooit een adjuvante chemotherapie of de geplande behandeling krijgen. Er is dus ruimte voor andere adjuvante behandelingen, maar tot nog toe zonder resultaat.

Cachexie: ghreline stimuleren zou een goede oplossing zijn

Cachexie: ghreline stimuleren zou een goede oplossing zijn

  • 30.09.2014

De cachexie bij kanker is een multifactorieel probleem en wordt vooral gekenmerkt door een gewichtsdaling en inkrimping van de magere massa. De studies concentreren zich dan ook op die twee ‘markers’. Ghreline is een groeifactor die in de maag wordt geproduceerd en de eetlust, het gewicht en de magere massa regelt. Het was dan ook logisch die weg te exploreren.

CIRCCa: een lichte toename van de overleving en enkele vragen

CIRCCa: een lichte toename van de overleving en enkele vragen

  • 30.09.2014

Deze studie is bescheiden, want ze werd uitgevoerd bij slechts 69 vrouwen met een recidief van baarmoederhalskanker. Toch was het wetenschappelijke comité van de ESMO in de wolken over de studie...

Chemotherapie is minder gevaarlijk voor de foetus dan tabak en alcohol

Chemotherapie is minder gevaarlijk voor de foetus dan tabak en alcohol

  • 30.09.2014

Een wat uitdagende titel, maar wel met het voordeel dat hij de dagelijkse werkelijkheid van verloskundigen en kinderartsen weerspiegelt: de geestelijke ontwikkeling en de gezondheid van het hart zijn niet minder goed bij kinderen geboren bij moeders die tijdens de zwangerschap (vanaf het tweede trimester) chemotherapie kregen, dan bij kinderen van moeders die geen chemo kregen tijdens de zwangerschap.

Gemetastaseerde hoofd- en halskanker: remming van de familie van de ErbB-receptoren heeft heilzame effecten

Gemetastaseerde hoofd- en halskanker: remming van de familie van de ErbB-receptoren heeft heilzame effecten

  • 30.09.2014

Gemetastaseerde hoofd- en halskanker komt zeer zelden voor. Toch verdient die kanker de nodige aandacht omdat de incidentie ervan gestaag stijgt, de prognose zeer slecht is (3-6 maanden overleving na mislukken van een behandeling met een platinazout) en er ernstige symptomen kunnen optreden.

CoBRIM pleit voor een combinatietherapie in geval van een BRAF V600-mutatie

CoBRIM pleit voor een combinatietherapie in geval van een BRAF V600-mutatie

  • 30.09.2014

Grant MacArthur (Melbourne) heeft een fase 3-studie uitgevoerd die het effect van een combinatie van een MEK-remmer en een BRAF-remmer vergeleek bij patiënten met een gevorderd melanoom met een BRAF-mutatie die nog geen behandeling hadden gekregen. 79 patiënten werden behandeld met een combinatie van vemurafenib 960mg 2x/d en cobimetinib 60mg/d 3 weken op de 4 en 128 patiënten werden behandeld met vemurafenib in monotherapie.

Er is nog ruimte voor verbetering

Er is nog ruimte voor verbetering

  • 30.09.2014

Immunotherapie en geneesmiddelen die specifiek BRAF-mutaties aanpakken, hebben de prognose van een gemetastaseerd melanoom sterk verbeterd. Er is echter nog ruimte voor verbetering, te oordelen naar de 3 studies die dr. Evandro de Azambuja (Bordetinstituut), voorzitter van de sessie over het melanoom, heeft samengevat.

Een pover tijdsvoordeel

Een pover tijdsvoordeel

  • 30.09.2014

Prof. Jean-Pascal Machiels (Koning Albert II-instituut, UCL) heeft een studie gepresenteerd die aantoont dat afatinib de progressievrije overleving bij patiënten met een recidief of metastasen van hoofd- en halskanker verbetert, maar het resultaat is toch maar pover: 2,5 versus 1,7 maanden. Is een dergelijk resultaat wel relevant?

NSCLC: verder een TKI geven na progressie? Geen zin, volgens IMPRESS

NSCLC: verder een TKI geven na progressie? Geen zin, volgens IMPRESS

  • 30.09.2014

Remmers van het tyrosinekinase van EGFR zijn ontegensprekelijk de eerstelijnstherapie bij patiënten met een gemetastaseerd NSCLC met een gemuteerde EGFR. De tumor wordt echter nagenoeg altijd resistent na een min of meer lange periode van respons.

Nivolumab zet chemotherapie buitenspel bij een gemetastaseerd melanoom dat niet reageert op ipilimumab

Nivolumab zet chemotherapie buitenspel bij een gemetastaseerd melanoom dat niet reageert op ipilimumab

  • 30.09.2014

“Het principe van immunotherapie bij kanker is eenvoudig: de behandeling heeft tot doel de remmen (checkpoints of controlepunten) van het immuunsysteem te deblokkeren opdat dat zijn troepen, en meer bepaald de T-lymfocyten, op de kankercellen zou afsturen. Het immuunsysteem mag echter niet op hol slaan omdat er dan immunologische bijwerkingen zouden kunnen optreden”, legde Jeffrey Weber (Tampa, Florida) uit bij de presentatie van de resultaten van een fase 3-studie met nivolumab...

COMBIv: combinatie van een MEK-remmer en een BRAF-remmer, de juiste formule?

COMBIv: combinatie van een MEK-remmer en een BRAF-remmer, de juiste formule?

  • 30.09.2014

“Vemurafenib heeft de prognose van patiënten met een gevorderd melanoom met BRAF-mutatie sterk verbeterd. Ongeveer 40% van de melanomen vertoont een dergelijke BRAF-mutatie”, aldus prof. Caroline Robert (Villejuif). Kan dat nog beter?  

Adjuvant exemestan versus tamoxifen bij premenopauzale borstkanker

Adjuvant exemestan versus tamoxifen bij premenopauzale borstkanker

Bij premenopauzale vrouwen met hormoonreceptor-positieve borstkanker in een vroeg stadium vermindert adjuvant toegediend exemestan plus ovariumonderdrukking het risico op terugval significant meer dan tamoxifen plus ovariumonderdrukking. Zo schrijven Olivia Pagani en collega’s in the New England Journal of Medicine.

Trastuzumab-emtansine: nieuwe standaard bij gevorderde HER2-positieve borstkanker?

Trastuzumab-emtansine: nieuwe standaard bij gevorderde HER2-positieve borstkanker?

Trastuzumab-emtansine moet beschouwd worden als een nieuwe standaard voor patiënten met HER2-positieve gevorderde borstkanker die voorheen trastuzumab of lapatinib hebben gekregen. Dat schrijven Jan Krop en collega’s in the Lancet Oncology op basis van de resultaten van een gerandomiseerde, open-label fase 3-studie.

Jaguar XF 2.2 i4Td ECO2: grote kat met kleine dorst

Jaguar XF 2.2 i4Td ECO2: grote kat met kleine dorst

Met de XF 2.2 i4Td ECO2 is Jaguar erin geslaagd om luxe, elegantie en grote prestaties aan een nooit eerder vertoond laag verbruik te koppelen. The best of both worlds?  

Nieuwe regeling rond klinische proeven: uitdagingen en opportuniteiten

Nieuwe regeling rond klinische proeven: uitdagingen en opportuniteiten

Al jaren ligt richtlijn 2001/20/EG onder vuur, die het kader vormt waarbinnen de klinische proeven plaatsvinden: de vaak nutteloze administratieve procedures, de complexiteit van de dossiers, de vele tussenpersonen en de torenhoge kosten brachten de transparantie en de competitiviteit van het oude continent in het gedrang en gaven de opkomende landen zoals China, Rusland, India en Brazilië vrij spel. Om het onderzoek te bevorderen, de transparantie te verhogen, de economie en de kenniseconomie te stimuleren, werd uiteindelijk een nieuwe verordening opgesteld na heel wat heen-en-weergedraaf tussen de Commissie, de Raad en het Parlement van de Europese Unie. pharma.be, de vereniging die de geneesmiddelenindustrie vertegenwoordigt, en BEaPP, de Belgische vereniging van Farmaceutische Artsen, organiseerden eind mei een infosessie voor de kaderleden binnen de sector, om de verordening voor te stellen en om de uitdagingen en opportuniteiten van de invoering ervan te bespreken met de regelgevende instanties (FAGG), maar ook met de verenigingen die rechtstreeks betrokken zijn bij de proeven, zoals BAPU en ACRP (1).

Een eigenaardige para-uteriene massa

Een eigenaardige para-uteriene massa

[1. Dienst Gynaecologie en Verloskunde, UVC Brugmann, Brussel. 2. Dienst Anatomopathologie, UVC Brugmann, Brussel]   Een 35-jarige vrouw meldt zich aan op de consultatie gynaecologie met persisterende onderbuikpijn. Beeldvormend onderzoek toont een heterogene, sterk gevasculariseerde en moeilijk definieerbare massa ter hoogte van het linkeradnex. Na laparoscopische dissectie van atypisch wormachtig weefsel ter hoogte van het linkerparametrium en het breed ligament luidde de definitieve histologische diagnose: intraveneuze leiomyomatose (IVL). Naar aanleiding van deze casus, volgt een literatuuroverzicht over deze zeldzame gynaecologische tumor.   Published ahead of print.

Champs de Louys 2011 Bourgueil Château de Minière

Champs de Louys 2011 Bourgueil Château de Minière

  We zetten de Cabernet Franc in de verf, symbolische druivensoort van de Loire en na aan het hart van de Franse acteur Jean Carmet die geen enkele kans liet liggen om erover te praten.  

Bijnieren: twee patiënten roepen vragen op

Bijnieren: twee patiënten roepen vragen op

  • 27.08.2014

Bijnierkanker is een zeldzame, maar zeer agressieve kanker. De 5 jaarsoverleving bedraagt 16-44%, vooral dankzij chirurgie. Als de tumor niet kan worden verwijderd, is mitotaan het enige geneesmiddel dat door de FDA is goedgekeurd. Mitotaan heeft echter maar weinig effect op de overleving...

mTOR of TKI bij gemetastaseerd niet-heldercellig niercarcinoom?

mTOR of TKI bij gemetastaseerd niet-heldercellig niercarcinoom?

  • 27.08.2014

Er is nog geen echte standaardbehandeling voor gemetastaseerde niet-heldercellige nierkanker. Twee geneesmiddelen hebben evenwel hun werkzaamheid bewezen: temsirolimus en sunitinib...

Stadium I-seminoom: het vervolg van SWENOTECA

Stadium I-seminoom: het vervolg van SWENOTECA

  • 27.08.2014

Moet je een stadium I-seminoom volgen of behandelen met chemotherapie? Die vraag blijft actueel, ook al weten we dat invasie van het rete testis en een tumorvolume > 4cm een relaps voorspellen bij bewaking na chirurgie...

Herpes gestationis

Herpes gestationis

[1. Dienst Gynaecologie & Verloskunde, AZ St Lucas, Brugge. 2. Dienst Dermatologie, AZ St Lucas, Brugge.]   Deze patiënte (G2P1) ontwikkelde op een amenorroeduur van 31 weken jeukende blaarvormige letsels ter hoogte van het abdomen, de borstkas en de mediale bovenarmen. De vesiculo-bulleuse laesies ontstonden op een achtergrond van erythemateuze macula en urticaria.   Published ahead of print.

De digitale revolutie zet zich voort!

De digitale revolutie zet zich voort!

Gezondheid en internet, men kan er niet meer naast kijken. Van educatie inzake gezondheidszorg tot medische follow-up – dankzij de technologische vooruitgang is er geen afstand meer tussen patiënten en gezondheidswerkers enerzijds, en tussen gezondheidswerkers en medische of wetenschappelijke gegevensbanken anderzijds. Die revolutie begint ook stilaan door te dringen in het dagelijkse leven. Er zijn nu reeds veel patiënten die informatie over ziektes en geneesmiddelen zoeken en vinden op het internet.

Irinotecan in eerste lijn voor heldercellig ovariumcarcinoom?

Irinotecan in eerste lijn voor heldercellig ovariumcarcinoom?

  • 12.08.2014

Aikou Okamoto (Jikei, Japan) besprak de resultaten van een gerandomiseerde fase 3-studie die de combinatie van paclitaxel plus carboplatine vergeleek met irinotecan plus cisplatine voor de eerstelijnsbehandeling van heldercellig ovariumcarcinoom.

Mutaties van het BRAF- én het MEK-gen: een nieuw klinisch model

Mutaties van het BRAF- én het MEK-gen: een nieuw klinisch model

  • 12.08.2014

BRAF-remmers verbeteren de overleving bij patiënten met een gemetastaseerd melanoom met de BRAF V600-mutatie. Maar de respons is zeer variabel...

FDG-PET-scan als marker van de metabole respons

FDG-PET-scan als marker van de metabole respons

  • 12.08.2014

Meerdere studies hebben aangetoond dat de meeste patiënten met een gemetastaseerd melanoom met een gemuteerd BRAF-gen die werden behandeld met een BRAF-remmer, een metabole respons vertoonden die te zien was met een FDG-PET-scan...

Genoomwijde associatie ten dienste van tyrosinekinase-inhibitoren?

Genoomwijde associatie ten dienste van tyrosinekinase-inhibitoren?

  • 12.08.2014

Met behulp van genoomwijde associatiestudies (GWAS) van het menselijke genoom zijn er genetische variaties ontdekt die geassocieerd zijn met een risico op ontwikkeling van nierkanker. Kan onderzoek van het genoom ons op het spoor zetten van voorspellers van de respons op de behandeling bij gemetastaseerde nierkanker?

Ingrijpen op de controlepunten van de immunologische reactie

Ingrijpen op de controlepunten van de immunologische reactie

  • 12.08.2014

Nivolumab, een volledig gehumaniseerde monoklonale IgG4-antistof tegen PD1, één van de controlepunten in de antitumorale immuunreactie, is actief gebleken bij gemetastaseerde nierkanker net zoals ipilimumab, een CTLA-4-antagonist. Het lijkt dan ook logisch die geneesmiddelen te combineren aangezien ze niet op dezelfde niveaus van de immuniteit tegen tumorcellen ingrijpen...

Belang van het percentage BRAF-mutatie om de respons op vemurafenib te evalueren

Belang van het percentage BRAF-mutatie om de respons op vemurafenib te evalueren

  • 12.08.2014

Resistentie tegen BRAF-remmers kan worden veroorzaakt door meerdere mechanismen, waaronder de heterogeniteit van de mutaties en de micro-omgeving van de tumor...

Hoe invasief is chirurgie bij neoadjuvante therapie tegenover initiële debulking?

Hoe invasief is chirurgie bij neoadjuvante therapie tegenover initiële debulking?

  • 12.08.2014

Takashi Onda (Sagamihara, Japan) gebruikte de eerste gegevens van een studie die is opgezet om de overleving te vergelijken tussen neoadjuvante therapie en debulkingchirurgie gevolgd door chemotherapie, teneinde de mate van invasiviteit van beide chirurgische ingrepen te evalueren.

Wanneer chemotherapie voorstellen na radicale cystectomie wegens gevorderde blaaskanker?

Wanneer chemotherapie voorstellen na radicale cystectomie wegens gevorderde blaaskanker?

  • 11.08.2014

De overleving bij blaaskanker met invasie van de spierwand vijf jaar na cystectomie bedraagt nauwelijks 50%...

Nierkanker: bevestiging van de recidiefscore van de Cleveland Clinic

Nierkanker: bevestiging van de recidiefscore van de Cleveland Clinic

  • 11.08.2014

Het heldercellige niercarcinoom is de frequentste en agressiefste nierkanker. “De incidentie van het heldercellige niercarcinoom stijgt gestaag, net zoals die van veel andere kankers. Dat is verontrustend, want ongeveer 30% van de kankers in een lokaal stadium recidiveert na chirurgie”, zei Bernard Escudier...

Urotheliale kanker: denk aan immunotherapie

Urotheliale kanker: denk aan immunotherapie

  • 11.08.2014

MET is een opkomende target in de oncologie en met name in de uro-oncologie “vooral omdat de concentratie van oplosbaar MET in de urine verhoogd is bij urotheliale carcinomen en correleert met het ziektestadium”, zei Andrea Apolo (New York)...

Geneeskunde en geweld: wat kan de houding van de therapeut zijn tegenover het beroepsgeheim en Justitie?

Geneeskunde en geweld: wat kan de houding van de therapeut zijn tegenover het beroepsgeheim en Justitie?

Belgian Dermatology Days 2014 - Sessie Ethiek en Economie [1. Afdeling gerechtelijke geneeskunde en forensische antropologie, Laboratorium voor Anatomie, Biomechanica en Organogenese (L.A.B.O.), ULB. 2. Voorzitter van het Koninklijk Belgisch Genootschap voor Gerechtelijke Geneeskunde]   Het doel van deze uiteenzetting is om de diverse aspecten te illustreren van geweld in de ruime zin, alsook van kindermishandeling en mishandeling van volwassenen via reële situaties en van de manier waarop de arts met dergelijke vaststellingen wordt geconfronteerd. Hoe kunnen we, binnen een maatschappij die af en toe op hol slaat, reageren op dit soort van – vaak voorkomende – gedragingen, en dit in het licht van Justitie enerzijds en onze medische praktijk in de brede zin anderzijds? De gerechtelijke geneeskunde, met zijn grote klinische en thanatologische strekkingen, vormt in zeker opzicht de verplichte, maar bovenal nuttige schakel tussen recht en geneeskunde.

Cardiovasculair risico van orale anticonceptiva

Cardiovasculair risico van orale anticonceptiva

Artikel genomen uit «Manuel à l’usage du praticien Prévention cardiovasculaire chez l’adolescent et le jeune adulte» van de GRAPA (Groupe de Réflexion consacré A la Prévention de l’Athérothrombose)   In 1956 ontwikkelden de Amerikanen Gregory Pincus en John Rock de doeltreffende formule om de eisprong bij vrouwen te verhinderen. De ‘Enovid 10’ van Schering werd in de Verenigde Staten gecommercialiseerd op 23 juni 1960 en veroverde vervolgens de wereld onder de vertrouwde benaming, ‘de pil’. Geleidelijk werd ‘de pil’ het symbool van de verregaande veranderingen van de samenleving in de jaren 60 en 70.

Bordeaux in al zijn charme…

Bordeaux in al zijn charme…

Bordeaux staat voor genieten en verleiden, fruit dat zich laat smaken en de wijn sappig maakt…

Respect

Respect

Toen ik - nu bijna 20 jaar geleden - aan mijn opleiding gynaecologie-verloskunde begon, stond onze discipline bekend als de zwaarste die men kon kiezen. Je moest wel goed gek zijn om gynaecoloog te willen worden! Een gemiddelde gynaecoloog werkte in die tijd immers minstens 70 uur/week, weken van 80 of zelfs 100 uur waren geen uitzondering. Als assistent was je één dag op drie van wacht, een weekendshift begon op zaterdagmorgen en met wat geluk (en medewerking van je collega’s) kon je op maandagnamiddag rond 16u naar huis...   Published ahead of print.

Prenatale diagnose van het syndroom van Berry: een casereport

Prenatale diagnose van het syndroom van Berry: een casereport

[1. Dienst Gynaecologie-verloskunde, Clinique et Maternité Ste-Elisabeth, Namur. 2. Dienst Verloskunde, Clin Univ St-Luc, UCL, Brussel. 3. Dienst Pediatrische cardiologie, Clin Univ St-Luc, UCL, Brussel. 4. Dienst Pediatrische cardiologie, CHC, Liège]   Het syndroom van Berry is een complexe hartafwijking die bestaat uit een aortopulmonaal venster, een rechter arteria pulmonalis die ontspringt ter hoogte van de aorta ascendens en een onderbreking of coarctatie van de isthmus aortae (1). In de literatuur zijn een dertigtal gevallen beschreven, maar slechts één geval waarbij de diagnose prenataal werd gesteld (2). We doen hier verslag van een tweede geval van prenatale diagnose van een syndroom van Berry.   Published ahead of print.

Placenta praevia increta én membranacea

Placenta praevia increta én membranacea

[1. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, UMC Sint-Pieter, Brussel, ULB. 2. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, CHU Tivoli, La Louvière, ULB]   Placenta membranacea (PM), ook diffuse placenta genoemd, is een zeldzame afwijking van de placenta waarbij de foetale vliezen volledig of grotendeels bedekt zijn met chorionvlokken. Wij presenteren het geval van een patiënte die voor de 5e keer zwanger is. Ze heeft 2 maal een keizersnede ondergaan. Op een zwangerschapsleeftijd van 22 weken wordt een placenta accreta vermoed ter hoogte van de cervix. Een MRI toont een zeer uitgebreide placenta, maar zonder afwijkingen van de inplanting. Er wordt toch een keizersnede afgesproken rond de 35e zwangerschapsweek. Omdat de placenta niet loskomt tijdens de keizersnede en omdat de anatomische grenzen van de baarmoederhals niet goed te zien zijn als gevolg van infiltratie van de placenta, wordt beslist de baarmoeder weer te sluiten en onmiddellijk na de operatie een embolisatie van de arteriae uterinae uit te voeren. Twee maanden later wordt een hysterectomie uitgevoerd. De patholoog beschrijft een placenta praevia increta membranacea. Afwijkingen van de inplanting van de placenta blijken vaker voor te komen bij PM. Ons literatuuroverzicht bevestigt de hoge frequentie van placenta accreta in geval van PM, ook zonder voorgeschiedenis van keizersnede.   Published ahead of print.

Radiotherapie na mastectomie met okselklieruitruiming

Radiotherapie na mastectomie met okselklieruitruiming

Na mastectomie met okselklieruitruiming vermindert radiotherapie zowel het aantal recidieven als de borstkankermortaliteit, ook bij vrouwen met slechts één tot drie positieve okselklieren. Zo suggereert een meta-analyse die the Lancet publiceerde.

Pre-eclampsie: welke plaats voor biomarkers?

Pre-eclampsie: welke plaats voor biomarkers?

10% van de zwangere vrouwen lijdt aan arteriële hypertensie, gekenmerkt door een bloeddruk van > 140/90mmHg; in 3-5% van de gevallen is er sprake van pre-eclampsie. Pre-eclampsie is een endotheliale aandoening bij de moeder die optreedt na de 20e zwangerschapsweek en haar oorsprong vindt in afwijkingen aan de placenta. Wegens de hoge graad van morbiditeit en mortaliteit bij zowel de foetus als de moeder, is het cruciaal om de aandoening op te sporen. Dat is mogelijk met bepaalde laboratoriumonderzoeken nog voordat de ziekte zich ontwikkelt, bevestigt Flavie Derlet (Aarlen) in het kader van de 17eJournée des Laboratoires Cliniques van de UCL.   Published ahead of print.    

Orofaryngeale kanker: mogen we de intensiteit van de bestraling verlagen?

Orofaryngeale kanker: mogen we de intensiteit van de bestraling verlagen?

  • 13.06.2014

De gevolgen van HPV-gerelateerde orofaryngeale kanker zijn bijzonder ernstig. Heel vaak vergen ze bestraling met intensiteitsmodulatie, wat echter bijwerkingen veroorzaakt zoals hypothyroïdie, xerostomie of cerebrovasculair accident. Zo ontstond de idee om de intensiteit van de bestraling te verlagen....

Vroege ondersteuning van verzorgende familieleden: een optie die we moeten onderzoeken

Vroege ondersteuning van verzorgende familieleden: een optie die we moeten onderzoeken

  • 13.06.2014

De omgeving van kankerpatiënten besteedt in sommige gevallen tot 8 uur per dag aan de verzorging van de patiënten. Deze verzorging veroorzaakt psychologische stress die zich vaak vertaalt in gezondheidskwalen. In die context ontstonden de palliatieve zorgdiensten...

RESONATE over het potentieel van ibrutinib

RESONATE over het potentieel van ibrutinib

  • 13.06.2014

De prognose van patiënten met chronische lymfocytaire leukemie (CLL) of klein lymfocytair lymfoom (SLL) met een korte responstijd, van oudere leeftijd ( > 65 jaar) of drager van del(17p), is ongunstig en de behandelingsopties zijn beperkt, behalve – tot op zekere hoogte – voor ofatumumab...

SELECT: lenvatinib bij jodiumresistente gedifferentieerde schildklierkanker

SELECT: lenvatinib bij jodiumresistente gedifferentieerde schildklierkanker

  • 13.06.2014

Deze schildklierkanker komt het vaakst voor (gemiddeld 85% van de gevallen) en reageert in het algemeen goed op radioactief jodium of een operatie. Voor 5 tot 15% van de gevallen bestond er tot 2013 echter geen enkele behandeling, wat het potentieel van sorafenib benadrukte. Met lenvatinib, een orale tyrosinekinaseremmer die VEGFR1, FGFR 1-4, PFGFR-β, KIT en RET blokkeert, beschikt de medische wereld nu over een tweede wapen.

Chemotherapie en vroege menopauze: het voordeel van gosereline

Chemotherapie en vroege menopauze: het voordeel van gosereline

  • 13.06.2014

Het verlies van ovariële activiteit is een frequente complicatie van chemotherapie, met niet te verwaarlozen psychologische gevolgen voor vrouwen op vruchtbare leeftijd...

REVEL in tweede lijn voor NSCLC

REVEL in tweede lijn voor NSCLC

  • 13.06.2014

Ondanks de doorbraken in de genomica, blijft chemotherapie de keuzebehandeling in de tweede lijn van gemetastaseerd NSCLC. Sinds 10 jaar bleek immers geen enkele behandeling superieur aan de 3 geneesmiddelen die momenteel zijn goedgekeurd. Docetaxel, erlotinib en pemetrexed zijn goed voor een mediane overleving van 7 tot 9 maanden.

Zoledroninezuur: lagere frequentie voor een betere levenskwaliteit?

Zoledroninezuur: lagere frequentie voor een betere levenskwaliteit?

  • 13.06.2014

Patiëntes met borstkanker met botmetastasen maken veel kans op fracturen en compressie of hebben nood aan bestraling of een antalgische operatie...

Recidiverende eierstokkanker: het belang van combinaties

Recidiverende eierstokkanker: het belang van combinaties

  • 13.06.2014

Zowel olaparib, een PARP-remmer, als cediranib, een anti-angiogeen middel, toonden in monotherapie een activiteit aan bij epitheliale eierstokkanker. Omdat preklinische studies een synergisch effect suggereerden, was het logisch om het potentieel van deze combinatie te onderzoeken bij recidiverende platinumgevoelige eierstokkanker.

Heeft een statinebehandeling aan het levenseinde nog zin?

Heeft een statinebehandeling aan het levenseinde nog zin?

  • 13.06.2014

“Intuïtief zijn we allemaal geneigd zijn om ‘nee’ te antwoorden op deze vraag”, zegt Amy Pickar Abernethy (Duke University). “Het betreft immers een chronische behandeling waarvan de resultaten pas na enkele jaren kunnen worden gemeten.” Toch is het antwoord niet zo eensluidend als het lijkt...

Mitsubishi L200: ongeëvenaarde vechtersbaas

Mitsubishi L200: ongeëvenaarde vechtersbaas

  Waar beter kunt u de offroad-capaciteiten van een stoere Japanse pick-up peilen dan op de pistes van de Trans Tunisia 2014 motorraid? De L200 bleek in die omstandigheden het ideale bijstandsvoertuig.

Anencefalie: een hysteroscopisch zicht

Anencefalie: een hysteroscopisch zicht

[1. 3e master Geneeskunde, KU Leuven. 2. ZNA Erasmus-Stuyvenberg, Antwerpen]   Anencefalie is een zeldzame doch bijzonder ernstige manifestatie van een spectrum aan neuralebuisdefecten. Een storing in de sluiting van het rostrale uiteinde van de neurale buis rond dag 25 postovulatoir ligt aan de basis van deze afwijking...   Published ahead of print.

ALTTO: negatief of ‘practice confirming’?

ALTTO: negatief of ‘practice confirming’?

  • 05.06.2014

ALTTO (Adjuvant Lapatinib and/or Trastuzumab Treatment Optimisation), voorgesteld door Edith Perez (Jacksonville) is een adjuvante studie van HER2+ borstkanker die een vergelijking maakte tussen 4 behandelingsarmen...

Borstkanker bij premenopauzale vrouwen: TEXT en SOFT en de voordelen van exemestaan

Borstkanker bij premenopauzale vrouwen: TEXT en SOFT en de voordelen van exemestaan

  • 05.06.2014

De endocriene standaardbehandeling bij premenopauzale vrouwen met hormoonreceptorpositieve borstkanker staat nog niet echt vast. Vandaag stellen we vooral tamoxifen voor als eerstelijnsbehandeling gedurende een periode van 5 jaar, samen met ovariële suppressie bij hoogrisicopatiëntes. In de postmenopauze is de situatie veel duidelijker sinds de komst van de aromatase-inhibitoren. Kunnen we die echter ook voorstellen aan premenopauzale vrouwen bij wie we ovariële suppressie willen doorvoeren?

Gemetastaseerde colorectale kanker: nulmatch tussen bevacizumab en cetuximab in de eerste lijn

Gemetastaseerde colorectale kanker: nulmatch tussen bevacizumab en cetuximab in de eerste lijn

  • 05.06.2014

Er werd lang naar uitgekeken en iedereen praatte erover… Volgens de resultaten van de studie CALBGB/SWOG 80405, die werd gefinancierd door de Amerikaanse gezondheidsautoriteiten, zijn de beide producten gelijkwaardig als eerstelijnsbehandeling van gemetastaseerde colorectale kanker met KRAS wild-type voor de codons 12 en 13.

CHAARTED: combinatie van antiandrogene behandeling met docetaxel nog vóór progressie

CHAARTED: combinatie van antiandrogene behandeling met docetaxel nog vóór progressie

  • 05.06.2014

Sinds 1950  is hormoontherapie de standaardbehandeling van gevorderde prostaatkanker. De CHAARTED-studie (ChemoHormonal therapy versus Androgen Ablation Randomized Trial for Extensive Disease in prostate cancer) kan daar echter verandering in brengen. Deze studie bestudeerde immers de relevantie om chemotherapie, meer bepaald met docetaxel, toe te passen van bij het begin van de androgene deprivatie.

Elevate® anterior en FDA’s veiligheidswaarschuwing... Zijn vaginale meshes echt zo slecht en onveilig?

Elevate® anterior en FDA’s veiligheidswaarschuwing... Zijn vaginale meshes echt zo slecht en onveilig?

Pelvic organ prolapse is een belangrijk probleem in de gezondheidszorg en binnen de urogynaecologie. Het kan een aanzienlijke impact hebben op de levenskwaliteit van een vrouw. 30 tot 50% van de pare vrouwelijke bevolking krijgt ermee te maken tijdens haar leven. Zo’n 2% van de vrouwen zou symptomatisch zijn. Voor cystocoele is anterior repair met natief weefsel (colporaphia anterior) steeds de standaardbehandeling geweest. 40 tot 60% van deze patiëntes recidiveert echter. Bovendien biedt een anterieure colporaphie geen apicale steun, het is een herstel van anterieure defecten op de middellijn (1). Na de goede resultaten die urologen boekten met midurethrale slings voor de behandeling van incontinentie is het dan ook niet verwonderlijk dat in de jaren negentig de eerste technieken voor transvaginale plaatsing van meshes voor behandeling van cystocoele ontwikkeld werden. Een Cochrane review van 2012 bevestigde de goede anatomische en subjectieve resultaten bij het gebruik van transvaginaal geplaatste meshes in het voorste compartiment, met een duidelijke reductie van risico op recidief (2). De veiligheid van de mesh staat echter ter discussie…   Published ahead of print.

Gedreven artsen, op zoek naar “good feelings”

Gedreven artsen, op zoek naar “good feelings”

Wie een huis bouwt zonder over de fundamenten na te denken, zit weldra met een kaartenhuis… Een hoogperformante genees-, heel- en verloskunde vraagt een strategische planning. Na visionair denken met missie en overgave zien we dat de 2de lijn en de 3de lijn clinici zich reorganiseren met behulp van funding, werkkrachten en artsen...   Published ahead of print.

Ipilimumab: een stap vooruit

Ipilimumab: een stap vooruit

  • 03.06.2014

De incidentie van stadium III-melanoom stijgt gestaag (1). Een dergelijk melanoom is moeilijk te behandelen. Chirurgie is mogelijk, maar het relapspercentage na 5 jaar is zeer hoog...

PD-1: de andere weg

PD-1: de andere weg

  • 03.06.2014

Immunotherapeutische geneesmiddelen beogen de tolerantie van het lichaam voor het melanoom te verbreken, zodat het immuunsysteem de tumor gaat vernietigen. PD-1-antagonisten (PD-1 staat voor Programmed cell Death 1), een nieuwe immunotherapeutische strategie, blokkeren een fysiologische rem op het immuunsysteem, te weten de PD-1-receptor. PD-1-receptoren komen voor op het oppervlak van geactiveerde T-lymfocyten en ‘vergrendelen’ de immuunrespons tegen de tumorcellen...

Is een combinatie efficiënter?

Is een combinatie efficiënter?

  • 03.06.2014

Nivolumab is een PD-1-antagonist die in monotherapie actief is gebleken bij een gevorderd melanoom. Nivolumab heeft een ander werkingsmechanisme dan ipilimumab (een CTLA4-antagonist). De vraag rees dan ook of die twee geneesmiddelen geen complementaire effecten zouden hebben...

Prostaatkanker: haast en spoed is zelden goed…

Prostaatkanker: haast en spoed is zelden goed…

  • 02.06.2014

Bij patiënten in klinisch stadium <T3aN0M0 die initieel behandeld werden met chirurgie of radiotherapie en die een biochemisch recidief vertonen, biedt een onmiddellijke hormoontherapie weinig of geen voordeel inzake overleving in vergelijking met een hormoontherapie die ingesteld werd op het moment van klinische progressie of 2 jaar na het optreden van het biochemisch recidief.

Snel NSCLC opsporen: hoeveel kost dat?

Snel NSCLC opsporen: hoeveel kost dat?

  • 02.06.2014

De Amerikaanse NLST (National Lung Screening Trial) werd uitgevoerd bij 53.454 rokers of ex-rokers (≤15 jaar) (voorgeschiedenis van 30 pakjesjaren) tussen 55-74 jaar. Die studie heeft aangetoond dat een jaarlijkse screening-CT-scan met lage stralingsdosis gedurende 3 jaar de sterfte aan longkanker met 30% verlaagde in vergelijking met een klassieke radiografische screening...

Zeldzaam misschien, maar daarom nog niet hopeloos…

Zeldzaam misschien, maar daarom nog niet hopeloos…

  • 02.06.2014

Gepigmenteerde villonodulaire synovitis is een zeldzame tumor van het gewrichtsvlies en de pezen...

NSCLC met T790M-mutatie: de tweede generatie komt eraan

NSCLC met T790M-mutatie: de tweede generatie komt eraan

  • 02.06.2014

Het is nu reeds 10 jaar geleden dat mutaties van het EGFR-gen werden ontdekt bij niet-kleincellige longkanker (NSCLC). Dat heeft geleid tot de ontwikkeling van specifieke tyrosinekinaseremmers. Er treedt echter snel secundaire resistentie op...

Obesitas, premenopauze en borstkanker: het vermaledijde trio

Obesitas, premenopauze en borstkanker: het vermaledijde trio

  • 02.06.2014

Obesitas is een prognostisch ongunstige factor bij vrouwen met borstkanker in een vroeg stadium. Maar het team van Hongchao Pan van de Universiteit van Oxford heeft dat punt verder willen uitspitten...

‘Wait a minute’ of late afklemming van de navelstreng

‘Wait a minute’ of late afklemming van de navelstreng

[1. Dienst Neonatologie, Erasmusziekenhuis, Brussel, ULB. 2. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, Erasmusziekenhuis, Brussel, ULB]   Doel: een stand van zaken schetsen op het vlak van de huidige kennis over het ideale moment om af te navelen na de geboorte van à terme en prematuur geboren baby’s. Methode: systematisch literatuuronderzoek. Conclusies: met uitzondering van enkele specifieke omstandigheden waarin het onmogelijk is of waarin het kind ernstig lijdt, is laat afnavelen aanbevolen voor het welzijn van de baby, zonder complicaties voor de moeder.   Published ahead of print.

Validatie van een algoritme voor axillaire chirurgie bij borstkanker

Validatie van een algoritme voor axillaire chirurgie bij borstkanker

Er bestaat heel wat controverse over de indicaties voor een okselevidement bij patiënten met borstkanker. Een multidisciplinaire groep artsen uit verschillende borstcentra stelde een algoritme voor selectieve axillaire chirurgie op, gebaseerd op de literatuur en eigen klinische ervaring. Hier valideren we dit algoritme op datasets uit twee borstcentra.

Bescherm uw bankgegevens op het internet

Bescherm uw bankgegevens op het internet

Bankgegevens zijn gegeerd bij fraudeurs en ieder van ons is een potentieel doelwit. Vorig jaar steeg het percentage bankfraude via het internet in België met 70%, wat neerkomt op een totaal bedrag van meer dan 5 miljoen euro. Onvoorzichtige en soms goedgelovige consumenten kunnen het slachtoffer worden. Zij denken te maken te hebben met hun bank en delen te goeder trouw hun bankgegevens mee. Enkele dagen later stellen ze dan vast dat er zonder dat ze het wisten geld van hun rekeningen is afgehaald. Wij zetten voor u de meest gebruikte technieken op een rijtje, samen met tips over hoe u fraudeurs buitenspel kunt zetten.

Het lessebo- of displicebo-effect: de verborgen kant van het placebo-effect

Het lessebo- of displicebo-effect: de verborgen kant van het placebo-effect

Tiago Mestre (Movement Disorders Centre, Toronto Western General Hospital, Ontario, Canada) bracht het probleem al ter sprake tijdens het 17th International Congress of Parkinson’s Disease and Movement Disorders dat onlangs plaatsvond: klinische onderzoeken met placebocontrole leiden mogelijk tot een onderschatting van de doeltreffendheid en zelfs tot een diabolisering van het bestudeerde product. Dat komt doordat de patiënten bang zijn dat ze misschien het placebogeneesmiddel krijgen en op die manier niet van de actieve behandeling genieten. Een tijdje geleden werd het onderzoek gepubliceerd in Neurology.

Enorm endometrioom bij een postmenopauzale vrouw

Enorm endometrioom bij een postmenopauzale vrouw

Een vrouw van 71 werd naar onze dienst verwezen met zwerende wonden op het onderste deel van een omvangrijke misvorming vooraan op de buikwand...   Published ahead of print.

Ovarieel fibrosarcoom

Ovarieel fibrosarcoom

[1. Dienst gynaecologie en verloskunde, UZ Gent. 2. Dienst gynaecologie en verloskunde, St-Vincentiusziekenhuis Deinze]   Een 87-jarige vrouw meldt zich aan op de spoedgevallen met anorexie en een opgezet abdomen...   Published ahead of print.

Welke soorten studies voor welke doelstellingen?

Welke soorten studies voor welke doelstellingen?

Studies dienen fundamenteel om antwoorden te vinden op vragen die wetenschappers zich stellen. De vraag bepaalt in grote mate het type studie dat wordt opgezet, en het type studie is op zijn beurt bepalend voor de latere statistische analyses. Een kort overzicht van de verschillende soorten studies.

Zwangerschapsdiabetes… en daarna?

Zwangerschapsdiabetes… en daarna?

Het project ‘Zoet zwanger’ (www.zoetzwanger.be) van de Diabetes Liga vzw is intussen vijf jaar aan de gang. De kern van dit project is dat vrouwen met een voorgeschiedenis van zwangerschapsdiabetes per brief worden aangespoord jaarlijks hun huisarts te raadplegen, om het eventuele ontstaan van diabetes type 2 zo snel mogelijk op te sporen.

Belgian Bone Club: controverses over huidige osteoporosetherapie

Belgian Bone Club: controverses over huidige osteoporosetherapie

Het Clinical Update Symposium van de Belgian Bone Club had dit jaar in het bijzonder aandacht voor veiligheidsvragen over de huidige preventieve en curatieve behandelingen van osteoporose, naast de gunstige effecten ervan. Meer bepaald werd er gefocust op calcium, vitamine D, bisfosfonaten en denosumab. Belgische specialisten ter zake gaven een beeld van de huidige evidentie hierover.   Published ahead of print.

Zuivelproducten en yoghurt: minder of meer consumeren?

Zuivelproducten en yoghurt: minder of meer consumeren?

Onlangs organiseerden de Belgian Bone Club en de Belgische Vennootschap voor Menopauze onder het voorzitterschap van prof. Reginster (ULg) en prof. Rozenberg (ULB-VUB) en met de steun van het Instituut Danone, een symposium waarin internationaal gerenommeerde experts aan de hand van de laatste wetenschappelijk gevalideerde onderzoeken debatteerden over de gezondheidsimplicaties die gepaard gaan met de consumptie van zuivelproducten. Naast de gezondheidsvoordelen van een evenwichtige consumptie van zuivelproducten stond ook de economische impact centraal.

Post-partumbloedingen: geen echte richtlijn, maar toch enkele pistes…

Post-partumbloedingen: geen echte richtlijn, maar toch enkele pistes…

Obstetric Haemorrhage - Session: Massive bleeding - 34th International Symposium on Intensive Care and Emergency Medicine, Brussel, 18-21 maart 2014   Bloedingen zijn de belangrijkste oorzaak van overlijdens na de bevalling. De mechanismen die deze coagulopathieën veroorzaken, zijn in de verloskunde echter nog weinig bekend, temeer omdat ze zich zeer verschillend kunnen uiten en met verschillende iatrogene oorzaken kunnen worden gecombineerd. Daarbij komt dat de diagnosetests niet constant zijn en de beschikbare behandelingen nog hun plaats moeten vinden in het therapeutische algoritme. Wat stellen we voor? Het advies van Beverley Hunt (Londen) in het kader van het jaarlijkse congres van de urgentiegeneeskunde (ISICEM).   Published ahead of print.

En, wat vindt u van mijn wijn?

En, wat vindt u van mijn wijn?

Wat moet je zeggen tegen een wijnbouwer wanneer hij je dit vriendelijk vraagt na een degustatie en zijn wijn echt slecht is?

Een interstitiële zwangerschap na IVF: een case report

Een interstitiële zwangerschap na IVF: een case report

Een interstitiële zwangerschap is een ectopische zwangerschap gelegen in het interstitiële gedeelte van de tuba waar myometrium en tuba samenkomen. De meest gevreesde complicatie is een uterusruptuur. Deze kan voorkomen worden door een vroegtijdige diagnose. Gezien de toename in fertiliteitsbehandelingen, een gekende risicofactor, wordt een relatieve toename van alle ectopische zwangerschappen en dus ook van de interstitiële waargenomen, wat toegenomen waakzaamheid noodzaakt. De diagnose van een interstitiële zwangerschap wordt echografisch gesteld en kan aangevuld worden door MRI. De behandeling kan medicamenteus zijn door middel van methotrexaat (MTX) of heelkundig.   Published ahead of print.

Het Fonds Inbev-Baillet Latour reikt de Prijs voor Klinisch Onderzoek 2014 uit aan prof. Dirk Timmerman (KU Leuven)

Het Fonds Inbev-Baillet Latour reikt de Prijs voor Klinisch Onderzoek 2014 uit aan prof. Dirk Timmerman (KU Leuven)

Om het klinisch onderzoek in België te bevorderen reikt het Fonds InBev-Baillet Latour sinds 2007 de Prijzen voor Klinisch Onderzoek uit aan jonge Belgische onderzoekers, één per landsgedeelte. Dit jaar wordt de prijs langs Nederlandstalige kant toegekend aan Dirk Timmerman (KU Leuven) voor zijn werk ‘Multicentrisch onderzoek van computermodellen voor diagnose van ovariumtumoren’.

Oproep projecten voor de “Well Done – MSD Health Literacy Awards”

Oproep projecten voor de “Well Done – MSD Health Literacy Awards”

Veertien partners uit de Belgische gezondheidssector hebben zich verenigd om iedereen die actief is in de gezondheidssector attent te maken op de problematiek inzake ‘gezondheidswijsheid’. Zij hebben het genoegen de tweede editie aan te kondigen van de “Well Done - MSD Health Literacy Awards”.     De deadline om in te schrijven werd verlengd tot 9 mei 2014 !

Mededeling van Will-Pharma

Mededeling van Will-Pharma

Will-Pharma wenst mee te delen dat zij een vergunning gekregen heeft om Donnafyta Premens®, geregistreerd als geneesmiddel, op de markt te brengen.

Vrouwen voor het eerst met guidelines bedacht

Vrouwen voor het eerst met guidelines bedacht

Al enkele tijd bestaan er gegevens die aantonen dat sommige aandoeningen zich niet op dezelfde manier uiten bij vrouwen als bij mannen. Een besef dat zopas door de American Heart Association (AHA) en de American Stroke Association (ASA) werd geoperationaliseerd, in de vorm van een consensustekst voor de preventie van beroerte bij de vrouw.   Published ahead of print.

Een patiënte met een eileidertumor

Een patiënte met een eileidertumor

[1. Dienst gynaecologie-verloskunde, CHwapi, Tournai. 2. Dienst pathologische ontleedkunde, CHwapi, Tournai]   Primaire eileiderkanker is de zeldzaamste gynaecologische kanker (0,1-1,8% van de gynaecologische kankers) en komt vooral voor bij vrouwen na de menopauze. De diagnose wordt zelden preoperatief gesteld omdat de klinische tekenen niet kenmerkend zijn (vochtverlies, metrorragie, bekkenpijn). Vaak wordt de diagnose tijdens een operatie gesteld op grond van het macroscopische beeld van de eileider (de eileider is vergroot, langwerpig, opgespannen en de wand is soms bezaaid met tumorale korrels) of tijdens een histologisch onderzoek. Gemiddeld zien gynaecologen in hun hele carrière hooguit één geval van eileiderkanker (1). Dat verklaart waarom de kliniek en/of de radiologie van eileiderkanker niet goed bekend zijn. Een volledige chirurgische staging is noodzakelijk voor een goede behandeling. Het therapeutische beleid is hetzelfde als bij invasieve epitheliale ovariumkanker (2).   Published ahead of print.

Baarmoederafwijkingen: casus van een uterus didelphys met blinde hemivagina

Baarmoederafwijkingen: casus van een uterus didelphys met blinde hemivagina

[1. Assistent in opleiding Gynaecologie-Verloskunde, UCL. 2. Dienst Gynaecologie-Verloskunde, St-Michielskliniek, Etterbeek]   Reden voor consultatie: zwangerschapswens en secundaire amenorroe sinds stopzetting van de orale anticonceptie 5 maanden geleden. Ze nam sinds 7 jaar een combinatiepil (EE 0,03mg + desogestrel 0,15mg) waarmee haar menstruatiecyclus regelmatig was. Geen andere bijzondere klachten...   Published ahead of print.

Maar wat betekent nu eigenlijk die ‘p’?

Maar wat betekent nu eigenlijk die ‘p’?

Aan de hand van een concreet voorbeeld schetsen we in dit eerste methodologische dossier over de biostatistiek de begrippen ‘p-value’ en ‘statistische significantie’.   Published ahead of print.

Het is nooit te laat om (goed) te leren lezen…

Het is nooit te laat om (goed) te leren lezen…

Een kritische lezing van een verslag van een therapeutische proef houdt in dat we de betrouwbaarheid en relevantie van de resultaten evalueren voordat we ze eventueel zullen gebruiken. In fine moet een clinicus weten of de resultaten in kwestie een bijsturing van zijn praktijk rechtvaardigen. Maar kritisch lezen betekent ook dat we een aantal zaken moeten begrijpen die verband houden met statistiek en methodologie. Dingen die soms ingewikkelder lijken dan ze werkelijk zijn. We proberen ons nader te verklaren.

De atypische lipomateuze tumor: een zeldzame vorm van primaire borstkanker

De atypische lipomateuze tumor: een zeldzame vorm van primaire borstkanker

[1. Dienst gynaecologie en verloskunde, UVC Brugmann, ULB-VUB, Brussel; 2. Dienst anatomopathologie, UVC Brugmann, ULB-VUB, Brussel]   Een 81-jarige man presenteert zich eind december op de spoedgevallendienst na een val thuis. Naast een heupfractuur, ontdekt men bij klinisch onderzoek een enorme massa ter hoogte van de linkerborst...   Published ahead of print.

Bevacizumab verbetert overleving bij gevorderde cervixkanker

Bevacizumab verbetert overleving bij gevorderde cervixkanker

Toevoegen van bevacizumab aan combinatiechemotherapie bij patiënten met recidiverende, persisterende of gemetastaseerde cervixkanker verlengt de mediane overleving met 3,7 maanden. Dat suggereert een gerandomiseerde studie die het New England Journal of Medicine publiceert.

Borstkanker: volledige pathologische respons na neoaduvante chemotherapie voorspellend voor betere overleving

Borstkanker: volledige pathologische respons na neoaduvante chemotherapie voorspellend voor betere overleving

Volledige pathologische respons na neoadjuvante chemotherapie bij borstkanker, gedefinieerd als ypT0 ypN0 of ypT0/is ypN0, gaat gepaard met een betere overleving. De prognostische waarde is het grootst in geval van agressieve tumorsubtypes. Dat schrijven onderzoekers in The Lancet.

BMW i3 REX: opmerkelijk!

BMW i3 REX: opmerkelijk!

  De i3, de eerste ‘full electric’ BMW, is niet alleen een technologisch pareltje, maar ook een voertuig dat over een aantal stevige argumenten beschikt om een steeds ruimer publiek over de streep te trekken. Dat geldt zeker voor de REX-uitvoering, die  een ruimere autonomie biedt en daardoor de vrees voor een lege tank weer wat kleiner maakt…

Het potentieel van stamcellen bij anoxische en ischemische encefalopathie bij pasgeborenen

Het potentieel van stamcellen bij anoxische en ischemische encefalopathie bij pasgeborenen

[1. Assistent pediatrie, CHU de Liège, ULg. 2. Professor en diensthoofd pediatrie, CHU de Liège, ULg. 3. Professor pediatrie, ULg, CHU de Liège, ULg]   Hersenletsels bij kinderen treden vooral op tijdens de perinatale periode en kunnen ernstige morbiditeit op lange termijn veroorzaken, met belangrijke sensibele en motorische uitvalsverschijnselen en achterstand van de cognitieve functies. Er bestaat nog geen in opzet curatieve behandeling. In verschillende diermodellen is aangetoond dat transplantatie van stamcellen weefselherstel en een significant functioneel herstel bewerkstelligt. Dat biedt dan ook nieuwe hoop. In dit artikel vatten we de verschillende studies met stamcellen samen en bespreken we het potentieel van stamcellen bij perinatale hersenletsels.   Published ahead of print.

Op de helling van Saint-Saphorin

Op de helling van Saint-Saphorin

Tegen de mooie helling van het meer, op oude terrassen ondersteund door 400 kilometer lange scheidingsmuurtjes, schittert de wijngaard van Lavaux in het kalme, maar soms ook wel onrustige water van het meer van Léman. Dit lofwerk van meer dan tienduizend terrassen, een vijftigtal niveaus diep, strekt zich uit over een dertigtal kilometers.

Oncogenen bij niet-kleincellige longkanker

Oncogenen bij niet-kleincellige longkanker

  • 26.03.2014

Het KRAS-eiwit regelt de celcyclus, met name via de signalisatiewegen RAF/MEK/ERK++ en Pi3K/AKT/mTOR. Het KRAS-eiwit kan worden ontregeld door activering van tyrosinekinasereceptoren (EGFR) of mutaties van het KRAS-gen...

De toekomst van gemetastaseerde borstkanker

De toekomst van gemetastaseerde borstkanker

  • 26.03.2014

In 2012 werd wereldwijd bij 1,67 miljoen vrouwen een diagnose van borstkanker gesteld en zijn 522.000 vrouwen aan de ziekte gestorven. Borstkanker is dan ook een groot probleem, ook al omdat de diagnose in bijna 25% van de gevallen wordt gesteld in een stadium van metastasering of progressie...

Behandelen volgens het genoom bij diverse tumoren

Behandelen volgens het genoom bij diverse tumoren

  • 26.03.2014

“Dankzij de identificatie van kandidaat-genen werden nieuwe moleculaire targets gevalideerd. Dat kan echter maar nuttig zijn als je biomarkers kan bepalen om de respons te optimaliseren”, onderstreepte Paul Workman (Institute of Cancer Research, Londen).

AURORA, ‘the BIG experience’ bij borstkanker

AURORA, ‘the BIG experience’ bij borstkanker

  • 26.03.2014

“De Breast International Group (BIG) is het grootste platform voor borstkanker”, zei Martine Piccart (Bordet Instituut). Het heeft tal van zeer belangrijke studies uitgevoerd zoals HERA, ALTTO, APHINITY…

Is screening voor Chlamydia trachomatis in de subfertiliteitsdiagnostiek nuttig?

Is screening voor Chlamydia trachomatis in de subfertiliteitsdiagnostiek nuttig?

[1. Leuvens Universitair Fertiliteitscentrum, Dienst Gynaecologie-Verloskunde, UZ Leuven. 2. Dienst Laboratoriumgeneeskunde, UZ Leuven]   Veertien percent van de subfertiliteit bij vrouwen is het gevolg van ondoorgankelijkheid van de tubae, voornamelijk ten gevolge van postinfectieuze beschadiging van het tubair epitheel. Het merendeel van deze tubaire-factor-subfertiliteit wordt veroorzaakt door recidiverende of persisterende infecties met Chlamydia trachomatis waarbij antistoffen tegen Chlamydia − heatshockproteïnen − worden geproduceerd die vervolgens leiden tot een auto-immune ontstekingsreactie en secundair tot littekenvorming ter hoogte van het tubair epitheel. Het opsporen van antistoffen tegen Chlamydia trachomatis kan gebruikt worden als een eerste indicator van de mogelijke aanwezigheid van tubaire beschadiging. Vervolgens is een diagnostische laparoscopie de meest sensitieve test om bij een subfertiele vrouw met Chlamydia trachomatis-antistoffen de aan- of afwezigheid en de ernst van tubaire beschadiging na te gaan. Daarnaast wordt geadviseerd om bij alle vrouwen die een instrumenteel onderzoek van de uterus dienen te ondergaan, een screeningstest onder de vorm van een antistoftest voor Chlamydia trachomatis uit te voeren, of indien dit niet gebeurd zou zijn, hen profylactisch te behandelen met antibiotica tegen Chlamydia trachomatis. Bij afwezigheid van Chlamydia trachomatis-antistoffen zijn hysterosalpingografie, hysterosalpingo-contrast-sonografie of  hysterosalpingo-foam-sonografie voldoende en evenwaardig om een tubaire obstructie uit te sluiten.   Published ahead of print.

Adnexieel fibroom

Adnexieel fibroom

Een 27-jarige nulligravida wordt doorgestuurd naar aanleiding van een ruimte-innemende ovaalvormige soliede structuur aan de linkerzijde van de uterus...   Published ahead of print.

Ovariële torsie op een normale eierstok op 20 weken zwangerschap

Ovariële torsie op een normale eierstok op 20 weken zwangerschap

Een 30-jarige vrouw, G1P0, zonder medisch-chirurgische antecedenten, meldt zich op de spoeddienst met hevige pijn rechts in de onderbuik (fossa iliaca dextra)...   Published ahead of print.

Ongewoon nodulair letsel van de eileider

Ongewoon nodulair letsel van de eileider

Een 36-jarige vrouw met menometrorragieën en een kinderwens komt op spreekuur wegens secundaire onvruchtbaarheid sinds 1 jaar. De patiënte is G3P1; ze is via normale weg bevallen in 2009 en heeft 2 keer een aspiratie/curettage ondergaan wegens een vroege miskraam. Ze heeft ooit een laparoscopie ondergaan wegens salpingitis...

Obesitas beïnvloedt pCR na neoadjuvante chemotherapie

Obesitas beïnvloedt pCR na neoadjuvante chemotherapie

  • 04.03.2014

Een studie uit Leuven (M. Vanoppen) stelde dat obese patiënten (BMI ≥ 30) in absolute nummers uitgedrukt een lagere pCR bereiken (ypT0/is ypN0) na neoadjuvante chemotherapie. Deze bevinding was onafhankelijk van het borstkankersubtype...

Het belang van carboplatine bij drievoudig negatieve borstkanker

Het belang van carboplatine bij drievoudig negatieve borstkanker

  • 04.03.2014

Eerder waren er al data van de German Breast Group (GEPAR SIXTO, ASCO 2013) die erop wezen dat toevoeging van carboplatine aan een neoadjuvant standaardchemotherapieschema de pCR-kans bij drievoudig negatieve borstkanker verhoogt...

Uitbreiding van euthanasie: open brief van 160 kinderartsen

Uitbreiding van euthanasie: open brief van 160 kinderartsen

Met de stemming in de plenaire vergadering van de Kamer inzake het wetsvoorstel dat euthanasie wil uitbreiden, ondertekenden 160 kinderartsen een open brief...

Aspartaam niet langer de baarlijke duivel

Aspartaam niet langer de baarlijke duivel

Aspartaam en zijn afgeleide producten kunnen zonder gevaar door iedereen geconsumeerd worden, inclusief borelingen, kinderen en zwangere vrouwen...

Borstkanker na hormonale infertiliteitstherapie (HIT)

Borstkanker na hormonale infertiliteitstherapie (HIT)

  • 24.02.2014

Er is in de literatuur geen eenduidige evidentie voor de associatie van HIT en borstkankerrisico. Gennari et al. hebben een meta-analyse van 19 beschikbare populatie-gebaseerde studies uitgevoerd waarin elk type HIT  (clomifeencitraat, gonadotrofineanalogen en ivf) geïncludeerd werd.

Artralgie met aromatase-inhibitoren vermindert met beweging: HOPE-studie

Artralgie met aromatase-inhibitoren vermindert met beweging: HOPE-studie

  • 24.02.2014

Meer dan 50% van onze patiënten die een aromatase-inhibitor innemen, meldt artralgie, de voornaamste reden voor verminderde therapietrouw en therapieonderbreking...

Belang van tumor infiltrating lymphocytes (TIL)

Belang van tumor infiltrating lymphocytes (TIL)

  • 24.02.2014

Sedert het begin van de jaren 90 rapporteerde men bij borstkanker het gunstig prognostisch effect van de peritumorale aanwezigheid van een efficiënt antitumoraal afweermechanisme...

Adjuvante chemotherapie: geen nut van 5-fluoro-uracil (F) met de associatie anthracycline-cyclofosfamide (AC) en tweewekelijks beter dan driewekelijks

Adjuvante chemotherapie: geen nut van 5-fluoro-uracil (F) met de associatie anthracycline-cyclofosfamide (AC) en tweewekelijks beter dan driewekelijks

  • 20.02.2014

De klassieke adjuvante chemotherapieschema’s met een anthracycline zijn steeds geassocieerd met cyclofosfamide en frequent met 5-fluoro-uracil (5FU) (AC/EC of FEC/FAC)...

Halvering van postmenopauzale ER-positieve borstkanker met vijf jaar anastrozol bij hoog risico

Halvering van postmenopauzale ER-positieve borstkanker met vijf jaar anastrozol bij hoog risico

  • 20.02.2014

Deze studie, besproken door Jack Cuzick (UK), bevestigt dat orale aromatase-inhibitoren beschermen tegen het ontstaan van ER-positieve borstkanker.

Adjuvante behandeling met bisfosfonaten en recidief of mortaliteit na borstkanker

Adjuvante behandeling met bisfosfonaten en recidief of mortaliteit na borstkanker

  • 20.02.2014

Er is heel wat controverse over het nut van botversterkers als adjuvante behandeling bij borstkanker. Tegenstrijdige resultaten van de verschillende studies die onderling moeilijk te vergelijken zijn, maken het moeilijk om tot bruikbare conclusies te komen. Daarom is er nu nog geen indicatie voor deze preventieve strategie...

Borstheelkunde in de gemetastaseerde setting heeft geen zin

Borstheelkunde in de gemetastaseerde setting heeft geen zin

  • 20.02.2014

Gerandomiseerd onderzoek uit India, gepresenteerd door Rajendra Badwe, bij 350 vrouwen met primair metastatische borstkanker en objectieve tumorrespons na zes kuren chemotherapie, toonde na gemiddeld 17 maanden een 82% betere lokale controle...

Combinatie van lapatinib met trastuzumab bij HER2-positieve borstkanker is beter

Combinatie van lapatinib met trastuzumab bij HER2-positieve borstkanker is beter

  • 20.02.2014

‘Dual blockade’ van HER2 met lapatinib en trastuzumab in neoadjuvante setting en deels in combinatie met 12 keer wekelijks paclitaxel 80mg/m² verhoogt de kans op complete pathologische remissie (pCR = afwezigheid van invasieve tumorale cellen in borst/axilla) ten opzichte van elk product (lapatinib of trastuzumab) apart...

Fiat 500L Trekking & Living: lang of hoog?

Fiat 500L Trekking & Living: lang of hoog?

Fiat breidt zijn eigen 500-familie uit en denkt daarbij ook aan de kroostrijke gezinnen die binnenkort met een van de nieuwe modellen op stap kunnen gaan. De 500L vormt immers een volwaardig alternatief voor een gezinswagen. Van de grote 500 is sinds kort een versie verkrijgbaar met een maximale leefruimte (Living) en een met een stoere look (Trekking).

Radiotherapie bij borstkanker: post- versus intraoperatief

Radiotherapie bij borstkanker: post- versus intraoperatief

Eenmalige gerichte intraoperatieve radiotherapie volgend op lumpectomie kan een alternatief zijn voor postoperatieve externe beamradiotherapie bij zorgvuldig geselecteerde vrouwen met borstkanker. Dat suggereren de bevindingen uit de TARGIT-A-studie die The Lancet publiceerde.

Niet nagekomen afspraken: hoe laat u zich vergoeden?

Niet nagekomen afspraken: hoe laat u zich vergoeden?

Het aantal gevallen waarbij patiënten zonder tijdig te verwittigen een afspraak ‘vergeten’, blijft stijgen. Hier is sprake van schade, wat logischerwijze recht kan geven op schadevergoeding. Tot zover de theorie, want de praktijk blijkt iets minder evident.

Anastrozol voor postmenopauzale borstkankerpreventie?

Anastrozol voor postmenopauzale borstkankerpreventie?

Anastrozol vermindert effectief de incidentie van borstkanker bij postmenopauzale vrouwen met een hoog borstkankerrisico. Deze bevindingen, uit een internationale, dubbelblinde, gerandomiseerde, placebogecontroleerde studie, ondersteunen het gebruik van deze medicatie in deze populatie. Dat schrijven de auteurs in The Lancet.

HPV-gebaseerde screening en preventie invasief cervixcarcinoom

HPV-gebaseerde screening en preventie invasief cervixcarcinoom

Humaan papillomavirus (HPV)-gebaseerde screening biedt 60-70% meer bescherming tegen invasief cervixcarcinoom dan cytologie. Bevindingen uit grootschalige gerandomiseerde studies pleiten voor een screening vanaf de leeftijd van 30 jaar, met een screeninginterval van telkens vijf jaar.

Obesitas, menopauze en metabool syndroom

Obesitas, menopauze en metabool syndroom

Congres van de Europese Vereniging voor Gynaecologie   Het fenotype van het polycystisch ovariumsyndroom (PCOS) in de menopauze is slecht gedefinieerd. Dat is logisch aangezien de aanwezigheid van een polycystische eierstok na de menopauze geen enkele zin heeft. Vrouwen met antecedenten van PCOS hebben wel vaker dan andere vrouwen last van obesitas, diabetes of een cardiovasculaire ziekte na de menopauze. Ze blijken ook een hoger risico te lopen op een cerebrovasculair of cardiovasculair accident (1). We weten bovendien dat cardiovasculaire ziekten de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen zijn…   Published ahead of print.

Het premenstruele dysfore syndroom, een aparte entiteit op het raakvlak tussen psychiatrie en endocrinologie

Het premenstruele dysfore syndroom, een aparte entiteit op het raakvlak tussen psychiatrie en endocrinologie

De DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders), de diagnostische bijbel van de psychiatrie, erkent het bestaan van een premenstrueel dysfoor syndroom, dat getuigt van een verband tussen de menstruatie, de hersenen en het gedrag, schrijft Neill Epperson (Philadelphia)...

Welk effect heeft een hormonale substitutietherapie op het metaboolsyndroom bij postmenopauzale vrouwen?

Welk effect heeft een hormonale substitutietherapie op het metaboolsyndroom bij postmenopauzale vrouwen?

Meerdere studies hebben aangetoond dat een hormonale substitutietherapie een beperkt effect heeft op het metaboolsyndroom: de gewichtstoename is minder groot met een hormonale substitutietherapie dan met een placebo...

De oudste wijngaard ter wereld!

De oudste wijngaard ter wereld!

Totdat het tegendeel bewezen is, heb ik dinsdag de oudste wijngaard ter wereld gezien. Ik bezocht de Tramonti-vallei, nabij Amalfi. Daar ligt deze verheven parel verscholen, in een groen juwelenkistje. Het gehucht is voorbestemd: het heet Vigna Paradiso...

Defecten van de neurale buis: naar aanleiding van een geval

Defecten van de neurale buis: naar aanleiding van een geval

[Dienst Gynaecologie-Verloskunde, Grand Hôpital de Charleroi, UCL]   De incidentie van misvormingen van de neurale buis wordt geraamd op 1/1.000 geboortes. We presenteren een geval van multipele defecten van de neurale buis (posterior encefalokèle en spina bifida occulta) en daarna geven we een kort overzicht van de embryologie van de neurale buis en van de verschillende misvormingen van de neurale buis. We nemen de verschillende risicofactoren door. De bekendste zijn foliumzuurtekort en afwijkingen van het foliumzuurmetabolisme. Vervolgens hebben we het over de screening en de echografische diagnose. Tot slot bespreken we de toekomstperspectieven in verband met afwijkingen van de wervelkolom.   Published ahead of print.

Algemene diabetesscreening aanbevolen voor alle zwangere vrouwen

Algemene diabetesscreening aanbevolen voor alle zwangere vrouwen

De Amerikaanse Endocrine Society beveelt in haar nieuwe richtlijnen aan alle zwangere vrouwen voor het einde van de 13e week van de zwangerschap systematisch te screenen op diabetes. Enkel vrouwen bij wie al diabetes is vastgesteld en die worden behandeld, komen niet in aanmerking.

De zwangerschap: een miskende vaataandoening?

De zwangerschap: een miskende vaataandoening?

Vooraf bestaande cardiovasculaire aandoeningen bij zwangere vrouwen zijn in Europa de belangrijkste oorzaak van overlijden geworden tijdens de zwangerschap. Dat is in het bijzonder te wijten aan het feit dat de leeftijd waarop een vrouw haar eerste zwangerschap heeft, voortdurend stijgt. Andere aandoeningen houden dan weer rechtstreeks verband met de zwangerschap. Voorbeelden daarvan zijn peripartumcardiomyopathie en bepaalde hartritmestoornissen. Een artikel naar aanleiding van een sessie over de verbanden tussen het hart en de zwangerschap op het jaarlijkse congres van de Europese Vereniging voor Cardiologie (ESC).   Published ahead of print.

Zalutumumab voor plaveiselcelcarcinoom van hoofd of hals

Zalutumumab voor plaveiselcelcarcinoom van hoofd of hals

  • 26.12.2013

Jesper Eriksen (Odense, Denemarken) heeft de bevindingen van de DAHANCA 19-studie wereldkundig gemaakt. In deze fase 3-studie gaf toevoeging van de EGFR-remmer zalutumumab aan radiotherapie geen bijkomend voordeel bij patiënten met plaveiselcelcarcinoom van hoofd of hals.

Cediranib voor gerecidiveerde ovariumkanker in de ICON6-studie

Cediranib voor gerecidiveerde ovariumkanker in de ICON6-studie

  • 26.12.2013

Jonathan Ledermann (London, VK) heeft de resultaten voorgesteld van een fase 3-studie waarin chemotherapie al dan niet met de VEGFR2-remmer cediranib werd gegeven voor platinumgevoelige, gerecidiveerde ovariumkanker.

Adjuvant zoledronaat bij borstkanker in een vroeg stadium

Adjuvant zoledronaat bij borstkanker in een vroeg stadium

  • 26.12.2013

Robert Coleman (Sheffield, VK) heeft de eindresultaten van de AZURE - BIG 01/04-studie bekendgemaakt. In die studie kregen 3.360 borstkankerpatiënten in stadium II/III standaardtherapie met of zonder 5 jaar zoledronaat.

Jaen, zelden alleen…

Jaen, zelden alleen…

  Jaen. Het klinkt als ‘joyau’ (juweel), de ‘koningin’ van de Dão volgens de lokale bevolking. In het Frans, een taal waarin het geslacht van de vruchten niet voor de hand ligt, wordt deze druivensoort ‘koning’ genoemd.  

Over houten speculaasvormen, Sinterklaas en de magische wereld van kinderen

Over houten speculaasvormen, Sinterklaas en de magische wereld van kinderen

Speculaas is een traditioneel koekje dat kruiden bevat: 'species' in het Latijn, vandaar zijn naam. Het belangrijkste kruid is kaneel, maar soms wordt er ook gember, muskaatnoot, witte peper, kruidnagel en kardemom aan toegevoegd. Zijn bruine kleur en korrelige structuur heeft het koekje te danken aan de bruine suiker (gekristalliseerd sap van suikerriet) en de basterdsuiker (suiker gewonnen uit suikerbieten)...   Published ahead of print.

Diagnose van wervelfracturen: nodig, nuttig of overbodig?

Diagnose van wervelfracturen: nodig, nuttig of overbodig?

Wervelfracturen (met of zonder acute pijnepisode), verminderen de levenskwaliteit en zijn geassocieerd met een verhoogde mortaliteit. Bovendien zijn hun aanwezigheid, het aantal en de ernst voorspellers van het fractuurrisico, onafhankelijk van de botmineraaldichtheid (BMD). Wervelbreuken die spontaan of na een minimaal trauma optreden, zijn dan ook een uiting van verminderde botkwaliteit. Ze zijn een indicatie voor het starten van fractuurpreventie...   Published ahead of print.

Voordelen en nadelen van longkankerscreening met CT

Voordelen en nadelen van longkankerscreening met CT

  • 18.12.2013

Harry de Koning (Rotterdam) en medewerkers van de CISNET-longgroep hebben evidentie gebruikt uit de twee grootste gerandomiseerde studies over longkankerscreening, om er de voor- en nadelen van screening uit af te leiden...

Dosering bepalen van nieuwe doelgerichte medicijnen

Dosering bepalen van nieuwe doelgerichte medicijnen

  • 18.12.2013

Jean-Charles Soria (Villejuif, Frankrijk) heeft de bevindingen besproken van een EORTC-studie, de DLT-TARGETT-studie, over dosering en bepaling van dosisbeperkende toxiciteit van doelgerichte geneesmiddelen...

Tumorsuppressors in primaire tumoren

Tumorsuppressors in primaire tumoren

  • 18.12.2013

Peter Van Loo (Cambridge & Leuven) heeft systematisch gescreend naar homozygote deleties in 2.137 primaire tumoren en vond op die manier 24 kandidaten voor nieuwe tumorsuppressors...

Oestrogeen plus medroxyprogesteron in de WHI-studie en endometriumkanker

Oestrogeen plus medroxyprogesteron in de WHI-studie en endometriumkanker

  • 18.12.2013

Rowan Chlebowski (Los Angeles) heeft nagekeken of de combinatie van oestrogeen en medroxyprogesteron als hormonale substitutie na de menopauze een invloed heeft op incidentie van endometriumkanker.

Beeldvorming bij fertiliteitspatiënten

Beeldvorming bij fertiliteitspatiënten

VVOG-Jaarcongres, Genk, oktober 2013 – Sessie VWRG   We kregen in Genk een mooi overzicht van de verschillende beeldvormingsmodaliteiten die nuttig zijn binnen de vruchtbaarheidsproblematiek. Hieronder een schets van de uiteenzettingen.   Published ahead of print.

De vrouwelijke bips in de kunst, van de middeleeuwen tot vandaag

De vrouwelijke bips in de kunst, van de middeleeuwen tot vandaag

In het eerste deel kwam de vrouwelijke bips al danig aan bod, meer specifiek ging het om de venusbeeldjes uit de prehistorie, steatopygie bij bepaalde archetypische volkeren en de representatie van de vrouw ten tijde van het oude Egypte, Griekenland en het Romeinse Rijk. Dit tweede deel belicht de vrouwelijke bips uit de middeleeuwen, in de renaissance, ten tijde van de 18e- en 19e-eeuwse schilders, en bespreekt ten slotte hoe de vrouw door de moderne kunst in beeld wordt gebracht.

Seks en de morele plicht tot HPV-vaccinatie

Seks en de morele plicht tot HPV-vaccinatie

[Centre for Health Economics Research & Modelling Infectious Diseases (CHERMID), Vaccine & Infectious Disease Institute (VAXINFECTIO), Faculty of Medicine & Health Sciences, University of Antwerp; Centre for Economics and Ethics, Institute of Philosophy, University of Leuven]   Het humaan papillomavirus (HPV) is één van de meest voorkomende seksueel overdraagbare virussen. Het is erg besmettelijk en kan overgedragen worden door één seksueel contact. Men schat dat 70% tot 80% van de seksueel actieve bevolking op een bepaald moment in hun leven drager wordt van het virus...   Published ahead of print.

Terugblik op een jaar van intensieve beroepsbelangenverdediging

Terugblik op een jaar van intensieve beroepsbelangenverdediging

VVOG-Jaarcongres, Genk, oktober 2013 – Sessie beroepsbelangen   Wanneer we terugblikken op 2013 in het kader van de beroepsbelangenverdediging gynaecologie-verloskunde, dan stellen we meteen vast dat de prioriteiten op het einde van 2012 voor een groot stuk zijn gerealiseerd. Dit is slechts mogelijk geweest dankzij de inzet van alle collega’s die zowel in de raad van bestuur als in de beroepsbelangencommissie van de VVOG intensief hebben gewerkt om de vele dossiers een zo gunstig mogelijke outcome te bezorgen...   Published ahead of print.

Orale anticonceptiva van de 3e en de 4e generatie: PRAC geeft positief advies

Orale anticonceptiva van de 3e en de 4e generatie: PRAC geeft positief advies

Het PRAC (Pharmacovigilance Risk Assessment Committee) van het Europese Geneesmiddelenbureau (EMA – European Medicines Agency) heeft het risico op veneuze trombo-embolie (VTE) met gecombineerde orale anticonceptiva (COC’s) opnieuw geanalyseerd en concludeerde dat de gunstige effecten van COC’s bij het voorkomen van een ongewenste zwangerschap nog altijd opwegen tegen de risico’s.

Vaccineren is de boodschap!

Vaccineren is de boodschap!

Een jonge vrouw, 22 jaar, presenteerde zich op de consultatie met de klacht van vulvodynie...   Published ahead of print.

Naar een meer patiëntgerichte ontwikkeling van kankermedicijnen

Naar een meer patiëntgerichte ontwikkeling van kankermedicijnen

Het nauwer betrekken van patiënten bij het opzetten van wetenschappelijk onderzoek en geneesmiddelenontwikkeling is een nieuwe trend die ook in de oncologie waardevol zal zijn. Zo meent Ethan Basch (oncoloog, University of North Carolina, US) in een opiniestuk in het New England Journal of Medicine.

Vijf jaar langer werken voor minder centen

Vijf jaar langer werken voor minder centen

Het optrekken van de taks op de liquidatiebonus van 10 naar 25% heeft nogal wat perverse effecten. Indien u nu niets doet, is het mogelijk dat u vijf jaar langer werkt via uw vennootschap en bij vereffening toch minder geld overhoudt dan wanneer u onmiddellijk zou liquideren!       Van links naar rechts: Ortwin Boone (Bank Van Breda), Samuel Vanthienen (advocatenkantoor Victor Dauginet) en Geert Verrijken (De Specialist) die het debat modereerde.

Behoud van fertiliteit bij een prepuberale jongen: de uitdaging blijft nog steeds bestaan

Behoud van fertiliteit bij een prepuberale jongen: de uitdaging blijft nog steeds bestaan

Oncologische behandelingen zorgen er in geval van kanker bij kinderen voor dat de overleving toeneemt. Hierdoor wordt de vraag naar het behoud van de fertiliteit steeds nijpender...

St Gallen 2013 over primaire behandeling vroege borstkanker

St Gallen 2013 over primaire behandeling vroege borstkanker

De Annals of Oncology publiceren de hoogtepunten uit de St Gallen International Expert Consensus 2013 inzake de lokale en regionale behandeling van vroege borstkanker.

Status van het TP53-gen en cetuximab bij rectumkanker

Status van het TP53-gen en cetuximab bij rectumkanker

  • 29.10.2013

Francesco Sclafani (Royal Marsden Hospital, UK) heeft resultaten bekendgemaakt van de EXPERT-C-studie die cetuximab uittestte bij lokaal gevorderde rectumkanker met hoog risico. Hij had in het bijzonder aandacht voor de invloed van het TP53-gen of het effect van behandeling met cetuximab...

Klonale evolutie in hersenmetastasen en primaire tumoren

Klonale evolutie in hersenmetastasen en primaire tumoren

  • 29.10.2013

Priscilla Brastianos (Harvard, Boston) heeft nagegaan of hersenmetastasen genetisch verschillend zijn van de primaire tumor die er aan de basis van lag. Ze kon vaststellen dat dit inderdaad het geval is, en dat er in elke tumor en metastase een genetisch vertakte evolutie plaatsvindt.

Een vaccin dat antisense-gen van TGF-β tot expressie brengt… waarom niet? Maar bij wie?

Een vaccin dat antisense-gen van TGF-β tot expressie brengt… waarom niet? Maar bij wie?

  • 23.10.2013

De meeste tumoren gebruiken TGF-β om te ontsnappen aan het immuunsysteem. Vaccins gemaakt van genetisch gemodificeerde tumorcellen kunnen een immunologische reactie forceren om de tumorcellen te vernietigen.

PD-L1: een nieuwe, veelbelovende target bij patiënten met een gevorderd NSCLC

PD-L1: een nieuwe, veelbelovende target bij patiënten met een gevorderd NSCLC

  • 23.10.2013

Kankercellen kunnen specifieke antigenen tot expressie brengen die worden opgewekt door bepaalde mutaties. Deze antigenen kunnen vervolgens een immunologische reactie opwekken. Door overproductie van PD-L1 (programmed cell death 1 ligand 1), een transmembraneus eiwit, in de micro-omgeving kunnen de kankercellen ontsnappen aan destructie door de T-cellen. Zowel remming van PD-1 of diens ligand, als remming van de interactie tussen PD-L1 en het eiwit B7.1 zouden de antitumorale activiteit van de T-cellen kunnen herstellen.

Waar zijn we met codon 13?

Waar zijn we met codon 13?

  • 23.10.2013

Kunnen mutaties van het KRAS-gen chemoresistentie voorspellen in geval van een gevorderd NSCLC? Franse en Italiaanse vorsers hebben onder de leiding van Marianna Macerelli (Udine en Villejuif) een retrospectieve studie uitgevoerd bij patiënten met een NSCLC stadium IIIB-IV die tussen juni 2009 en juni 2012 aan het Institut Gustave-Roussy werden gemonitord. De patiënten waarvan de gegevens over KRAS- en EGFR-mutaties bekend waren, kregen een behandeling met een platinazout.

Niet-kleincellige longkanker: MEK viseren

Niet-kleincellige longkanker: MEK viseren

  • 23.10.2013

The Revolution in Personalized Healthcare: towards Improved Outcomes in Oncology. Satellietsymposium door de firma AstraZeneca in het kader van het European Cancer Congress (Amsterdam, 27 september 2013)   Longkanker is geen eenvoudige kanker, zeker niet indien er metastasen zijn. Met de ontwikkeling van geneesmiddelen die niet langer gebaseerd zijn op de histologie van de tumor, maar op een moleculaire selectie, komt daar mogelijk verandering in. Het aantal therapeutische opties voor patiënten met een gevorderde niet-kleincellige longkanker is de laatste tien jaar flink toegenomen, maar toch blijft de prognose slecht. Het is daarom noodzakelijk dat er gezocht wordt naar andere behandelingen. Met deze evolutie in gedachten, moeten er verdere ontwikkelingen gebeuren. Een samenvatting van de presentatie van Frances Shepherd (Toronto). NS Approval ID 77816 Revision date 10/2013

Ontsnappen aan resistentie tegen EGFR-TKI

Ontsnappen aan resistentie tegen EGFR-TKI

  • 23.10.2013

Tyrosinekinaseremmers van EGFR worden aanbevolen als eerstelijnstherapie bij patiënten met een NSCLC met een gemuteerd EGFR-gen. De meeste patiënten ontwikkelen echter resistentie na 10-11 maanden. Bij 60% van die patiënten wordt een tweede mutatie teruggevonden, meer bepaald de mutatie T790M...

Dosering van PSA na 70 jaar: meer kwaad dan goed

Dosering van PSA na 70 jaar: meer kwaad dan goed

  • 02.10.2013

De ERSPC (European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer) suggereerde dat de screening door PSA van prostaatkanker de mortaliteit van deze kanker deed dalen. Maar deze screening kan ook veel kwaad veroorzaken, meent een Frans team...

Kanker van onbepaalde oorsprong: bestaande oplossingen

Kanker van onbepaalde oorsprong: bestaande oplossingen

  • 02.10.2013

De moleculaire profilering of het systematisch onderzoek van een bepaald aantal mutaties binnen kankers van onbekende oorsprong laat niet alleen toe mogelijk therapeutische doelgroepen te identificeren in 77% van de gevallen...

Aspirine en preventie van colorectale kanker: HLA van klasse I is een prognostische marker

Aspirine en preventie van colorectale kanker: HLA van klasse I is een prognostische marker

  • 02.10.2013

Het is door de activering van tumorcellen die drager zijn van het HLA van klasse I dat bloedplaatjes de ontwikkeling van een kanker bevorderen...

Diabetes en kanker:

Diabetes en kanker: "dangerous liaisons"

  • 02.10.2013

Zich baserend op twintig studies waarbij meer dan 1,9 miljoen patiënten met borst- of darmkanker betrokken zijn, kon Kirstin De Bruijn (Rotterdam) berekenen dat de aanwezigheid van diabetes het risico op de ontwikkeling van borstkanker met 23% verhoogt...

Bestraling van de interne borstklieren: positief!

Bestraling van de interne borstklieren: positief!

  • 01.10.2013

Bestraling van de interne borstklieren leek geen groot voordeel op te leveren inzake globale en progressievrije overleving. Dat bleek alvast uit een studie die gebeurde op basis van vrij oude technieken...

Evolutie in de behandeling van ovariumkanker

Evolutie in de behandeling van ovariumkanker

  • 01.10.2013

De behandeling van ovariumkanker evolueert dankzij een aantal positieve studies, voornamelijk met angiogeneseremmers. Prof. Ignace Vergote geeft ons tekst en uitleg bij de resultaten van AURELIA, TRINOVA-1 en ICON.

Kanker van hoofd en nek: hyperfractionering bevorderen

Kanker van hoofd en nek: hyperfractionering bevorderen

  • 01.10.2013

Hypergefractioneerde radiotherapie van hoofd- en nekkanker verbeteren de prognose in vergelijking met klassieke gefractioneerde radiotherapie...

Screening van colorectale kanker: indrukwekkende resultaten

Screening van colorectale kanker: indrukwekkende resultaten

  • 01.10.2013

Philippe Autier (Ondervoorzitter Bevolking bij het International Prevention Research Institute in Lyon) bevestigt dat de screening van colorectale kanker door het opsporen van occult bloed en het uitvoeren van een colonoscopie resultaten geeft.

Adjuvante chemotherapie

Adjuvante chemotherapie

  • 04.04.2013

3 studies onder de loep...

Ondersteunende behandelingen

Ondersteunende behandelingen

  • 04.04.2013

Het risico op myelodysplasie en acute myeloïde leukemie is licht verhoogd na borstkanker, vooral bij behandeling met een AC-schema (0,27% na 8 jaar in de NSABP-studies) en na radiotherapie of gebruik van CSF na tumorectomie...

CONFIRM, heel simpel

CONFIRM, heel simpel

  • 04.04.2013

In de CONFIRM-studie werd aangetoond dat de tijd tot progressie 6,5 maanden was met fulvestrant in een dosering van 500mg en 5,5 maanden met fulvestrant 250mg (HR = 0,80; p = 0,006). Bij de eerste analyse beschikten de vorsers nog niet over alle gegevens over de totale overleving, maar was er wel al een gunstige trend...

ATLAS, eindresultaten

ATLAS, eindresultaten

  • 04.04.2013

Ook de langverwachte langetermijnresultaten van de ATLAS-studie (Adjuvant Tamoxifen Longer Against Shorter) werden gepresenteerd. In die studie werd een adjuvante behandeling met tamoxifen gedurende 5 en 10 jaar vergeleken. Daarmee is de discussie over de optimale duur van een hormonale behandeling weer geopend...

HER2+ borstkanker

HER2+ borstkanker

  • 04.04.2013

Update van HERA, PHARE en NSABP-31 en enkele opmerkelijke resultaten van translationeel onderzoek...

Lokale en regionale behandeling

Lokale en regionale behandeling

  • 04.04.2013

Zijn er nieuwe gegevens over lokale en regionale behandeling? Zes hoofdstukken om meer duidelijkheid te verschaffen.

Palmoplantaire pustulose, zo moeilijk is dat niet (hoewel…)

Palmoplantaire pustulose, zo moeilijk is dat niet (hoewel…)

  • 03.04.2013

Verslag van een sessie van M.-S. Doutre, B. Milpied en E. Collet op de Journées Dermatologiques de Paris 2012   Palmoplantaire pustulose (PPP) is een verzamelnaam voor meerdere ziektebeelden die meestal een chronische evolutie kennen en over het algemeen een belangrijke weerslag hebben op het sociale leven en het beroepsleven. De classificatie is niet goed omschreven en stoelt voor een stuk op klinische argumenten en voor een stuk op pathologisch-anatomische criteria. De behandeling is moeilijk en moet rekening houden met begeleidende factoren, vooral roken. Om een goede diagnose van PPP te kunnen stellen, moeten het uitzicht en de topografie ervan worden geanalyseerd (vingertoppen, centrum van de hand of duimmuis, de hele voetzool of alleen de steunpunten) en daarna moet worden gezocht naar andere afwijkingen van de huid (psoriasis), de slijmvliezen en systemische verschijnselen (koorts, gewrichtsafwijkingen). Ook moet het onderliggende terrein worden gecontroleerd (persoonlijke of familiale antecedenten van psoriasis, roken) en moet worden nagegaan welke de behandeling de patiënt momenteel krijgt.   Published ahead of print.

Als de huid verwijst naar de longen

Als de huid verwijst naar de longen

  • 27.03.2013

Huidsymptomen die ons bij de thorax brengen… Hieronder een samenvatting van een klinische sessie voorgesteld tijdens de Journées Dermatologiques de Paris*.   * De illustraties zijn afkomstig van foto’s gemaakt tijdens de sessie met akkoord van de persdienst van de Journées Dermatologiques de Paris (11-15 december 2012).

Translationeel onderzoek in twee hoofdstukken

Translationeel onderzoek in twee hoofdstukken

  • 27.03.2013

Nieuwigheden op het gebied van de biologie van borstkanker? Nieuwe activeringswegen, nieuwe doelwitten, nieuwe, veelbelovende geneesmiddelen...

Sequentie, sequenties…

Sequentie, sequenties…

  • 27.03.2013

“In 2012 werd bijzonder veel gepubliceerd over sequencing (883 artikels over sequencing bij borstkanker)”, stelt Christine Desmedt (Bordet instituut, Brussel) vast. “Zo hebben we geleerd dat mutaties geen geïsoleerd gegeven zijn, verre van, en dat sommige mutaties kunnen worden gebundeld omdat ze dezelfde activeringsweg betreffen.” Nu moeten we uit de vele studies die in San Antonio werden gepresenteerd, die studies kiezen die implicaties voor de toekomst zouden kunnen hebben.

Parallelle Sessie VWAG

Parallelle Sessie VWAG

  • 06.03.2013

Inleiding: “Met mijn dochter naar de gynaecoloog?” (Jan Bosteels, Imelda Ziekenhuis, Bonheiden) “Oeps, ik ben zwanger” (Kristien Roelens) Wie niet waagt, blijft maagd? Risicogedrag bij adolescenten: biosociale verklaringen (Hans Vermeersch en Katrien Symons, UGent) HPV-vaccinatiecoverage bij Belgische tieners (Marc Arbyn, Scientific Institute of Public Health, Brussel) Het bedreigde ovarium (Jean De Schepper, UZ Brussel) “Vele kleintjes maken een groot”, een visionaire visie (Mireille Merckx, UMC Sint-Pieter, Brussel)

Stoornissen in het glucidenmetabolisme (incl. PCOS)

Stoornissen in het glucidenmetabolisme (incl. PCOS)

  • 18.02.2013

VVOG-Jaarcongres, Bredene, oktober 2012 - Naar de uiteenzetting van Chantal Mathieu, Endocrinologie, KU Leuven   Diabetes wordt meer prevalent, ook bij vrouwen die zwanger willen worden. In 2011 bedroeg de wereldwijde prevalentie 366 miljoen...   Published ahead of print.

Schildklier(dis)functie & subfertiliteit / ART

Schildklier(dis)functie & subfertiliteit / ART

  • 18.02.2013

VVOG-Jaarcongres, Bredene, oktober 2012 - Naar de uiteenzetting van Kris Poppe, Dienst Endocrinologie, UZ Brussel, VUB   Het schildklierhormoon heeft via verschillende wegen een werking op de gonadale functie. Er zijn schildklierhormoon- en TSH-receptoren aanwezig op ovarieel oppervlakte-epitheel, in oöcyten (primordiale, primaire en secondaire follikels), in de thecacellen, het corpus luteum en het trofoblast. Het schildklierhormoon heeft een synergistisch effect met FSH als stimulator van de granulosacel. Correctie van de schildklierdysfunctie kan een menstruele cyclus normaliseren bij patiënten met hypothyroïdie en dus mogelijk de fertiliteit gunstig beïnvloeden.   Published ahead of print.

De huid is de spiegel van de ziel… Maar hoe zit dat dan bij huidaandoeningen?

De huid is de spiegel van de ziel… Maar hoe zit dat dan bij huidaandoeningen?

  • 13.02.2013

In de dermatologie bestaan er scores om de levenskwaliteit te meten, maar het nut daarvan voor de seksualiteit is maar heel beperkt. Zo bevat de DLQI (Dermatology Life Quality Index) slechts één, overigens erg vaag item, met de vraag: “Heeft uw huidprobleem uw relatie met uw partner, uw goede vrienden of uw familie bemoeilijkt?” In de Skindex wordt in slechts één van de dertig items duidelijk gepeild naar de levenskwaliteit op het vlak van seksualiteit, met de stelling: “Mijn huidprobleem verstoort mijn seksleven.” Dit impliceert dat we direct moeten zijn en — vooral — (ons) de vraag moeten stellen hoe we dat kunnen veranderen. Een stand van zaken met prof. Bruno Halioua (dermatologie, Parijs) en prof. Sylvain Mimoun (androloog, psycholoog en psychosomaticus aan het Cochinziekenhuis, Parijs) naar aanleiding van de Journées Dermatologiques de Paris op 12 december 2012.

Voor een meer systematische screening op infecties met Chlamydia trachomatis

Voor een meer systematische screening op infecties met Chlamydia trachomatis

  • 10.01.2013

Infectie met Chlamydia trachomatis (CT) is de meest voorkomende bacteriële overdraagbare seksuele infectie bij vrouwen en de belangrijkste oorzaak voor onvruchtbaarheid als gevolg van ontsteking van de eileiders. Het is ook de belangrijkste oorzaak van niet-gonokokken urethritis bij mannen. De meeste geïnfecteerde vrouwen zijn asymptomatisch: de prevalentie van de infectie bij asymptomatische mannen is nog niet goed geëvalueerd...

Screening naar diabetes tijdens de zwangerschap

Screening naar diabetes tijdens de zwangerschap

  • 26.12.2012

De nieuwe aanbevelingen voor screening naar zwangerschapsdiabetes werden voorgesteld. Deze zijn nodig gezien de gemiddeld oudere leeftijd van de zwangere, de verhoogde prevalentie van obesitas en diabetes type 2. Dat hier zowel internationaal als landelijk nog heel veel discussie en controverse rond bestaat werd ons duidelijk. Screenen al voor de zwangerschap is ideaal doch vaak is de realiteit anders. Meer uitleg door Katrien Benhalima (UZ Leuven).   Published ahead of print.

Screening naar preterme partus

Screening naar preterme partus

  • 26.12.2012

Yves Jacquemyn (UZ Antwerpen) begon zijn praatje met een handige oneliner dat de Verloskunde de ziekte van de vijf P’s is (Pre-eclampsie, Prematuriteit, Preterme arbeid, klein Prutskes en Pralinekes). Screenen naar preterme arbeid. Nog beter zou zijn om te screenen om preterme arbeid te voorkomen. Maar welke definitie gaan we hanteren?   Published ahead of print.

Beweging in de behandeling van melanoom

Beweging in de behandeling van melanoom

  • 17.12.2012

Dr. Caroline Robert (Institut Gustave Roussy) geeft een stand van zaken van de nieuwigheden bij de behandeling van melanoom.

Vroege borstkanker met overexpressie van HER2 - Trastuzumab (Herceptin®): één jaar behandeling blijft de standaard

Vroege borstkanker met overexpressie van HER2 - Trastuzumab (Herceptin®): één jaar behandeling blijft de standaard

  • 10.12.2012

In twee studies, PHARE en HERA, die in een presidential session voorgesteld zijn op het recente congres van de ESMO, werd een antwoord gegeven op een fundamentele vraag, namelijk de optimale duur van behandeling met trastuzumab.

André Scheen herziet Monnier…

André Scheen herziet Monnier…

  • 23.11.2012

Monnier bracht de hypothese naar voor van een grote bijdrage van de postprandiale glycemie bij de glycemiecontrole van het laagste HbA1c-gehalte. Dat wordt bevestigd door de initiële fase van de DURABLE-studie. Maar wel slechts gedeeltelijk.

Piercings: lichaamskunst die niet zonder gevaar is

Piercings: lichaamskunst die niet zonder gevaar is

  • 19.11.2012

Bijna één op de zeven inwoners van de Verenigde Staten heeft een piercing – in volgorde van prevalentie – in de oren, de navel, de mond en de tepels bij vrouwen; in de oren, de mond, de wenkbrauwen en de tepels bij mannen. De ‘genezingstermijn’ varieert...

Heeft de toediening van een anti-TNF bij inflammatoire huidaandoeningen buiten psoriasis zin?

Heeft de toediening van een anti-TNF bij inflammatoire huidaandoeningen buiten psoriasis zin?

  • 19.11.2012

Meteen stelde Lluis Puig (Barcelona) enkele mogelijke indicaties voor...

Multidisciplinaire evaluatie van de rol van hormonale behandeling in het algemeen en van abirateron (Zytiga®) in het bijzonder

Multidisciplinaire evaluatie van de rol van hormonale behandeling in het algemeen en van abirateron (Zytiga®) in het bijzonder

  • 19.11.2012

[Gemetastaseerde, castratieresistente prostaatkanker – Naar een satellietsymposium georganiseerd door de firma Janssen tijdens het congres van de ESMO]   De therapeutische mogelijkheden bij gemetastaseerde, castratieresistente prostaatkanker zijn onlangs sterk toegenomen. De behandeling moet geval per geval worden uitgestippeld en dat is alleen mogelijk in het kader van een multidisciplinair overleg. Dat was dan ook de rode draad van het satellietsymposium van de firma Janssen tijdens het congres van de ESMO, en ook van de bijeenkomst die diezelfde firma organiseerde voor de Belgische en Nederlandse specialisten. Samenvatting van de sessies met commentaar van dr. Gerhardt Attard (Londen) en prof. Bertrand Tombal (UCL).

Weight gain and medications: fact or fiction

Weight gain and medications: fact or fiction

  • 09.11.2012

[Axelle Pintiaux (ULg)] In een laatste voordracht behandelde Axelle Pintiaux het probleem van gewichtstoename tijdens de menopauze en bij het innemen van bepaalde medicaties.

Management of dyslipidemia: pro or con?

Management of dyslipidemia: pro or con?

  • 09.11.2012

[Luc Missault (AZ Brugge), Philippe Van de Borne (ULB)] De twee collega’s-cardiologen hebben duidelijk gesteld dat een verhoogde cholesterolemie zowel bij de vrouw als bij de man moet worden behandeld.

Diabetes type 2: een omkeerbare ziekte?

Diabetes type 2: een omkeerbare ziekte?

  • 07.11.2012

In de loop van dit interview snijdt prof. Chantal Mathieu een van de grote nieuwigheden van dit congres aan: diabetes type 2 zou wel eens niet helemaal onomkeerbaar kunnen zijn!

Wijst de weg van cortisol de oplossing aan van de obesitasproblematiek, het metaboolsyndroom en diabetes type 2?

Wijst de weg van cortisol de oplossing aan van de obesitasproblematiek, het metaboolsyndroom en diabetes type 2?

  • 07.11.2012

Prof. André Scheen brengt een nieuwe therapeutische weg ter sprake die mogelijk gebruikt kan worden bij de behandeling van diabetes type 2 met obesitas: inhibitoren van de 11-β-hydroxysteroïde deshydrogenase, een enzym dat tussenkomt bij de transformatie van cortisone naar cortisol, meer bepaald in de lever en het vetweefsel. Drie inhibitoren toonden interessante en significante resultaten, die echter klinisch niet pertinent werden beoordeeld in vergelijking met de alternatieven waarover we vandaag beschikken. Niettemin zijn er krachtiger inhibitoren in ontwikkeling.

Evolutie in de behandeling van niet-kleincellig longcarcinoom in een gevorderd stadium

Evolutie in de behandeling van niet-kleincellig longcarcinoom in een gevorderd stadium

  • 31.10.2012

Het is niet meteen een primeur, er bestaat niet ÉÉN, maar wel VERSCHILLENDE vormen van longkanker: in het kader van het ESMO-congres hadden we de gelegenheid om prof. Johan Vansteenkiste te interviewen over de behandeling van NSCLC in een gevorderd stadium...

NSCLC: behandeling gericht op het biomoleculaire

NSCLC: behandeling gericht op het biomoleculaire

  • 31.10.2012

Prof. Paul Germonpré stelt nieuwigheden voor bij de behandeling van NSCLC in een gevorderd stadium.

Nieuwe richtlijnen van 2012

Nieuwe richtlijnen van 2012

  • 29.10.2012

In de preventie In geval van hartinsufficiëntie In geval van infarct

Passief roken schadelijk, onder meer via significante stimulering van plaatjesactivering

Passief roken schadelijk, onder meer via significante stimulering van plaatjesactivering

  • 29.10.2012

In de sessie met als titel ‘Tobacco: from early damage to late impact’ gingen alle uiteenzettingen over het cardiovasculaire risico van tabak. De meest indrukwekkende was wellicht de studie over passief roken, ook al is reeds lang bekend dat passief roken schadelijk is...

Vitaminesupplementen en gunstige cardiovasculaire effecten: het einde van de sperzieboon?

Vitaminesupplementen en gunstige cardiovasculaire effecten: het einde van de sperzieboon?

  • 29.10.2012

In een Amerikaanse en in een Nederlandse cohortestudie werd duidelijk aangetoond dat de consumptie van vitamines en mineralen de laatste 20 jaar meer dan verdubbeld is. “Maar zonder significant effect op de sterfte“, constateert Daan Kromhout (Wageningen). Het is overigens frappant vast te stellen dat de inname van foliumzuur en vitamine B6 in de cohorten hoger was dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.

Linkerventrikel speelt ook een rol bij pulmonale arteriële hypertensie

Linkerventrikel speelt ook een rol bij pulmonale arteriële hypertensie

  • 29.10.2012

Robert Naeije (ULB) schreef de rol van het linkerventrikel bij de kliniek van pulmonale arteriële hypertensie vooral toe aan de onderlinge afhankelijkheid van de ventrikels...

Met abirateronacetaat (Zytiga®) kan vóór chemotherapie een hormonale behandeling worden gegeven bij gemetastaseerde castratieresistente prostaatkanker

Met abirateronacetaat (Zytiga®) kan vóór chemotherapie een hormonale behandeling worden gegeven bij gemetastaseerde castratieresistente prostaatkanker

  • 23.10.2012

Er zijn tal van intracellulaire mechanismen van resistentie tegen castratie: overexpressie van androgeenreceptoren (AR), veranderingen van die receptoren, toename van de coactivator (GTF), parallelle activering van het ligand-AR-coactivatorcomplex, toename van de enzymen die androgenen synthetiseren… Dat betekent echter niet dat een hormonale behandeling geen rol meer speelt in geval van verworven resistentie. Integendeel, zoals blijkt uit de COU-AA-302-studie met abirateronacetaat.

Geconjugeerde antilichamen bij de behandeling van HER2+-borstkanker

Geconjugeerde antilichamen bij de behandeling van HER2+-borstkanker

  • 05.10.2012

De resultaten van de EMILIA-studie tonen dat de geconjugeerde antilichamen trastuzumab-emtansine (T-DM1) de overleving zonder achteruitgang en de globale overleving aanzienlijk verhogen bij vrouwen met HER2+-borstkanker die al behandeld worden met trastuzumab en taxanes. Deze behandeling blijkt bovendien minder toxisch dan de behandeling met lapatinib en capecitabine.

We kunnen ons niet permitteren te aarzelen met de toediening van vitamine D aan een zwangere vrouw tijdens het eerste trimester! Haar metabole toekoms

We kunnen ons niet permitteren te aarzelen met de toediening van vitamine D aan een zwangere vrouw tijdens het eerste trimester! Haar metabole toekoms

  • 04.10.2012

De literatuur maakte onlangs gewag van het potentieel risico op zwangerschapsdiabetes wanneer het plasmaniveau bij het begin van een zwangerschap laag is, waarschijnlijk omdat vitamine D een positieve invloed heeft op de insulineresistentie.

Het hart van een vrouw

Het hart van een vrouw

  • 04.10.2012

De recent verschenen aanbevelingen van de ESC over de behandeling van hartaandoeningen bij zwangere vrouwen (1) verdienen wat ons betreft bijzondere aandacht. Een gesprek met Freek Verheugt (Radboud Medisch Centrum, Nijmegen, Nederland). De specifieke kenmerken van het hart van een vrouw blijven echter niet beperkt tot de zwangerschap: de kransslagaders van een vrouw reageren anders en hypertensie moet op een andere manier worden benaderd dan bij mannen, zoals nogmaals bleek uit een sessie specifiek gewijd aan deze problematiek.

Diabetes type 1: een virale aandoening?!

Diabetes type 1: een virale aandoening?!

  • 04.10.2012

Op dezelfde manier als de alfacellen repliceren de bètacellen van de pancreas zich op een belangrijke wijze voor de activatie van de proapoptotische wegen in geval van diabetes type 1 bij volwassenen (en niet bij niet-diabetici), waarschijnlijk als reactie op een auto-immuun ontstekingsproces in de eilandjes van Langerhans.

En wat als het spoor van prolactine datgene is dat foetale macrosomie verklaart bij zwangerschapsdiabetes?

En wat als het spoor van prolactine datgene is dat foetale macrosomie verklaart bij zwangerschapsdiabetes?

  • 04.10.2012

Terwijl een Rijselse ploeg onder leiding van Thomas Bouckenooghe een model van zwangerschapsdiabetes geïnduceerd door streptozocine onderzocht, stelde het placentahypertrofie verbonden aan een hypervascularisatie vast.

Zwangerschapsdiabetes: systematische opsporing is beter dan selectieve opsporing, wat niet nieuw is. Maar het heeft minder complicaties...

Zwangerschapsdiabetes: systematische opsporing is beter dan selectieve opsporing, wat niet nieuw is. Maar het heeft minder complicaties...

  • 04.10.2012

Zwangerschapsdiabetes is niet zeldzaam (17,8% in de HAPO-cohorte: Hyperglycemia and Adverse Pregnancy Outcome). Moeten we kiezen voor een algemene dan wel voor een selectieve opsporing?

Diabetische neuropathie: verlies van grijze massa

Diabetische neuropathie: verlies van grijze massa

  • 03.10.2012

30 tot 50% van de diabetespatiënten ontwikkelen een neuropathie. Dat zette de onderzoekseenheid diabetes van de Universiteit van Sheffield ertoe aan een onderzoek met cerebrale beeldvorming op te starten, gebaseerd op de vaststelling dat patiënten met een neuropathie een vermindering kennen van het volume van de dorsolaterale prefrontale cortex en van de contralaterale thalamus in vergelijking met gezonde mensen.

Het functieverlies van de bètacellen van de pancreas is NIET gelinkt aan hun verdwijning

Het functieverlies van de bètacellen van de pancreas is NIET gelinkt aan hun verdwijning

  • 03.10.2012

Door het gebruik van het endemisch knock-outmodel voor Fox01 heeft men kunnen vaststellen dat het functieverlies van de bètacellen van de pancreas niet gelinkt is aan hun verdwijning, maar wel degelijk aan een regressie.

Het belang om orale antidiabetica voor te schrijven vanaf de diagnose. Zonder uitstel!

Het belang om orale antidiabetica voor te schrijven vanaf de diagnose. Zonder uitstel!

  • 03.10.2012

In een retrospectieve analyse van een cohorte van meer dan 60.000 patiënten tussen januari 2006 en februari 2011 vanaf het voorschrift van orale antidiabetica, constateerde Andrew Maguire in naam van de GPRD (het netwerk van huisartsen die de informatie leverde voor de United Kingdom Prospective Diabetes Study) dat slechts 70% van de patiënten een gevalideerde meting van hun HbA1c hadden voor behandeling (88,1% met metformine, 8,1% met gliclazide).

Het therapeutisch antwoord voorspellen van patiënten met gemetastaseerde dikkedarmkanker

Het therapeutisch antwoord voorspellen van patiënten met gemetastaseerde dikkedarmkanker

  • 03.10.2012

Onlangs doken er nieuwe producten op voor de behandeling van gemetastaseerde dikkedarmkanker. We citeren hier bijvoorbeeld de monoklonale antilichamen anti-VEGF, de VEGF-trap of nog de producten die op EGFR mikken. We kunnen ons alleen maar verheugen over de uitbreiding van het therapeutisch arsenaal, hoewel dit gepaard gaat met enkele problemen. We beschikken niet over voorspellende factoren voor het therapeutisch antwoord, vandaar dat er toch een zekere tegenkanting de kop op steekt.

ARADES: een (r)evolutie?

ARADES: een (r)evolutie?

  • 02.10.2012

ARADES is de eerste test bij mannen met de nieuwe molecule ODM-201. In de test waren gevallen van castratieresistente prostaatkanker opgenomen.

Een glas, dat gaat… op voorwaarde dat het écht is!

Een glas, dat gaat… op voorwaarde dat het écht is!

  • 02.10.2012

Arthur Klatzky (Californië) bekeek de antwoorden van 129.987 mensen die deelnamen aan een enquête van de Kaiser Permanente tussen 1978 en 1985. Hij toonde hiermee aan dat het risico op kanker in vergelijking met geheelonthouders bij ex-alcoholisten 17% hoger ligt...

Crizotinib in monotherapie bevestigt zijn potentieel in de tweede lijn bij metastase van ALK-herschikte NSCLC

Crizotinib in monotherapie bevestigt zijn potentieel in de tweede lijn bij metastase van ALK-herschikte NSCLC

  • 02.10.2012

Crizotinib, de eerste ALK-inhibitor, toonde een opmerkelijke klinische activiteit bij NSCLC in een vergevorderd stadium met ALK-translocatie. PROFILE, voorgesteld door Alice Shaw, had als doel de efficiëntie te vergelijken van crizotinib (n = 173) met die van chemotherapie (docetaxel, n = 72 en pemetrexed, n = 99) in de tweede lijn.

Trastuzumab bij HER2+-borstkanker: één jaar! Niet meer, niet minder...

Trastuzumab bij HER2+-borstkanker: één jaar! Niet meer, niet minder...

  • 02.10.2012

HERA werd op verschillende sporen gebouwd, waarvan één naging wat het effect was veen behandeling met trastuzumab gedurende twee jaar.

De klinische reactie van de patiënt voorzien: de metabolische piste

De klinische reactie van de patiënt voorzien: de metabolische piste

  • 02.10.2012

Het lijkt erop dat de apparaten waarover we vandaag beschikken, zoals beeldvorming door magnetische resonantie of de scanners, onvoldoende voorspellend zijn over de klinische reactie van de patiënt. Er is dus een reële nood aan nieuwe markers voor de klinische respons. Dr. Alain Hendlisz van het Bordet Instituut verwoordde hier het belang van metabolische markers voor de respons op de behandeling, in casu de FDG-PET uitgevoerd 14 à 21 dagen na het opstarten van de behandeling.

SAFIR of de mogelijkheid van de bepaling van een sequentie voor de eerste de beste

SAFIR of de mogelijkheid van de bepaling van een sequentie voor de eerste de beste

  • 02.10.2012

In een prospectieve studie over de bepaling van de sequentie van Franse patiënten met borstkanker, kon Monica Arnedos (Institut Gustave Roussy, Villejuif) aantonen dat het mogelijk is dit immense werk uit te voeren. Het werk verloopt via meerdere etappes die de beste behandeling moet aanduiden in functie van het genoomprofiel...

Borstsparende heelkunde is nog lang geen dagelijkse realiteit

Borstsparende heelkunde is nog lang geen dagelijkse realiteit

  • 02.10.2012

Neo-ALTTO toonde aan dat de combinatie van lapatinib + trastuzumab bovenop paclitaxel een pathologic complete response (pCR) geeft die significant hoger is (51,3%) dan bij de toediening van het ene (24,7%) of het andere (29,5%) met paclitaxel...

All quiet on the western front…

All quiet on the western front…

  • 02.10.2012

Patiënten kennen de risicofactoren van kanker niet. Dat is geen scoop. We gaan dan ook niet echt dieper op het onderwerp in. De meerderheid van de mensen plaatst ondanks alles tabaksgebruik op de eerste plaats als risicofactor.

Gemetastaseerde colorectale kanker: CORRECT bevestigt regorafenib

Gemetastaseerde colorectale kanker: CORRECT bevestigt regorafenib

  • 02.10.2012

Prof. Eric Van Cutsem (UZ Leuven) stelt de geactualiseerde resultaten van CORRECT voor – waarvan de eerste tussentijdse resultaten tijdens het ASCO voorgesteld werden – die het voordeel van deze multikinase-inhibitor bevestigen bij patiënten die getroffen zijn door een colorectale kanker en die reeds een beroep deden op verschillende therapeutische lijnen. 

Gemetastaseerde gastro-oesofagale kanker in de tweede of de derde lijn: gefitinib zou een piste kunnen zijn

Gemetastaseerde gastro-oesofagale kanker in de tweede of de derde lijn: gefitinib zou een piste kunnen zijn

  • 01.10.2012

Als eerste klinische studie die gefitinib in de tweede lijn bij een gemetastaseerde gastro-oesofagale kanker wilde evalueren, vergeleek de studie 450 patiënten die evenredig verdeeld waren over groepen die gefinitib 500mg of een placebo kregen na progressie onder chemotherapie.

Sorafenib bij een gevorderde NSCLC: MISSION niet vervuld?

Sorafenib bij een gevorderde NSCLC: MISSION niet vervuld?

  • 01.10.2012

De eerste studies met sorafenib bij NSCLC in monotherapie in de tweede en de derde lijn van een gemetastaseerde NSCLC waren veelbelovend...

Castratieresistente prostaatkanker: wat te doen met oligometastase patiënten?

Castratieresistente prostaatkanker: wat te doen met oligometastase patiënten?

  • 01.10.2012

De sessie waaraan prof. Bertrand Tombal deelnam, was gewijd aan castratieresistente prostaatkanker en meer bepaald aan patiënten die geen of slechts één metastase vertoonden, m. a. w. de zogenaamde oligometastase patiënten. Dit is een belangrijk probleem omdat we technisch niet over een oplossing beschikken voor deze patiënten. De studies die docetaxel evalueerden, interesseerden zich in gemetastaseerde patiënten, terwijl de studies die daarop volgden, gerealiseerd werden in de context van de periode na chemotherapie. Wat kunnen we met deze patiënten doen? Prof. Tombal reikt enkele elementen voor een antwoord aan.

Twee TKI’s combineren bij een gemetastaseerd melanoom met BRAF V600-mutatie? Mogelijk en efficiënt!

Twee TKI’s combineren bij een gemetastaseerd melanoom met BRAF V600-mutatie? Mogelijk en efficiënt!

  • 01.10.2012

Door opnieuw te wijzen op het belang van de combinatie van een BRAF-inhibitor (hier dabrafenib) met een MEK-inhibitor (trametinib) bij gemetastaseerd melanoom met BRAF V600-mutatie rechtvaardigde Georgina Long (North Sidney, Australië) de realisatie van deze studie in fase II, voorgesteld bij de Proffered Paper Session.

Sorafenib bij gevorderde NSCLC: MISSION vervuld?

Sorafenib bij gevorderde NSCLC: MISSION vervuld?

  • 01.10.2012

Er werd een verkennende analyse van MISSION uitgevoerd om na te gaan in welke mate het EGFR-statuut en het KRAS-statuut de prognose van een behandeling van een gevorderde NSCLC in de derde of de vierde lijn met sorafenib kunnen beïnvloeden.

Onze patiënten hebben verwachtingen

Onze patiënten hebben verwachtingen

  • 01.10.2012

Hoewel gepersonaliseerde behandelingen in de oncologie erg actueel zijn, blijkt dat een derde van de patiënten die door Sabine Tejpar (KU Leuven) ondervraagd werden voor de enquête ‘Getting Personal’ niet op de hoogte zijn van deze mogelijkheid.

BRIM-7 bij een gevorderd, gemetastaseerd melanoom met BRAF V600-mutatie bevestigt het belang van de combinatietherapie

BRIM-7 bij een gevorderd, gemetastaseerd melanoom met BRAF V600-mutatie bevestigt het belang van de combinatietherapie

  • 01.10.2012

In een studie in fase I met een oplopende dosis van een MEK-inhibitor (GDC-0903) doorlopend toegediend of 21 dagen op 28 in combinatie met vemurafenib, kon het team van Rene Gonzalez (Universiteit van Colorado) een hoge responsratio vaststellen.

Het gaat bloeden. Moeten we daar echt aandacht aan besteden?

Het gaat bloeden. Moeten we daar echt aandacht aan besteden?

  • 28.09.2012

De artsen besteden meer aandacht aan de risico’s dan aan de voordelen van anticoagulantia. “Terecht of niet?”, vraagt Michael Ezekowitz (Thomas Jefferson, Lankenau, VS) zich af (1).

Is er nog een plaats voor vitamine K-antagonisten bij atriumfibrillatie?

Is er nog een plaats voor vitamine K-antagonisten bij atriumfibrillatie?

  • 28.09.2012

Jean-Yves Le Heuzey, ritmoloog aan het Hôpital Européen Georges Pompidou in Parijs, antwoordt daarop...

Cognitieve gedragstherapie en fysieke activiteit tegen menopauzale symptomen

Cognitieve gedragstherapie en fysieke activiteit tegen menopauzale symptomen

  • 26.09.2012

Cognitieve gedragstherapie en fysieke oefeningen kunnen zowel afzonderlijk als in combinatie een klinisch significant gunstig effect hebben op menopauzale en urinaire symptomen bij vrouwen die een behandelingsgeïnduceerde menopauze doormaken.

FAME 2 illustreert het nut van FFR bij stabiele angor

FAME 2 illustreert het nut van FFR bij stabiele angor

  • 14.09.2012

Angioplastiek geleid door een meting van de fractionele coronaire flowreserve (FFR) verbetert de prognose in vergelijking met enkel een medische behandeling. In geval van niet-significante stenose op functioneel vlak blijkt de medische behandeling een zeer bevredigend resultaat te geven.

Welk antiaggregatieschema in geval van angioplastiek bij een patiënt onder anticoagulantia?

Welk antiaggregatieschema in geval van angioplastiek bij een patiënt onder anticoagulantia?

  • 14.09.2012

De studie WOEST heeft clopidogrel vergeleken met de combinatie clopidogrel - acetylsalicylzuur voor wat bloedingen betreft. De resultaten spreken in het voordeel van het schema anticoagulans - clopidogrel.

Uitgebreide vorm van psoriasis wordt geassocieerd met een dubbel risico op diabetes

Uitgebreide vorm van psoriasis wordt geassocieerd met een dubbel risico op diabetes

  • 29.08.2012

Een cohortstudie bij meer dan 4 miljoen patiënten besluit formeel dat er een verband bestaat tussen psoriasis en diabetes type 2.

Nieuwe criteria voor EKG in sportcardiologie

Nieuwe criteria voor EKG in sportcardiologie

  • 28.08.2012

Een interview met prof. Hein Heidbuchel (UZ Leuven).   De belangrijkste ontwikkeling van de afgelopen jaren in de sportcardiologie was de bewustwording van de noodzaak tot verfijning van de elektrocardiografische criteria gebruikt bij de screening van atleten. De oude criteria leverden immers heel wat vals-positieve gevallen op, met de daaruit voortvloeiende angst, kosten en onterechte uitsluiting. Vandaag weten we dat geïsoleerde afwijkingen van de QRS-as en geïsoleerde ECG-criteria voor voorkamerhypertrofieën, net zoals sommige repolarisatiestoornissen waargenomen bij sportmensen van een andere etnische origine, als normaal beschouwd kunnen worden.

Update van mitrale regurgitatie

Update van mitrale regurgitatie

  • 28.08.2012

Een interview met prof. Luc Piérard (CHU Sart Tilman, ULg).   De uiteenzetting van prof. Piérard focust op mitrale regurgitatie veroorzaakt door een disfunctie van de linker hartkamer, meestal als gevolg van een ischemische aandoening. In dit interview verduidelijkt hij zijn stelling en geeft hij de verschillende evaluatiepunten aan die nodig zijn om de meest adequate therapeutische behandeling te kiezen.

Slaapapneu en aritmie

Slaapapneu en aritmie

  • 28.08.2012

Een interview met prof. Philippe Van de Borne (Erasmus, ULB).   Vandaag begrijpen we beter de mechanismen die slaapapneu en aritmie met elkaar verbinden. Deze doen een vermindering ontstaan van de refractaire periode van het atrium en het ventrikel. De diagnose van slaapapneu wordt spijtig genoeg te weinig gesteld. De mogelijkheid ervan zou onderzocht moeten worden bij elke auriculaire fibrillatie, des te meer omdat de behandeling ervan heel vaak ook de ritmestoornissen wegneemt.

Het belangrijkste cardiologiecongres ter wereld!

Het belangrijkste cardiologiecongres ter wereld!

  • 28.08.2012

Het jaarlijkse congres van de European Society of Cardiology is veruit het belangrijkste in zijn genre. Dit jaar verwelkomt het zo’n 28.000 deelnemers uit 140 landen. Dat is een beetje minder dan vorig jaar, maar dat was dan ook de editie die met 33.000 deelnemers (23% congresgangers meer dan in Stockholm) alle records verbrak.

Drink, eet, lach: er blijft altijd iets van hangen

Drink, eet, lach: er blijft altijd iets van hangen

  • 28.08.2012

Tijdens de sessie “Eat, drink and be merry?”, voorgezeten door Eric Bruckert (Parijs) en Catriona Sian Jennings (Londen) lieten verschillende auteurs zich gaan bij het beschrijven van de deugden van chocolade (Steffen Desch), van rode wijn (Eric Sijbrands) of nog van de lach (Susanne Pedersen).

Operatieve hysteroscopie: instrumentatie, complicaties en preventie

Operatieve hysteroscopie: instrumentatie, complicaties en preventie

  • 27.08.2012

Wat we vooral uit de voordracht van Bruno van Herendael hebben onthouden, is de informatie betreffende complicaties en complicatiepreventie. Een eerste belangrijke bemerking hieromtrent betreft de lagere complicatieratio bij ambulante hysteroscopie in vergelijking met de conventionele hysteroscopie, waarschijnlijk omdat er geen dilatatie plaatsvindt en het voornamelijk eenvoudigere procedures betreft zodanig dat er ook minder spoelvloeistof gebruikt wordt en dat de patiënt wakker is om ons, als operator, tijdig ongemakken aan te geven.

Toxiciteit van FEC-chemotherapie in functie van genetische variaties

Toxiciteit van FEC-chemotherapie in functie van genetische variaties

  • 23.08.2012

Christof Vulsteke (KU Leuven) maakte de resultaten bekend van de grootste borstkankerstudie tot nog toe over de impact van genetische variabiliteit op bijwerkingen van FEC-chemotherapie. Vooral genetische variaties van het ABCC1/MRP1-gen bleken sterk geassocieerd te zijn met ernstige hematologische toxiciteit van FEC-chemotherapie.

Intraoperatieve echografie bij borstsparende chirurgie: COBALT

Intraoperatieve echografie bij borstsparende chirurgie: COBALT

  • 22.08.2012

In de COBALT-studie kon excisie van een borsttumor door de chirurg op basis van palpatie uitgevoerd worden of op basis van intraoperatieve echografische lokalisatie. Intraoperatieve echografie leidde tot significant minder door tumor ingenomen sectieranden dan lokalisatie op basis van palpatie (3,3% versus 15,9%) (p < 0,05).

Capita selecta van de ASCO in de gynaecologie: nieuwe sporen openen, andere sluiten, de vragen blijven komen

Capita selecta van de ASCO in de gynaecologie: nieuwe sporen openen, andere sluiten, de vragen blijven komen

  • 17.07.2012

De persconferenties van de ASCO bieden een enorm voordeel ten opzichte van andere bronnen van informatie: ze rapporteren resultaten die de ASCO speciaal wil benadrukken, zonder dat de subjectiviteit van de verslaggever een rol speelt bij de keuze van de onderwerpen. Een groot voordeel is bovendien dat men rechtstreeks in contact kan komen met de presentatoren en de hoofdauteurs van de geselecteerde studies...

Nutrition and menopause

Nutrition and menopause

  • 16.07.2012

[Jean-Michel Lecerf (Lille Institut Pasteur)] In zijn voordracht wijst Lecerf op het gevaar van onevenwichtig te vermageren door te extreme reductie van de calorie-inname. Inderdaad, bij het verminderen van het lichaamsgewicht zal voor iedere kg vetverlies eveneens 260 gram spiermassa verloren gaan. Deze spiermassa is juist zo belangrijk om bewegen mogelijk te maken.

Screening nog nodig?

Screening nog nodig?

  • 12.07.2012

De steeds beter wordende behandelingen voor borstkanker doen de vraag rijzen of het nut van screening niet afneemt. Rianne de Gelder (Rotterdam) stelde in haar onderzoek vast dat zowel screening als betere behandeling blijven bijdragen tot vermindering van sterfte door borstkanker.

De ‘one stop’ uteriene diagnostiek: the Genk experience

De ‘one stop’ uteriene diagnostiek: the Genk experience

  • 12.07.2012

Tijdens deze presentatie leidde Greet Mestdagh ons rond door de Genkse gestroomlijnde ambulante fertiliteitskliniek: hoe een uitgekiemde organisatie en doordachte infrastructuur kunnen bijdragen tot een geoliede hogerendementskliniek.

Hysteroscopische bevindingen: semiologie en terminologie, classificatie en impact op de vruchtbaarheid

Hysteroscopische bevindingen: semiologie en terminologie, classificatie en impact op de vruchtbaarheid

  • 10.07.2012

Sinds lange tijd is hysteroscopie de gouden standaard voor uteriene diagnostiek. Met de recentere ontwikkelingen van 3D-echo/contrastsonografie, NRM… raakt deze positie een beetje in de verdrukking. Toch lijkt er nog altijd een belangrijke rol weggelegd voor de hysteroscopie met eventuele biopsie in uteriene diagnostiek, zeker met de komst van de ambulante hysteroscopie. Uitleg van Patrick Puttemans.

Subcutaan trastuzumab in vroeg stadium: HannaH

Subcutaan trastuzumab in vroeg stadium: HannaH

  • 27.06.2012

De presentatie van Christian Jackisch (Offenbach, Duitsland) werd op het congres als best abstract door de EBCC aangeduid. De spreker stelde daarin de resultaten van de HannaH-studie voor, die de gelijkwaardigheid van subcutaan trastuzumab aantoonde ten opzichte van intraveneus trastuzumab bij HER2-positieve borstkanker (1).

VEGF-Trap: een alternatief voor bevacizumab als onderhoudsbehandeling?

VEGF-Trap: een alternatief voor bevacizumab als onderhoudsbehandeling?

  • 21.06.2012

Aflibercept is na bevacizumab de tweede VEGF-A-remmer die werkzaam is gebleken. Het is een fusieproteïne (VEGF-Trap) die de isovormen VEGF-A, VEGF-B en PIGF remt (25-26)...

DREAM voor de dubbele angiogeneseremming als onderhoudstherapie

DREAM voor de dubbele angiogeneseremming als onderhoudstherapie

  • 21.06.2012

Bij klassieke chemotherapie werd de vraag al gesteld welke onderhoudstherapie gebruikt moest worden om de overleving te verlengen bij patiënten met gemetastaseerde colorectale kanker. De vraag blijft actueel bij gerichte therapieën...

X-PECT: remming van PI3K/AKT? Fase III bevestigt fase II niet

X-PECT: remming van PI3K/AKT? Fase III bevestigt fase II niet

  • 21.06.2012

De totale en de progressievrije overleving zijn zeer kort bij gemetastaseerde colorectale kanker. Daarom wordt er naar nieuwe aanvalswegen gezocht...

Perioperatieve FOLFOX4 of sequentiële behandeling met FOLFOX en daarna FOLFIRI? Geen verschil

Perioperatieve FOLFOX4 of sequentiële behandeling met FOLFOX en daarna FOLFIRI? Geen verschil

  • 21.06.2012

FOLFOX4 in de perioperatieve periode verbetert de PFS ten opzichte van enkel chirurgie bij levermetastasen (28), terwijl FOLFIRI niets toevoegt (29). Kan sequentiële behandeling het voordeel vergroten?

Chirurgie van metastasen: na follow-up van 8,5 jaar blijkt de combinatie met perioperatieve chemotherapie nog steeds de beste

Chirurgie van metastasen: na follow-up van 8,5 jaar blijkt de combinatie met perioperatieve chemotherapie nog steeds de beste

  • 21.06.2012

In de studie EORTC40983 werden 364 patiënten gerandomiseerd naar twee groepen: enkel chirurgie van de metastasen of de sequentie FOLFOX4 – chirurgie – FOLFOX4. Daaruit is gebleken dat perioperatieve chemotherapie een goede compliance geeft zonder onverwachte toxiciteit...

Resectie primitieve tumor als dat bij metastasen niet lukt? Enkel onder voorwaarden

Resectie primitieve tumor als dat bij metastasen niet lukt? Enkel onder voorwaarden

  • 21.06.2012

In geen enkele studie werd een gerandomiseerde vergelijking gemaakt tussen chemotherapie met of zonder resectie van de primitieve tumor bij niet-opereerbare metastasen...

Regorafenib: CORRECT-trial staat voor behoorlijke therapeutische vooruitgang

Regorafenib: CORRECT-trial staat voor behoorlijke therapeutische vooruitgang

  • 21.06.2012

Met regorafenib, een orale multikinaseremmer met antiangiogenetische, antiprofileratieve en antistromale werking (16), kon in fase I een hoog percentage (74%) ziektecontrole worden bereikt met een mediane PFS van 107 dagen (17).

TML-studie (Treatment through Multiple Lines) met bevacizumab: proof of concept

TML-studie (Treatment through Multiple Lines) met bevacizumab: proof of concept

  • 21.06.2012

Oncologen wachtten vol ongeduld op de resultaten van de TML-studie (18). Ze werden daarbij niet teleurgesteld, want de studie kon bevestigen dat het nuttig is om na een eerste chemotherapie met bevacizumab tot progressie bevacizumab te blijven toedienen (in plaats van te onderbreken) in combinatie met de tweede chemotherapie.

Brivanib ‘teleurstellend’

Brivanib ‘teleurstellend’

  • 21.06.2012

Opnieuw in respons op situaties waarbij de verschillende gebruikelijke chemotherapieën mislukken, werd de combinatie cetuximab-brivanib getest (23)...

Chirurgische uitdagingen bij operatieve hysteroscopie: indicaties, techniek en adenomyosis

Chirurgische uitdagingen bij operatieve hysteroscopie: indicaties, techniek en adenomyosis

  • 20.06.2012

Van Stephan Gordts kregen we een schematisch overzicht te zien over de bestaande indicaties voor de (ambulante) operatieve hysteroscopie. Kort samengevat kan de ambulante operatieve hysteroscopie bijna altijd worden aangewend, behalve wanneer het een oudere fragielere patiënte betreft die trager recupereert en bij patiënten met grote myomen.

Type II diabetes: a pandemia. Up to date strategies

Type II diabetes: a pandemia. Up to date strategies

  • 20.06.2012

[Christophe De Block (UZ Antwerpen, UA)] Het ontwikkelen van insulineresistentie is één van de kwalen van de Westerse maatschappij. Centraal staan hier: overmatige inname van calorieën en beperkte lichaamsbeweging.

Obesity and menopause

Obesity and menopause

  • 14.06.2012

[André Scheen (ULg)] Uit een studie van Calle en medewerkers (1) leren we dat een BMI van meer dan 25kg/m2 geassocieerd is met een verhoogde kans op sterven aan hart- en vaatziekten. Ook de kans op kanker neemt toe. Bij de menopauzale vrouw is een BMI van 25kg/m2 een optimale BMI (2). Emas stelt dat obesiteit een belangrijk gezondheidsprobleem is, gezien 20% van de bevolking overgewicht heeft.

Het verouderende perineum vanuit kinesitherapeutisch standpunt

Het verouderende perineum vanuit kinesitherapeutisch standpunt

  • 11.06.2012

[Mandi Delfosse, Kinesitherapie, CHU van Charleroi] Kinesitherapie heeft een belangrijke plaats in het behoud van de toniciteit van het perineum...

Moeten postmenopauzale vrouwen DHEA-substitutie krijgen?

Moeten postmenopauzale vrouwen DHEA-substitutie krijgen?

  • 06.06.2012

[Claude Lemy, Endocrinologie, CHU van Charleroi] Claude Lemy probeerde een antwoord op deze vraag te formuleren: hij wees erop dat DHEA een androgeen effect kan hebben door omzetting in testosteron en dihydrotestosteron. Het heeft een direct effect op het zenuwweefsel (neuroprotectie, geheugen en neurogenese). De aanmaak ervan neemt af vanaf de leeftijd van 30 jaar.

Is veroudering van de penis een mogelijke verklaring voor de veroudering van de seksualiteit?

Is veroudering van de penis een mogelijke verklaring voor de veroudering van de seksualiteit?

  • 06.06.2012

[Eric Wespes, Urologie, CHU van Charleroi] Eric Wespes legde ons de veranderingen uit die ontstaan in de mannelijke seksualiteit bij het stijgen van de leeftijd.

Affectieve en seksuele behoeften in instellingen

Affectieve en seksuele behoeften in instellingen

  • 31.05.2012

[Michel Ylieff, Psychologie, ULg] Uitingen van affectie en/of seksualiteit in een residentieel milieu komen nog steeds weinig voor. Maar altijd lokken ze uiteenlopende reacties en gevoelens uit bij de sociale omgeving...

Psychologische en relationele implicaties van een verouderende seksualiteit

Psychologische en relationele implicaties van een verouderende seksualiteit

  • 31.05.2012

[Pierre Collart, Psychologie, ISPPC] Psychotherapeuten concluderen dat veroudering aanleiding geeft tot veranderingen in de seksualiteit, soms in een dergelijke mate dat disfuncties ontstaan...

De veranderingen van de seksualiteit in de menopauze

De veranderingen van de seksualiteit in de menopauze

  • 31.05.2012

[Sylvie Dehon, Gynaecologie, CHU van Charleroi] Zodra de menopauze haar intrede doet, maar ook in de daaropvolgende jaren melden de meeste vrouwen veranderingen in hun seksuele beleving: minder libido, afname van de frequentie en de kwaliteit van het seksuele contact en toename van dyspareunie.

Bisfosfonaten en preventie van recidief: waar staan we?

Bisfosfonaten en preventie van recidief: waar staan we?

  • 16.04.2012

We komen hier niet terug op het effect van bisfosfonaten op de botdichtheid, “ook al is preventie van osteoporose van kapitaal belang bij chemotherapie of endocriene behandeling”, zegt Véronique Cocquyt (UZ Gent). “Maar gezien de resultaten van meerdere preliminaire studies kunnen we ons afvragen of ze geschikt zijn om het risico op recidief bij borstkanker in een vroeg stadium te verlagen.”

HER2+ borstkanker

HER2+ borstkanker

  • 13.04.2012

Er werden meerdere posters gepresenteerd over bepaling van HER2. Martine Piccart (Bordet Instituut) benadrukte echter een verschil tussen de verschillende tests: de concordantie van Oncotype DX® met IHC/FISH (55) bedraagt slechts 67%; met TargetPrint® bedraagt die concordantie 95% (56). Het is overigens altijd wenselijk om HER2 opnieuw te bepalen bij metastasering: 16% van de HER2- tumoren wordt HER2+ en 6% van de HER2+ tumoren wordt negatief bij metastasering (57).

HER2- borstkanker: weinig nieuws onder de zon

HER2- borstkanker: weinig nieuws onder de zon

  • 12.04.2012

“Hoewel 85% van de borstkankers HER2- is, waren er weinig presentaties over HER2- borstkanker”, merkt Hans Wildiers (KU Leuven) op. “De weinige presentaties hebben echter wel nuttige informatie gegeven.”

Borstkanker bij oude vrouwen: een agressieve, maar rationele behandeling kan lonen

Borstkanker bij oude vrouwen: een agressieve, maar rationele behandeling kan lonen

  • 11.04.2012

De leeftijd is de belangrijkste risicofactor voor borstkanker. De behandeling heeft de sterfte aan borstkanker sterk verlaagd, maar dat is minder duidelijk na de leeftijd van 75 jaar...

Borstkanker bij jonge vrouwen: rekening houden met het behoud van de vruchtbaarheid

Borstkanker bij jonge vrouwen: rekening houden met het behoud van de vruchtbaarheid

  • 09.04.2012

Dat onderwerp, waar niet veel over wordt gesproken, werd aangesneden door Martine Berlière (Clin. Univ. St-Luc, UCL)...

Wat fundamenteel onderzoek als voorproefje

Wat fundamenteel onderzoek als voorproefje

  • 26.03.2012

Het gedeelte over het fundamentele onderzoek dat in San Antonio werd gepresenteerd, wordt klassiek toevertrouwd aan prof. Jacques De Grève (VUB). Het was bijzonder gevarieerd en opent tal van nieuwe perspectieven. De belangrijkste onderwerpen die aan bod zijn gekomen hadden betrekking op nieuwe perspectieven bij en de genetica van drievoudig negatieve borstkanker, nieuwe inzichten in endocriene resistentie die uitzicht bieden op nieuwe behandelingen, de almaar duidelijker rol van HER3, het belang van de micro-omgeving (stroma, macrofagen…) bij de ontwikkeling van resistentie, identificatie van resistentie om de behandeling aan te passen en het belang van genoomanalyse bij het opsporen van nieuwe targets.

Opvolging van de kinderen: ervaring vanuit pediatrische oncologie

Opvolging van de kinderen: ervaring vanuit pediatrische oncologie

  • 10.11.2011

0,8% van de nieuwe kankerdiagnoses in Nederland zijn jeugdkankers, wat neerkomt op 500 à 600 nieuwe gevallen per jaar. Afhankelijk van het type tumor en het type behandeling is de overleving van deze jongeren 70 à 80%. Naast het optimaal behandelen van de kinderen en de nodige zorgen tijdens de behandeling kunnen er jaren nadien ook nog late effecten van de ziekte en behandeling optreden…

Chemotherapie tijdens de zwangerschap

Chemotherapie tijdens de zwangerschap

  • 10.11.2011

De incidentie van kanker tijdens de zwangerschap wordt geschat op 0,5-1/1.000, met borstcarcinoom, hematologische kankers, cervixcarcinoom en melanoom als meest frequent voorkomende types. Indien chemotherapeutische behandeling tijdens de zwangerschap noodzakelijk is, wordt dit beter pas toegediend vanaf het 2de trimester…

Radiotherapie tijdens de zwangerschap

Radiotherapie tijdens de zwangerschap

  • 10.11.2011

De tumorbehandeling met radiotherapie tijdens de zwangerschap wordt extra bemoeilijkt door de aanwezigheid van een ongeboren kind. Aan de hand van een fantoommodel worden de stralingsniveau’s bepaald die bereikt worden ter hoogte van de foetus.

Placentaire farmacologie van chemotherapie en andere medicatie

Placentaire farmacologie van chemotherapie en andere medicatie

  • 10.11.2011

Het onderzoek naar het transplacentair transport van chemotherapeutica wordt onderzocht aan de hand van verschillende diermodellen (muis, rat, baviaan) en het ex-vivo-placenta-perfusiemodel. De verschillende modellen geven aan dat de transfer van de meeste chemotherapeutica naar de foetus beperkt is. 

Pediatrische uitkomst na chemotherapie tijdens de zwangerschap

Pediatrische uitkomst na chemotherapie tijdens de zwangerschap

  • 10.11.2011

Kristel Van Calsteren besprak de uitkomst van kinderen na prenatale blootstelling aan chemotherapie. Over de langetermijnuitkomst van de kinderen zijn geen systematische opvolgstudies beschikbaar. Nochtans blijft er wel een bezorgdheid rond neurocognitieve ontwikkeling, vruchtbaarheid en kankerontwikkeling bij deze kinderen.

Cardiale uitkomst na chemotherapie tijdens de zwangerschap

Cardiale uitkomst na chemotherapie tijdens de zwangerschap

  • 10.11.2011

Momenteel wordt aangeraden om maandelijks een echografie te doen om het welzijn, de groei en de morfologie van de foetus na te kijken bij moeders die chemotherapie krijgen tijdens de zwangerschap. Er is echter weinig informatie beschikbaar over de foetale cardiotoxiciteit van chemotherapeutica en meer bepaald van anthracyclines.

Neonatale zorg?

Neonatale zorg?

  • 10.11.2011

Morbiditeit en mortaliteit van preterm geboren neonaten is afhankelijk van de zwangerschapstermijn en het geboortegewicht bij de bevalling (15). Extreme vroeggeboorte (< 32 weken amenorroeduur) is geassocieerd met een significant hoger risico op korte-, maar ook op langetermijncomplicaties, waaronder bronchopulmonale dysplasie, hersenschade (hersenbloeding en/of –infarct), retinopathie, cerebrale parese en infectie (meningitis, sepsis en necrotiserende enterocolitis). 

Kanker tijdens de zwangerschap vanuit verloskundig perspectief

Kanker tijdens de zwangerschap vanuit verloskundig perspectief

  • 10.11.2011

Roland Devlieger besprak de verloskundige aspecten in de opvolging van vrouwen bij wie de zwangerschap gecompliceerd wordt door kanker. Vooreerst bemerkt Devlieger dat de evidentie van de gegevens die over dit onderwerp beschikbaar zijn in de beste gevallen berust op expertopinies.

Neonatale farmacologie inclusief borstvoeding

Neonatale farmacologie inclusief borstvoeding

  • 10.11.2011

Saskia de Wildt, kinderarts-intensivist en klinisch farmacoloog verbonden met de afdeling kinderchirurgie en intensive care in het Sophia Children’s Hospital van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, hield een voordracht over neonatale farmacologie inclusief borstvoeding. 

Borstcarcinoom tijdens de zwangerschap

Borstcarcinoom tijdens de zwangerschap

  • 10.11.2011

Sybille Loibl hield een voordracht over de meest voorkomende type maligniteit tijdens de zwangerschap: borstkanker. De incidentie van borstcarcinoom tijdens de zwangerschap is stijgende, doordat veel vrouwen hun zwangerschap uitstellen tot op oudere leeftijd…

Vergelijking van multigenassays

Vergelijking van multigenassays

  • 01.08.2011

Bij multidisciplinair overleg is er altijd discussie over de indicatie voor chemotherapie bij borstkankerpatiënten met een matig risico op recidief. Wat is het nut van chemotherapie? Het is dan ook belangrijk om instrumenten te vinden die de besluitvorming kunnen ondersteunen.

sFRP1: rol van de Wnt-weg bij drievoudig negatieve borstkanker

sFRP1: rol van de Wnt-weg bij drievoudig negatieve borstkanker

  • 01.08.2011

Drievoudig negatieve borstkanker (ER-, PR- en HER2-) heeft een slechte prognose. Daarom zouden we graag weten waarin dit type borstkanker zich onderscheidt van de andere types.  

Type 2-cyclo-oxygenase

Type 2-cyclo-oxygenase

  • 01.08.2011

In een muizenmodel is aangetoond dat cyclo-oxygenase type 2 een rol speelt bij het ontstaan van borstkanker. Nederlandse onderzoekers (Maastricht University Medical Center) hebben het gebruik van COX2-remmers als neoadjuvante behandeling onderzocht in het kader van een gerandomiseerde studie bij een klein aantal patiënten (45 patiënten met een invasieve borstkanker).

Circulerende tumorcellen

Circulerende tumorcellen

  • 01.08.2011

In sommige studies is aangetoond dat circulerende tumorcellen (CTC) een onafhankelijke prognostische factor zouden kunnen zijn bij gemetastaseerde borstkanker. Dokter François Bidard (Institut Curie, Parijs) heeft een studie gepresenteerd waarin de prognostische waarde van CTC en Cyfra 21-1 bij een eerstelijnschemotherapie werd onderzocht bij patiënten met een gemetastaseerde borstkanker.

Epigenetica

Epigenetica

  • 01.08.2011

Om een beter inzicht te krijgen in kanker moeten we de moleculaire kenmerken ervan ontcijferen. In de studie die werd gepresenteerd door dr. Sarah Dedeurwaerder (ULB, Brussel), werd borstkanker belicht vanuit epigenetisch oogpunt....

Synthetische letaliteit: kroniek van een aangekondigde dood

Synthetische letaliteit: kroniek van een aangekondigde dood

  • 15.05.2011

PARP [poly(ADP-ribose)polymerase] is een familie van enzymen die een cruciale rol spelen bij het herstel van het dna. Remming van het PARP-enzym volstaat evenwel niet om normale cellen te doen afsterven. Die cellen beschikken immers nog over andere middelen om hun dna te herstellen. “Maar als één van die mechanismen spaak loopt, aldus Andrew Tutt (Londen)…

AZURE: een ‘schijnbare’ mislukking?

AZURE: een ‘schijnbare’ mislukking?

  • 15.05.2011

Rob Coleman (Sheffield) herinnert eraan dat bisfosfonaten de referentiebehandeling zijn bij botmetastasen. Ze verminderen ook het botverlies als gevolg van chemotherapie bij borstkanker. In preklinisch veiligheidsonderzoek werd aangetoond dat ze …

HER2-blokkering, een (r)evolutie die aanhoudt

HER2-blokkering, een (r)evolutie die aanhoudt

  • 15.05.2011

Trastuzumab is zeer doeltreffend bij vrouwen met borstkanker met overexpressie van HER2. Prof. Martine Piccart (Bordet Instituut) stelt het als volgt: “HER2 is uniek door het feit dat inactivering van een enkel oncogen zeer belangrijke therapeutische effecten heeft (8) en dat de overexpressie van HER2 waarschijnlijk van immunogene aard is”.  

Gunaïkeia Vol. 29 Nr. 7
Onze site gebruikt cookies voor een betere bezoekerservaring en een gemakkelijker gebruik van deze site. Door verder te surfen op onze website aanvaardt u minstens het gebruik van functionele cookies. Via deze link ontdekt u meer over onze privacyvoorwaarden.
Verdergaan